Podstawowa zasada skutecznej komunikacji brzmi: „Każda wypowiedź ma do wykonania jakieś zadanie”. Zanim więc w ogóle zabierzesz głos, powinieneś po pierwsze i najważniejsze „zacząć od końca” we własnym umyśle.
Sprecyzuj, co dokładnie chcesz osiągnąć swoją wypowiedzią. Zadaj sobie, jak je nazywam, „pytanie o cel”. Gdy pracuję z klientami korporacyjnymi, zadaję im takie właśnie „pytanie o cel”. Pytam ich również, dlaczego zaprosili mnie, bym wygłosił wykład, i jaki cel lub cele mam dla nich zrealizować, przemawiając do słuchaczy. Ty w swoich wystąpieniach i rozmowach biznesowych możesz postąpić tak samo.
Projektując dłuższą wypowiedź, trzeba zastosować bardziej złożoną strukturę. Pierwszym elementem jest otwarcie. Celem otwarcia jest przykucie uwagi słuchaczy, zbudowanie oczekiwania i sprawienie, by skupili się na mówcy. Nie ma sensu przemawiać, jeśli nikt nie słucha lub nie zwraca uwagi.
Kolejne to wprowadzenie. To tu właśnie mówisz publiczności, co się zaraz zdarzy i dlaczego jest to ważne.
Pierwszy punkt jest kluczowy. Na tym etapie przechodzisz do głównej treści wystąpienia. Pierwszy punkt przygotowuje grunt i rozpoczyna realizację twojej wstępnej obietnicy.
Przejście do następnego punktu. Musisz wyraźnie zaznaczyć, że zakończyłeś jeden temat i przechodzisz do kolejnego zagadnienia. To sztuka sama w sobie. Drugi punkt kluczowy powinien wynikać logicznie z punktu pierwszego.
Kolejne przejście. Tutaj wyraźnie informujesz, że przechodzisz dalej do kolejnego zagadnienia. Trzeci punkt kluczowy wypływa naturalnie z dwóch pierwszych zagadnień; na tym etapie zaczynasz także zmierzać w kierunku zakończenia wystąpienia.
I na koniec podsumowanie. To twoje wnioski i wezwanie do podjęcia działań. Ostatni element jest podwójnie ważny, ponieważ ludzie zapamiętują szczególnie ostatnie słowa.
Pamiętaj też o tym, żeby mówić, wyrażając siłę i osobowość. Popularny pisarz usłyszał pewnego razu pytanie, w jaki sposób można zostać pisarzem. Odpowiedział: „Jedyny sposób, by nauczyć się pisać, to pisać i pisać, i pisać, i pisać, i pisać, i pisać, i pisać”. Podobnie, by przyswoić sobie sztukę przemawiania, jedyny sposób to przemawiać i przemawiać, i przemawiać, i przemawiać, i przemawiać, i przemawiać, i przemawiać.
Nauka przemawiania nie różni się wiele od przyswajania sobie innych sprawności. Wymaga praktyki i powtarzania, aż wreszcie opanuje się umiejętność komunikacji i wywierania wpływu. Prawda jest taka, że ludzie zapomną, o czym mówiłeś, ale będą pamiętać, jak to powiedziałeś. Przenosząc nacisk z jednego słowa na inne, z jednego zdania na inne, rozwijasz prawie muzyczną zdolność przemawiania w taki sposób, by słuchacze dali się porwać twoim słowom. Jeśli nie lubisz poezji, możesz ćwiczyć na tekstach piosenek. Innym wspaniałym ćwiczeniem jest lektura książek, które zawierają monologi.
By stać się lepszym mówcą, warto także słuchać możliwie jak największej liczby przemówień innych mówców. Sporządzaj notatki. Obserwuj, jak chodzą, mówią, poruszają się i gestykulują. Obserwuj, jak doświadczony mówca otwiera przemówienie, a następnie przechodzi do głównej treści wystąpienia; jak używa przykładów, jak ilustruje, jak stosuje humor; jak przechodzi do podsumowania i kończy swoje wystąpienie.
Przygotuj listę elementów, które chcesz obserwować, począwszy od otwarcia, a skończywszy na podsumowaniu, i oceń mówcę w skali od 1 do 10 za każdy z kolejnych elementów. Wspaniałą właściwością komunikacji jest to, że jej stosowanie z pewnością nie pogorszy stanu rzeczy. Aby opanować sztukę przemawiania i retoryki, musisz być gotów uczyć się i ćwiczyć, raz za razem, przez wiele miesięcy, a nawet lat. Nie ma tu drogi na skróty.
Adam Kubicki
adam.kubicki@indus.com.pl
