1 września minął termin konsultacji projektu regulacyjnych standardów technicznych (ang. Regulatory Technical Standards) stanowiących akt wykonawczy do rozporządzenia 2019/2088 z 27 listopada 2019 r. zwanego w skrócie SFDR (Sustainable Finance Disclosure Regulation). Zdaniem Polskiej Izby Ubezpieczeń projekt przygotowany przez europejskie urzędy nadzoru EIOPA, ESMA i EBA dotyczący w szczególności treści, metodologii i prezentacji ujawnień ESG (Enviroment, Social Governance) przewiduje nadmierne obowiązki w zakresie raportowania. Zdaniem PIU nie będą one zachęcać do oferowania jasnozielonych i ciemnozielonych ubezpieczeń inwestycyjnych. Izba uważa, że projekt idzie nawet dalej niż rozporządzenie, do którego ma stanowić akt wykonawczy.
W najnowszym wpisie na blogu PIU Paweł Sawicki, doradca zarządu Izby, zwraca uwagę, że obecnie konsultowany projekt RTS nie zawiera wielu poprzednich kontrowersyjnych zapisów. Nowy projekt dotyczy ujawnień na poziomie bardziej ogólnym, nie wymaga ujawniania korespondencji do spółek, sposobu głosowania czy planów sprzedaży akcji. Jednak w ocenie eksperta również i on nie jest wolny od innych kontrowersyjnych propozycji.
Projekt RTS zakłada dwa rodzaje ujawnień: na poziomie instytucji finansowej oraz na poziomie produktu. Zakłady ubezpieczeń zatrudniające ponad 500 pracowników i oferujące ubezpieczeniowe produkty inwestycyjne są zobligowane analizować główne niekorzystne skutki swoich decyzji inwestycyjnych dla czynników zrównoważonego rozwoju. RTS w rozdziale II precyzuje, że instytucje finansowe będą zobligowane do raportowania 32 wskaźników dotyczących m.in. śladu węglowego, zużycia energii, relacji ze środowiskiem naturalnym, zużycia wody i odprowadzanych ścieków, wytwarzanych odpadów, wskaźników dysproporcji wynagrodzeń kobiet i mężczyzn, ochrony sygnalistów, staranności w zakresie ochrony praw człowieka, w tym w łańcuchu dostaw oraz przeciwdziałania korupcji i łapownictwu.
Na poziomie produktu ujawnienia dotyczyć będą produktów określonych w art. 8 i 9 SFDR. Pierwsza regulacja dotyczy produktów promujących aspekt środowiskowy lub społeczny (tzw. jasnozielonych), druga produktów finansowych mających na celu zrównoważone inwestycje (tzw. ciemnozielonych). RTS w rozdziale III szczegółowo określa, jakie informacje powinny być przekazywane klientom na etapie przedkontraktowym. Rozdział IV dotyczy ujawnień na stronie internetowej, oddzielnie dla produktów jasnozielonych i ciemnozielonych. Rozdział V dotyczy sprawozdań okresowych, konsekwentnie dla produktów z art. 8 i 9 SFDR.
RTS ma obowiązywać od 10 marca 2021 r. Raportowanie 32 wskaźników PAI (Principal Adverse Impacts) dla dużych uczestników rynku finansowego oznaczałoby konieczność ujawnień na swojej stronie internetowej od czerwca 2022 r. za okres rozpoczynający się w roku 2021. Przepisy w zakresie ujawnień na poziomie produktu (przedkontraktowe, na stronie internetowej i sprawozdania okresowe) obowiązywałyby tylko te instytucje finansowe, które zdecydują się zaoferować produkty jasno- lub ciemnozielone. Pierwsze sprawozdania okresowe dla takich produktów wymagane będą w roku 2022.
W ramach konsultacji pojawiło się 27 pytań szczegółowych. PIU w szczególności zwróciła uwagę następujące kwestie:
- Podstawowy problem związany jest z pozyskiwaniem informacji z zakresu ESG. Ustawodawca europejski stara się opracować schemat raportowania informacji bez wiedzy, jakie informacje będą publicznie dostępne. Nawet w krajach rozwiniętych firmy nie mają dostępu do wielu danych. Niezbędny wydaje się publiczny rejestr informacji ESG. Jeżeli dane ESG nie będą publicznie dostępne, konieczne będzie skorzystanie z usług wyspecjalizowanych podmiotów, co będzie wymagało znacznych nakładów ze strony instytucji finansowych.
- Należy skoncentrować się na raportowaniu zagadnień istotnych z perspektywy klienta. Nie powinniśmy zgłaszać PAI, które występują rzadko lub nie są istotne.
- Warto rozważyć wskaźniki jakościowe kosztem wskaźników ilościowych, zwłaszcza w obszarze społecznym.
- Należy w większym stopniu uwzględnić zasadę proporcjonalności i wartość ujawniania informacji dla klienta. Niektóre wskaźniki powinny mieć charakter główny, inne są mniej ważne.
- W pierwszej kolejności konieczna jest rewizja NFRD (Non Financial Reporting Directive, dyrektywa o raportowaniu niefinansowym), która nałoży na spółki obowiązek raportowania tych informacji, które będą niezbędne do ujawnień dokonywanych przez instytucje finansowe. Do tego czasu raportowanie przez instytucje finansowe powinno opierać się na formule dobrowolnej.
- RTS zawiera rygorystyczne wymogi dotyczące sprawozdawczości dla produktów jasnozielonych i ciemnozielonych. Jeśli RTS będzie zbyt nakazowy, instytucje finansowe nie będą zainteresowane oferowaniem zrównoważonych produktów.
- RTS powinien być bardziej precyzyjny w zakresie closed business (produkty, które nie są już dostępne do zakupu, ale są dalej zarządzane z uwagi na zawarte w przeszłości umowy ubezpieczenia). W przypadku tych produktów nie powinny mieć zastosowania żadne ujawnienia. Powinno to dotyczyć również zmiany przez klienta funduszy wewnętrznych w ramach tego samego produktu. Ujawnienia narzucone przez RTS powinny dotyczyć produktów, które są w bieżącej sprzedaży.
- Za pomocą RTS ESAs niekiedy „poprawiają” rozporządzenie 2019/2088. Na przykład do produktów tylko promujących aspekt środowiskowy próbują stosować kryterium DNSH (do not significantly harm) przewidziane dla produktów ciemnozielonych. Taki zabieg jest niedopuszczalny. Podobne wyjście poza ramy aktu wykonawczego ma miejsce w zakresie good governance practices.
Zaproponowane stanowisko PIU jest zasadniczo zbieżne ze stanowiskiem Insurance Europe. Nieco inne podeście PIU zaproponowała w stosunku do odpowiedzi, czy wskaźniki powinny być oparte na ogólnej wartości inwestycji, czy na liczbie spółek. O ile Insurance Europe proponuje oparcie wskaźników przede wszystkim na kryterium ogólnej wartości inwestycji, o tyle dla rynku polskiego ważne może być też kryterium liczby spółek. W ten sposób kilka znaczących inwestycji może determinować wartość pierwszego wskaźnika, podczas gdy nie będą one istotne w odniesieniu do kryterium liczby spółek.
Nieco inaczej PIU odpowiedziała również w zakresie konieczności ujawnień dotyczących inwestycji w sektor paliw kopalnych (dla produktów z art. 8 i 9 SFDR). Izba zaznaczyła, że należy zachować jednakowe zasady dla wszystkich sektorów. Również niektóre inne inwestycje mogą nie przyczyniać się do zrównoważonego rozwoju, w tym energia nuklearna. PIU zaproponowała też dalej idące rozwiązanie w zakresie produktów wycofanych ze sprzedaży. Nie tylko obowiązki informacyjne na poziomie produktu, ale i na poziomie podmiotu nie powinny ich dotyczyć.
Krytyczne stanowisko do projektu RTS zaprezentowało wiele instytucji krajowych i zagranicznych. Zdaniem Pawła Sawickiego, pozostaje żywić nadzieję, że komitet trzech nadzorców europejskich złagodzi nieco obowiązki informacyjne, obniży liczbę obowiązkowych wskaźników do raportowania i zmniejszy obowiązki na etapie przedkontraktowym w zakresie produktów jasno- i ciemnozielonych. Utrzymanie restrykcyjnych przepisów może zniechęcać do tworzenia nowych produktów z zakresu sustainable finance.
(AM, źródło: PIU)
