Branża transportowa mierzy się od miesięcy z wieloma wyzwaniami. W ostatnim czasie przez wszystkie przypadki odmieniany był „Pakiet mobilności”.
Przepisy unijne, które zostały ogłoszone przez Parlament Europejski w lipcu 2020 r., weszły w życie 2 lutego br. Zmiany te zostały wprowadzone Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1055 z 15 lipca 2020 r. i zmieniają rozporządzenia (WE) nr 1071/2009, (WE) nr 1071/2009 i (UE) nr 1024/2012 w celu dostosowania ich do zmian w transporcie drogowym. Znajdują one swoje odzwierciedlenie w dostosowaniu polskiego prawa do przepisów unijnych.
Po przejściu ścieżki legislacyjnej prezydent Andrzej Duda podpisał 27 stycznia nowelizację ustawy o transporcie drogowym, ustawy o czasie pracy kierowców oraz niektórych innych ustaw. Są to zmiany o fundamentalnym znaczeniu dla wszystkich podmiotów działających w sektorze transportowym.
Po co są wprowadzane zmiany w przepisach?
Jak czytamy w preambule do rozporządzenia: „Dotychczas, o ile prawo krajowe nie stanowi inaczej, przepisy dotyczące dostępu do zawodu przewoźnika drogowego nie miały zastosowania do przedsiębiorców wykonujących zawód przewoźnika drogowego rzeczy wyłącznie z wykorzystaniem pojazdów silnikowych, których dopuszczalna masa całkowita nie przekracza 3,5 tony, lub zespołów pojazdów, które nie przekraczają tego limitu.
Liczba takich przedsiębiorstw, prowadzących działalność zarówno w zakresie przewozów krajowych, jak i międzynarodowych, rośnie. W związku z tym niektóre państwa członkowskie postanowiły stosować do tych przedsiębiorstw przepisy dotyczące dostępu do zawodu przewoźnika drogowego, przewidziane w rozporządzeniu (WE) nr 1071/2009.
Rozporządzenie to należy zmienić, aby poprzez określenie wspólnych przepisów uniknąć ewentualnych luk prawnych i zapewnić minimalny poziom profesjonalizacji sektora wykorzystującego pojazdy silnikowe, które są przeznaczone wyłącznie do przewozu rzeczy i których dopuszczalna masa całkowita nie przekracza 3,5 tony, a tym samym, aby zbliżyć warunki konkurencji między wszystkimi przewoźnikami.
Wymogom dotyczącym dostępu do zawodu należy nadać obowiązkowy charakter w odniesieniu do przewoźników wykorzystujących w transporcie międzynarodowym pojazdy silnikowe lub zespoły pojazdów, które są przeznaczone wyłącznie do przewozu rzeczy i których dopuszczalna masa całkowita przekracza 2,5 tony, ale nie przekracza 3,5 tony”.
Oznacza to, że według unijnych urzędników nowe przepisy dążą do zagwarantowania sprawiedliwego dostępu do rynku Unii Europejskiej, a jednym z zamysłów jest poprawa warunków płacy kierowców. W szczególności w krajach, gdzie płaca minimalna nie jest zbyt wysoka. Trudno więc się dziwić, że polscy przewoźnicy z niepokojem patrzą w przyszłość.
Zmiany, jakie wprowadza pakiet mobilności w 2022 r.
Zmiana przepisów dotyczy przede wszystkim czasu pracy, odpoczynku i sposobu delegowania kierowców, a także dostępu do rynku transportowego w całej Europie.
- Od 2 lutego roku kierowcy realizujący przejazdy na terenie Unii Europejskiej będą musieli otrzymywać pełne wynagrodzenie adekwatne do kraju, w którym wykonują usługę. Diety i ryczałty za noclegi nie będą mogły zostać wliczone do płacy minimalnej tak jak dotychczas.
- Od 21 lutego wchodzi w życie pakiet przepisów wspomagający kontrolę rynku transportowego w Unii Europejskiej (m.in. zmiany w przepisach o kabotażu, obowiązek powrotu do bazy raz na osiem tygodni).
- od 20 maja wejdą w życie nowe przepisy dla przewoźników, którzy realizują przewóz rzeczy w transporcie międzynarodowym pojazdami powyżej 2,5 tony DMC. Od tej pory będą musieli posiadać licencję transportową oraz uzyskać zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego.
Licencje i zabezpieczenia finansowe dla pojazdów od 2,5 tony DMC
Od 20 maja 2022 r. przewoźnicy, którzy realizują przewóz rzeczy w transporcie międzynarodowym pojazdami powyżej 2,5 tony DMC, będą musieli posiadać licencję transportową oraz uzyskać zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego.
Jednym z kluczowych jest wymóg określony w art. 3 ust. 1 lit. c), zgodnie z którym przewoźnik musi posiadać odpowiednią zdolność finansową. Warunki związane z wymogiem posiadania zdolności finansowej określa art. 7 ust. 1 rozporządzenia. Stanowi on, że: W celu spełnienia wymogu określonego w art. 3 ust. 1 lit. c) przedsiębiorca musi być w stanie w każdym momencie roku finansowego spełnić swoje zobowiązania finansowe.
Dotychczas powyższe przepisy dotyczyły jedynie pojazdów o DMC powyżej 3,5 t i wskazywały, że przewoźnik musi potwierdzić, iż dysponuje kapitałem i rezerwami o wartości co najmniej równej 9000 euro w przypadku wykorzystywania tylko jednego pojazdu i 5000 euro na każdy dodatkowy wykorzystywany pojazd.
Obecnie pakiet mobilności wprowadza także wymóg posiadania zabezpieczenia finansowego na samochody, których DMC przekracza 2,5 tony, a nie przekracza 3,5 tony. Będzie ono wynosiło:
- 1800 euro na pierwszy wykorzystywany pojazd,
- 900 euro na każdy dodatkowy wykorzystywany pojazd.
Ubezpieczenie odpowiedzialności zawodowej przewoźnika w Generali
Zgodnie z art. 7 ust. 2 rozporządzenia przedsiębiorcy mają możliwość wykazywania zdolności finansowej za pomocą innego zabezpieczenia, jakim może być ubezpieczenie odpowiedzialności zawodowej. Ubezpieczenie jest zatem alternatywą dla dokumentowania zdolności finansowej sprawozdaniem finansowym.
W 2012 r. Generali było pierwszym polskim towarzystwem ubezpieczeniowym, które wprowadziło do swojej oferty produkt OC zawodowe przewoźnika (OCZP). Produkt ten został uznany przez GITD jako alternatywna do sprawozdań finansowych forma dokumentowania zdolności finansowej, co umożliwiło wielu przedsiębiorcom dostęp do zawodu przewoźnika drogowego.
10 lat później, w 2022 r., Generali również jako pierwsze wprowadza modyfikację produktu tak, aby uwzględniał on wymogi, jakie od maja będą stawiane tzw. busiarzom. Obecnie oferta skierowana jest do przewoźników, którzy posiadają zarówno flotę busów, których DMC przekracza 2,5 tony, a nie przekracza 3,5 tony, jak i większe pojazdy o DMC powyżej 3,5 tony.
Zdecydowaliśmy się na wprowadzenie tej modyfikacji produktu już z końcem stycznia br. z uwagi na rosnącą liczbę zapytań ze strony pośredników oraz przewoźników, którzy z wyprzedzeniem chcą się przygotować na nadchodzące w maju zmiany związane z koniecznością uzyskania licencji transportowej.
OCZP dostępne jest w portalu agencyjnym Merkury+, który jest w pełni zdalnym systemem. Agent ma w nim podgląd do aktualnych danych polisowych, które znajdują się w systemie produktowym Generali.
Przy wznawianiu już wcześniej zawartej polisy OCZP w Generali system „poprosi” o podział pojazdów na dwie kategorie – do 2,5 tony i powyżej 3,5 tony, oraz umożliwi wybór sumy ubezpieczenia, która jest zgodna z wymogami rozporządzenia.
Wierzymy, że wprowadzenie dostępności kategoryzacji pojazdów na cztery miesiące przed wejściem w życie formalnych wymogów umożliwi odpowiednie przygotowanie się przedsiębiorców do ich wprowadzenia.
Przy wdrażaniu nowych rozwiązań dla naszych klientów zawsze kierujemy się przyjętą w Generali zasadą, by wspierać ich i być dla nich prawdziwym partnerem w zarządzaniu ryzykiem w ich firmie.
Anna Czura-Lachowiecka
dyrektorka Działu Ubezpieczeń Transportowych
Generali Polska
