W trakcie prac parlamentarnych nad ustawą wprowadzającą głównie zmiany w zakresie VAT sejmowa Komisja Finansów Publicznych dodała do projektu bardzo istotne zmiany PIT, modyfikujące dotychczasowe zasady opodatkowania tzw. podatkiem Belki.
Ustawa obecnie jest już na etapie prac w Senacie, a zmiany mają obowiązywać od 1 stycznia 2024 r.
Celem nowelizacji jest wprowadzenie zachęt podatkowych dla inwestorów indywidualnych, związanych z możliwością kompensowania wyniku podatkowego (zysku/straty) uzyskanego na inwestycjach w fundusze kapitałowe (w tym UFK) z dochodami z innych zysków kapitałowych (np. sprzedaży akcji). Obecnie nie ma takiej możliwości, ponieważ dochody z umorzenia tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych (w tym UFK) są opodatkowane zryczałtowanym podatkiem Belki (19%) pobieranym przez płatników.
Zaproponowana zmiana przepisów będzie miała zatem bardzo istotny wpływ na zasady opodatkowania wypłat z polis z UFK.
Aktualne zasady opodatkowania wypłat z umów z UFK
Obecnie w przypadku wypłat świadczeń z umów ubezpieczenia z UFK płatnikiem PIT jest zakład ubezpieczeń, który dokonuje wypłaty z UFK.
Zakład ubezpieczeń wylicza, czy w związku z dokonaniem wypłaty powstał dochód do opodatkowania, a jeśli tak, to pobiera z wypłaty podatek i odprowadza go do właściwego urzędu.
Obecnie wszelkie obowiązki podatkowe ciążą więc na ubezpieczycielu dokonującym wypłaty, a klient dostaje świadczenie po potrąceniu ewentualnego podatku i nie musi nic więcej w tym zakresie robić.
Jak będzie po zmianach?
Jeżeli planowane przepisy wejdą w życie w tym kształcie, zasady opodatkowania umów z UFK ulegną bardzo istotnym zmianom.
Zakład ubezpieczeń nie będzie już pełnił obowiązków płatnika, tj. nie będzie wyliczał i pobierał podatku od wypłaty. Obowiązek rozliczenia podatku zostanie przeniesiony na klienta, który to będzie musiał samodzielnie rozliczyć ewentualny podatek z tytułu otrzymanego świadczenia. Ubezpieczyciel będzie natomiast musiał dostarczyć klientowi informacje niezbędne do dokonania rozliczenia podatkowego (PIT-8C).
Zgodnie z nowelizacją, nowe zasady opodatkowania będą miały zastosowanie już w odniesieniu do wypłat dokonywanych w 2024 r. Klienci rozliczą więc samodzielnie pierwszy raz podatek z tytułu wypłat z UFK na początku 2025 r.
Co zmiana oznacza dla klientów?
Z perspektywy klientów zmiany będą bardzo istotne, ponieważ inaczej niż dotychczas samodzielnie będą musieli dokonać rozliczenia podatkowego otrzymanego świadczenia.
Dla klientów aktywnych na rynku, którzy co roku rozliczają podatek od zysków kapitałowych, nowe zasady nie powinny być wyzwaniem. Co więcej, zmiana może być dla nich korzystna, ponieważ w przypadku ewentualnej straty z umowy z UFK będą uprawnieni do jej rozliczenia z dochodami wygenerowanymi na innych inwestycjach.
Nowe obowiązki podatkowe mogą być natomiast sporym wyzwaniem dla klientów, którzy nie zajmują się inwestowaniem i dotychczas nie rozliczali z tego tytułu podatku. Dojdą im w tym zakresie nowe obowiązki i będą musieli opanować obowiązujące zasady rozliczeń.
Jeżeli zmiany wejdą w życie, istotna będzie akcja informacyjna na rynku, w ramach której klienci odpowiednio wcześnie będą mogli dowiedzieć się o nowych zasadach opodatkowania wypłat z UFK i przygotować się na nie.
Aleksandra Bońkowska
doradca podatkowy, partner w ALTO
Karolina Mazurkiewicz-Grzybowska
doradca podatkowy, starszy menedżer w ALTO
Jakub Sobieski
aplikant radcowski, starszy konsultant w ALTO
