W 2023 roku Polska została po raz pierwszy laureatem nagrody Europejskiej Rady Bezpieczeństwa Transportu (ETSC) Road Safety Performance Index (PIN) Award. W ten sposób doceniony został niemal 50% spadek liczby ofiar śmiertelnych w naszym kraju w ciągu ostatnich dziesięciu lat.
– Polska poczyniła największe postępy, jeśli chodzi o poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego. Nie stało tak się jednak przypadkiem. Na ten sukces przełożyła się metodyczna praca w trzech obszarach: infrastruktury, edukacji i zmian legislacyjnych. Co ważne, bardzo dużo zależy od zachowania wszystkich uczestników ruchu drogowego: kierowców, rowerzystów czy pieszych, którym bardzo dziękuję za rozsądek i bezpieczne zachowania – powiedział minister infrastruktury Andrzej Adamczyk.
Liczba ofiar śmiertelnych wypadków drogowych w Polsce spadła w ciągu ostatnich 10 lat o 47%: w 2012 r. na polskich drogach zginęło 3571 osób, natomiast w ubiegłym roku, po raz pierwszy w historii, liczba ta spadła poniżej 1900 (1896).
Największy spadek liczby wypadków, ofiar i rannych nastąpił po 2019 roku. W Polsce w 2022 r. w stosunku do 2021 r. osiągnięto spadek liczby osób zabitych w wypadkach drogowych o 15,6%. Ponadto spadła liczba wypadków drogowych o 6,3%, kolizji o 14,7%, a rannych o 6,1%. Dzięki działaniom rządu, członków Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego, członków wojewódzkich rad BRD oraz służb i uczestnikom ruchu drogowego po raz pierwszy zmniejszyły się koszty społeczne wypadków drogowych. O ile w 2018 r. było to 56,6 mld zł, to w 2021 r. wyniosły 39,3 mld zł.
Trzy filary poprawy bezpieczeństwa
Dzięki poprawie jakości dróg, czyli rozbudowie tras jednojezdniowych do dwóch jezdni, dofinansowaniu dróg lokalnych, budowie nowych skrzyżowań, doświetlaniu przejść dla pieszych, mniej uczestników ruchu drogowego narażonych jest na niebezpieczeństwo.
– Budujemy nowe drogi, ale chcemy też, aby zarządcy dróg podczas prowadzenia swoich inwestycji zadbali o to, aby były bezpieczne. Dlatego przygotowaliśmy we współpracy ze specjalistami uznanych polskich uczelni szereg wzorców i standardów w drogownictwie, obejmujących m.in. wytyczne dla projektowania przejść dla pieszych oraz projektowania oświetlenia tych przejść czy projektowania infrastruktury dla rowerów – dodał Andrzej Adamczyk.
– Staramy się, aby legislacja w jak najlepszy sposób określała prawa, ale też obowiązki wszystkich uczestników ruchu drogowego. W 2019 r. w ramach zmian prawnych wprowadzone zostały zasady tworzenia korytarzy życia na drogach, wprowadzono też obowiązek jazdy na suwak. Następnie ujednolicono dopuszczalną prędkość w obszarze zabudowanym niezależnie od pory dnia do 50 km/h, zwiększono zakres ochrony pieszego w rejonie przejścia dla pieszych. Zmiana ta została powiązana z wprowadzeniem obowiązków także dla pieszych. Muszą oni zachować szczególną ostrożność, nie mogą korzystać w trakcie wchodzenia i przechodzenia przez jezdnię lub torowisko z telefonów komórkowych oraz innych urządzeń upośledzających prawidłową percepcję, zwłaszcza wzrokową – to wszystko znacząco przełożyło się na poprawę bezpieczeństwa na drogach – powiedział wiceminister infrastruktury Rafał Weber.
Kolejną zmianą było wprowadzenie od 1 czerwca 2021 r. konieczności zachowania bezpiecznej odległości między pojazdami na autostradach i drogach ekspresowych. Dalsza poprawa bezpieczeństwa na drogach wiąże się z wprowadzonym od początku 2022 r. nowym taryfikatorem mandatów i zaostrzeniem kar za najcięższe przestępstwa i wykroczenia drogowe. Ponadto w ubiegłym roku ubezpieczyciele uzyskali dostęp do informacji o mandatach i punktach karnych zbieranych przez kierowców. Rozwiązanie to ma na celu dalsze zachęcanie do bezpiecznej jazdy poprzez wprowadzenie niższych stawek ubezpieczenia dla bezpiecznych kierowców.
– Bardzo istotnym filarem działań na rzecz poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego jest edukacja. Organizujemy kampanie społeczne, dzięki którym edukujemy i pokazujemy, jak opłakane skutki może mieć nieprawidłowe zachowanie na drodze. Systematycznie wzbogacamy też system powszechnej edukacji o kolejne treści powiązane z tematyką brd w ramach wychowania komunikacyjnego – powiedział sekretarz Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego Konrad Romik.
Nagroda PIN Award jest uznawana za odpowiednika Oscara w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego. W poprzednich latach laureatami nagrody za wybitne postępy w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego były Litwa (2022 r.), Grecja (2021 r.) oraz Estonia (2020 r.).
(AM, źródło: Ministerstwo Infrastruktury)
