Accenture opublikowało raport zatytułowany „Czas na GenAI: czy branża finansowa wykorzysta tę szansę?”, w którym przedstawiono kompleksową analizę potencjału generatywnej sztucznej inteligencji w branży finansowej w Polsce. Dokument identyfikuje scenariusze wdrożenia GenAI, omawia wyzwania związane z implementacją technologii, a także wskazuje rekomendacje dla instytucji finansowych, które chcą dokonać transformacji w celu pełnego wykorzystania możliwości GenAI.
Raport wyróżnia trzy główne scenariusze wdrożenia technologii GenAI: agresywny, ostrożny i skupiony na ludziach. Pierwszy polega na szybkim wdrożeniu technologii w ciągu pięciu lat i jest charakterystyczny dla organizacji, które stawiają głównie na obniżenie kosztów. Skutkiem ubocznym takiego podejścia może być jednak wzrost liczby osób poszukujących nowych możliwości zawodowych.
Drugi scenariusz zakłada, że pełne wdrożenie technologii zajmie 15 lat. Jest to obecnie dominujące podejście w Polsce. Tymczasem najwięcej mogą zyskać przedsiębiorstwa, które postawią nie tylko na innowacje, ale i ludzi.
Trzeci ze scenariuszy zakłada wdrożenie gen AI w ciągu 10 lat oraz rozwój skoncentrowany na pracownikach. Szacuje się, że dzięki takiemu podejściu w Polsce można by wygenerować 570 mld zł do 2038 r., czyli dodatkowy 1 pp. do średniej rocznej stopy wzrostu PKB w tym okresie.
Potencjał GenAI w polskim sektorze finansowym
Badanie pokazuje, że w polskiej branży finansowej GenAI może mieć znaczący wpływ na efektywność pracy. Osoby zatrudnione w sektorze finansowym spędzają 71% swojego czasu na zadaniach, które mogą zostać zautomatyzowane lub wspierane przez wspomnianą technologię. Obowiązki, którym personel poświęca 33% czasu, można w pełni zautomatyzować, a te, które pochłaniają kolejne 38% – znacznie usprawnić dzięki sztucznej inteligencji.
– Menedżerowie często nie doszacowują możliwości GenAI. Ich zdaniem wzrost produktywności pracowników możliwy dzięki wykorzystaniu sztucznej inteligencji wyniesie od 11 do 20%, podczas gdy badania naukowe wskazują, że w wysoko wykwalifikowanych zawodach może on wynieść nawet 40. – podkreśla Karol Mazurek, dyrektor zarządzający Accenture w Polsce, lider praktyki sektora finansowego. – Dużo bardziej optymistyczni w swoich przewidywaniach są liderzy, którzy sami korzystają z GenAI – dodaje.
W ponad połowie firm sektora finansowego dominuje ostrożne i sceptyczne podejście do wdrażania GenAI. Jedynie 13% kadry zarządzającej deklaruje, że podchodzi do tematu w sposób proaktywny, wyprzedzając branżę. Natomiast 87% badanych nadal postrzega ową technologię głównie jako narzędzie do redukcji kosztów, a nie do zwiększenia przychodów. Stanowi to przeciwieństwo globalnych trendów, gdzie odsetek ten wynosi jedynie 22%.
Duże wyzwanie stanowi pomiar zwrotu z inwestycji w generatywną sztuczną inteligencję, który mógłby przekonać kadrę zarządzającą do tej technologii. 40% respondentów nie przeprowadza żadnej analizy efektywności swoich inwestycji w GenAI. 37% oblicza ROI, a 47% ocenia efektywność na podstawie poziomu redukcji kosztów. Oznacza to, że wciąż wiele organizacji traktuje inwestycje w GenAI jako narzędzie do optymalizacji kosztów, a niekoniecznie jako sposób na np. zwiększenie przychodów. Taki sposób myślenia może ograniczać pełne wykorzystanie potencjału, jaki niesie ze sobą ta technologia.
– Kadra zarządcza wskazuje, że istotnymi barierami dla wdrożeń GenAI są brak dojrzałej infrastruktury technologicznej, w tym istotnego wykorzystania chmury, oraz niedopracowane strategie dotyczące zarządzania danymi. Tymczasem te fundamenty technologiczne są kluczowe, aby szybko i efektywnie wdrażać nowe rozwiązania w obszarze GenAI. Większość firm zatrzymała się na etapie testowania rozwiązań i pilotaży, napotykając trudności z ich skalowaniem i wprowadzaniem do operacyjnego użytku – mówi Dawid Osiecki, dyrektor zarządzający Accenture w Polsce, lider praktyki Data & AI.
Regulacje i niepewność jako bariery dla inwestycji
Ankietowani są zdania, że inwestycje w implementację generatywnej sztucznej inteligencji są w znacznym stopniu ograniczane niepewnością regulacyjną. Sektor finansowy wciąż zmaga się z brakiem odpowiednich wytycznych, które jasno określałyby zasady odpowiedzialnego wdrożenia GenAI. 67% menedżerów podkreśla wpływ niejasnych interpretacji regulacji na niską gotowość organizacji do inwestowania w sztuczną inteligencję. 83% respondentów uważa, że obecne przepisy nie sprzyjają efektywnej implementacji AI w branży finansowej.
– W obliczu braku jasnych interpretacji regulacji firmy powinny proaktywnie kształtować własne zasady bezpiecznego oraz etycznego wdrażania generatywnej AI, co pozwoli im przygotować własne organizacje na zmianę i wyprzedzić konkurencję, przy jednoczesnym minimalizowaniu ryzyka – podpowiada Maciej Jopyk, dyrektor zarządzający Accenture w Polsce odpowiedzialny za dział Strategy & Consulting. – Accenture kładzie duży nacisk na Responsible AI, czyli odpowiedzialne podejście do projektowania, rozwijania i wdrażania sztucznej inteligencji. Naszym celem jest tworzenie wartości i budowanie zaufania poprzez ochronę przed potencjalnymi ryzykami związanymi z AI – dodaje.
Rozbieżności między percepcją liderów a pracowników
Badanie pokazuje również rozdźwięk pomiędzy tym, jak postrzegają procesy wdrożenia GenAI w firmach pracownicy, a jak oceniają je liderzy. Przedstawiciele kadry menedżerskiej uważają, że pracownicy przynajmniej kilka razy w tygodniu posiłkują się narzędziami generatywnej sztucznej inteligencji. Dwie trzecie jest przekonanych, że pracownicy mają dostęp do szkoleń, które umożliwiają pełne wykorzystanie potencjału GenAI, natomiast tylko jedna trzecia zatrudnionych w sektorze finansowym podziela to zdanie.
– Warto zaznaczyć, że dostępność wysokiej jakości szkoleń z zakresu GenAI znacząco wpływa na satysfakcję pracowników. W instytucjach finansowych w Polsce, które oferują szeroką, łatwo dostępną ofertę warsztatów, prawdopodobieństwo wysokiej satysfakcji z pracy jest aż 1,3 razy wyższe. Wspieranie pracowników w procesie transformacji technologicznej poprzez odpowiednie szkolenia zwiększa motywację i lojalność, a także przyczynia się do większej efektywności organizacji – mówi Karol Mazurek. – W tej rewolucji ludzie będą na pierwszym miejscu. 63% menedżerów nie przewiduje istotnych zmian w zatrudnieniu z powodu wdrożenia GenAI – dodaje.
Prawie 30% pracowników deklaruje, że obecnie używa i planuje dalej używać narzędzi opartych na GenAI w swojej pracy. Kolejne 38% chce zacząć to robić. Raport zwraca uwagę, że pracownicy mający dostęp do wysokiej jakości szkoleń w obszarze GenAI jednocześnie deklarują wyższą satysfakcję z pracy i lojalność.
– Na podstawie przeprowadzonych badań ankietowych wśród pracowników sektora finansowego w Polsce zdefiniowaliśmy cztery typy postaw pracowników w zależności od deklarowanego entuzjazmu i obaw względem GenAI, a także stopnia zaufania do kierownictwa w procesie zmian. Dla instytucji finansowych kluczowe będzie dostosowanie programu szkoleń i sposobu wdrażania GenAI do profilu pracowników, tak aby osiągnąć spodziewane korzyści – mówi Dominika Bosek-Rak, liderka badań nad płatnościami w Europie Accenture.
Rekomendacje: Proaktywność, inkluzyjność i szybkość
Uwolnienie potencjału generatywnej sztucznej inteligencji w branży finansowej poprzez strategię skoncentrowaną na ludziach oznacza szybkie, holistyczne wdrożenie technologii GenAI z uwzględnieniem kluczowej roli człowieka, zarówno kadry zarządzającej, jak i pracowników. Raport przedstawia następujące rekomendacje dla firm, które chcą skutecznie wdrożyć GenAI:
- Proaktywność: GenAI to nie tylko narzędzie do punktowej redukcji kosztów, ale także inspiracja do głębokiej transformacji biznesu i poprawy konkurencyjności. Firmy, które odważnie podejdą do wdrożenia AI i będą tworzyć zasady bezpiecznego korzystania z tej technologii, zyskają przewagę na rynku.
- Inkluzyjność: Ważne jest, aby dołączać szerokie grupy pracowników do działań związanych z implementacją narzędzi GenAI. Należy pamiętać o pracownikach, którzy mogą zyskać nowe role i zadania w wyniku tych wdrożeń. Wspieranie kadry odpowiednimi szkoleniami, zapewnianie im możliwości rozwoju i dbanie o ich zaangażowanie, przyczyni się do wzrostu motywacji i lojalności.
- Szybkość: Wdrażanie GenAI nie jest możliwe bez odpowiednich fundamentów technologicznych. Firmy, które chcą z powodzeniem wprowadzić tę technologię na szerszą, transformacyjną skalę, muszą zainwestować w nowoczesny „digital core”. Solidna infrastruktura technologiczna jest podstawą do efektywnego wdrożenia innowacji i wykorzystania pełnego potencjału tej technologii.
(AM, źródło: Accenture)
