Wraz z rozwojem cyfryzacji oszuści ubezpieczeniowi stają się coraz bardziej kreatywni, a co równie istotne – bez większego wysiłku coraz łatwiej przekraczają granice. Tymczasem strategie walki z oszustwami nadal mają głównie charakter narodowy, co wynika z różnorodności systemów prawnych i ram legislacyjnych.
Rosnąca cyfryzacja i międzynarodowy charakter oszustw ubezpieczeniowych nasuwają pytania o korzyści płynące z bardziej europejskiego lub międzynarodowego podejścia do ich zwalczania. Choć realizacja takiej wizji wydaje się odległa, celem platformy Insurance Crime Platform jest właśnie wspieranie europejskiej perspektywy poprzez wymianę informacji między krajowymi stowarzyszeniami ubezpieczycieli.
Koszty i skutki oszustw ubezpieczeniowych
Oszustwa ubezpieczeniowe rzadko trafiają na nagłówki gazet, mimo że są dalekie od przestępstw bez ofiar i mogą mieć szerokie konsekwencje zarówno dla branży ubezpieczeniowej, jak i dla samych klientów. Szacuje się, że łączne wykryte i niewykryte oszustwa stanowią ok. 10% całkowitych wydatków na roszczenia w Europie. Choć skala problemu różni się w zależności od kraju, dotyka on wszystkich rynków i obejmuje wszystkie linie biznesowe – od ubezpieczeń komunikacyjnych po majątkowe i zdrowotne.
Wpływ oszustw ubezpieczeniowych na uczciwych ubezpieczonych bywa niedoceniany, choć to oni często ponoszą ich konsekwencje. Straty generowane przez oszustwa powodują wzrost kosztów dla ubezpieczycieli, które ostatecznie są przerzucane na klientów w postaci wyższych składek. Tym samym oszustwa te wpływają na dostępność i przystępność cenową ubezpieczeń. Dodatkowo wątpliwości wobec niektórych roszczeń mogą prowadzić do opóźnień lub dodatkowych kontroli, co podważa zaufanie klientów do branży.
Walka z oszustwami
Walka z oszustwami ubezpieczeniowymi tradycyjnie toczy się na poziomie lokalnym lub narodowym, co wynika z faktu, że odpowiednie przepisy są najczęściej tworzone na poziomie krajowym. Istnieją jednak regulacje na poziomie Unii Europejskiej, które w pewnych przypadkach utrudniają zwalczanie oszustw, jak np. Ogólne rozporządzenie o ochronie danych (RODO) czy nowe regulacje dotyczące sztucznej inteligencji, które ograniczają możliwość przetwarzania danych przez branżę.
Jednak sektor ubezpieczeniowy z nadzieją oczekuje na przyszłe inicjatywy legislacyjne, które mogłyby pomóc w walce z oszustwami. Przykładem jest planowana przez Komisję Europejską inicjatywa umożliwiająca dostęp do danych generowanych przez pojazdy, co mogłoby znacząco poprawić możliwości wykrywania oszustw.
Pomimo ograniczeń prawnych istnieją przykłady udanych inicjatyw międzynarodowych. Współpraca transgraniczna, np. w formie koalicji mających na celu rozbicie konkretnych grup oszustów czy regionalne protokoły angażujące agencje sądowe, policję oraz stowarzyszenia ubezpieczycieli, dowodzi skuteczności takich działań. Regiony, takie jak Skandynawia czy Europa Środkowo-Wschodnia, wskazują na potencjał strategii transgranicznych.
Rola Insurance Crime Platform
Na poziomie europejskim platforma Insurance Crime Platform stanowi centrum wymiany informacji o kluczowych trendach w oszustwach, które szybko przekraczają granice. Współpraca z organizacjami takimi jak Europol i Interpol dodatkowo wzmacnia możliwości działania.
Na poziomie globalnym coraz większą uwagę poświęca się problemowi oszustw ubezpieczeniowych. Pierwszy Global Insurance Fraud Summit w 2019 r. zapoczątkował dialog między ekspertami, organizacjami branżowymi i regulatorami, a od tamtego czasu jest stałym punktem w kalendarzach kluczowych graczy.
Wspólne działania jako klucz do sukcesu
Niezależnie od tego, czy mówimy o działaniach platformy Insurance Crime Platform, czy o wydarzeniach takich jak Global Insurance Fraud Summit, eksperci w zakresie zwalczania oszustw ubezpieczeniowych tworzą dynamiczną sieć profesjonalistów. Chociaż rozwiązania nie są proste, wspólne zaangażowanie w poszukiwanie praktycznych rozwiązań daje nadzieję na postęp w walce z przestępczością ubezpieczeniową.
Tylko dzięki połączonym siłom i międzynarodowej współpracy możemy znacząco poprawić skuteczność działań i ograniczyć skalę oszustw ubezpieczeniowych.
Per Norström
przewodniczący Insurance Crime Platform, Insurance Europe, wiceprezes Larmtjänst AB, Szwecja
