Spółka prowadzi działalność w zakresie usług księgowo-rachunkowych. W wyniku ich nieprawidłowego wykonania klienci wystawili jej noty obciążeniowe. Spółka posiada ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej z tytułu prowadzonej działalności, wobec czego zwróciła się o wypłatę odszkodowania do towarzystwa ubezpieczeniowego.
Noty obciążeniowe nie zostały przez spółkę zaliczone do kosztów uzyskania przychodów na mocy art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z 15 lutego 1992 r., Dz.U. 1992 nr 21 poz. 86 z późniejszymi zmianami (dalej: ustawa o CIT).
Ubezpieczyciel dokonał wypłaty odszkodowania bezpośrednio na rachunki bankowe należące do klientów. Wypłacona kwota była odszkodowaniem za szkodę poniesioną przez klientów w postaci uiszczonych przez nich na rzecz skarbu państwa odsetek od podatku dochodowego od osób prawnych, który został uiszczony z opóźnieniem wynikłym z nieprawidłowego wykonania usług przez spółkę (dalej: wnioskodawczyni) po pomniejszeniu o franszyzę.
Wypłacone przez ubezpieczyciela odszkodowanie nie będzie stanowiło przychodu po stronie spółki, ponieważ jest to kwota wypłacona poszkodowanemu. Kwota odszkodowania może być potencjalnym przychodem podatkowym wyłącznie po stronie poszkodowanego. Takie stanowisko przyjęła spółka, która zwróciła się z wnioskiem o wydanie interpretacji podatkowej, odpowiednio je argumentując i opierając na obowiązujących przepisach podatkowych. Podkreśliła przy tym okoliczność, że w ustawie o CIT nie odniesiono się w sposób szczególny do momentu powstania przychodu z tytułu otrzymanego odszkodowania.
Jak jednak wynika z art. 12 ust. 3e ustawy, w przypadku otrzymania przychodu związanego z działalnością gospodarczą, do którego nie stosuje się art. 12 ust. 3a, 3c, 3d i 3f, za datę jego powstania uważa się dzień otrzymania zapłaty. W związku z powyższym przyjmuje się, że przychód z tytułu otrzymanego odszkodowania powstaje w dacie jego faktycznego otrzymania, tj. z chwilą wpływu środków pieniężnych na rachunek bankowy lub w momencie wpłaty gotówki do kasy.
Odszkodowanie wpłynęło na rachunki klientów z uwagi na poniesiony uszczerbek majątkowy, co uzasadnia prawidłowość rozumowania spółki w kwestii przychodu i jego opodatkowania.
O zaliczeniu przysporzenia majątkowego do przychodów osoby prawnej decyduje definitywny charakter tego przysporzenia w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa ono aktywa podatnika lub zmniejsza jego zobowiązania w sposób trwały, a nie tymczasowy. Wskazana we wniosku kwota odszkodowania, która została / zostanie wypłacona przez towarzystwo ubezpieczeniowe na rzecz klientów, stanowi / będzie stanowić przychód po stronie wnioskodawczyni. Odszkodowanie to wynika bowiem z umowy ubezpieczenia obejmującej między innymi szkody powstałe z tytułu nieprawidłowo wykonywanych usług. Skoro wnioskodawczyni jest odpowiedzialna za powstanie wskazanej we wniosku szkody, to co do zasady to ona powinna dokonać jej naprawienia.
Faktycznie szkoda została pokryta z ubezpieczenia i choć kwota została wypłacona bezpośrednio na rachunki poszkodowanych, w rzeczywistości jest ona przysporzeniem majątkowym spółki, jest przychodem podatkowym. Takie rozliczenie pozostaje bez znaczenia dla kwalifikacji odszkodowania, jest bowiem jedynie techniczną stroną realizacji zobowiązań będących następstwem powstałej szkody. Stąd stanowisko wnioskodawczyni należy uznać za nieprawidłowe.
Na podstawie: Sygn. 0111-KDIB2-1.4010.386.2022.1.BJ
Sławomir Dąblewski
dablewski@gmail.com