Przed takim dylematem stanęła spółka kapitałowa, która z uwagi na skomplikowane otoczenie biznesowe i zmieniające się otoczenie prawne, chcąc zapewnić komfort pracy i komfort psychiczny pracowników poprzez zdjęcie obaw o możliwą odpowiedzialność cywilną i karnoskarbową, zawarła umowę ubezpieczenia.
Chodzi o ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej księgowych i osób wykonujących obsługę płac czy podejmujących kluczowe decyzje mające przełożenie w zakresie wypełnienia obowiązków podlegających pod regulacje przepisów Kodeksu karnoskarbowego. Polisa ma formę bezimienną, ubezpieczającą jest spółka. Nie ma imiennego wskazania osób ubezpieczonych, brak nawet wskazania liczby osób podlegających ubezpieczeniu. Ubezpieczonymi są pracownicy, w tym również członkowie zarządu spółki, jak również byli pracownicy, wykonujący czynności podlegające ochronie ubezpieczeniowej w terminie obowiązywania konkretnej polisy.
Czy w tak przedstawionym stanie faktycznym po stronie osób pełniących wskazane funkcje powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?
Wartość ubezpieczenia nie jest dla pracowników przychodem podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych i bez znaczenia jest fakt, czy składka dotyczy obecnych czy byłych pracowników, czy członków zarządu świadczących pracę na podstawie umowy o pracę. Na takim stanowisku stanęła spółka wnioskująca o udzielenie indywidualnej interpretacji podatkowej, wszak wydatek ten jest poniesiony w interesie pracodawcy i nie jest możliwe przypisanie przychodu na podstawie art. 11 ust. 1 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych konkretnej osobie.
Pracownik jest objęty ochroną ubezpieczeniową automatycznie z racji zajmowanego stanowiska i zakresu obowiązków. Brak dobrowolności i oszczędzenia wydatków na ubezpieczenie po stronie pracownika. Korzyść majątkowa po stronie pracownika nie występuje, zaś wydatek poniesiony przez spółkę jest poniesiony w jej interesie. Nie ma realnej możliwości przypisania konkretnej wartości ubezpieczenia (przychodu) do konkretnej osoby.
Spółka przywołała wyrok NSA z 7 września 2021 r. (sygn. akt IIFSK 216/19), w którym sąd wskazał, że: w przypadku, gdy osoby ubezpieczone nie zostały z góry określone w umowie (załączniku do umowy, aneksie lub innym dokumencie) w sposób pozwalający na ich jednoznaczną identyfikację, jako osób ubezpieczonych od odpowiedzialności cywilnej, lecz są identyfikowane dopiero w chwili zajścia wypadku ubezpieczeniowego lub w chwili spełnienia świadczenia przez ubezpieczyciela, nie jest możliwe ustalenie przychodu w postaci otrzymania nieodpłatnych świadczeń przez poszczególnych ubezpieczonych, ponieważ brak jest podstaw do przyporządkowania im składek w dacie zawarcia umowy i opłacenia ich przez spółkę.
Organ podatkowy uznał argumentację spółki, ponieważ: 1. ochrona ubezpieczeniowa przypisywana jest poszczególnym osobom automatycznie z racji zajmowanego stanowiska i wykonywanego zakresu obowiązków, 2. brak wskazania imienia i nazwiska ubezpieczonych, 3. zakres osób objętych ubezpieczeniem jest szeroki, 4. składka jest w takiej samej kwocie, niezależnie od liczby ubezpieczonych. Zatem po stronie ubezpieczonych nie powstanie dochód podlegający opodatkowaniu PIT z tytułu nieodpłatnych świadczeń.
Na podstawie: Pismo Dyrektora KIS 0112-KDIL2-1.4011.101.2025.1.KF, 06.03.2025 r.
Sławomir Dąblewski
dablewski@gmail.com
