Na stronie Rządowego Centrum Legislacji ukazał się projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z przekazywaniem informacji do europejskiego pojedynczego punktu dostępu (nr UC73).
Celem jest dokonanie niezbędnych zmian w krajowym porządku prawnym w związku z wejściem w życie unijnych regulacji dotyczących utworzenia europejskiego pojedynczego punktu dostępu (European Single Access Point, „ESAP”) – napisano w uzasadnieniu. Ustawa ma też wdrożyć do krajowego porządku prawnego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/790 z 28 lutego 2024 r. zmieniającą dyrektywę 2014/65/UE w sprawie rynków instrumentów finansowych.
Projekt zakłada nowelizację 17 ustaw, w tym aktów prawnych kluczowych dla funkcjonowania sektora finansowego w Polsce, co dotyczy oczywiście także rynku ubezpieczeń.
Cele ESAP
Projekt przygotowany przez Ministerstwo Finansów stanowi początek procesu, którego zwieńczeniem będzie implementacja unijnych przepisów składających się na tzw. pakiet ESAP.
W efekcie ma powstać system będący źródłem publicznie dostępnych informacji o podmiotach i ich produktach, gdy informacje te mają znaczenie dla usług finansowych, rynków kapitałowych i zrównoważonego rozwoju, w tym podmiotach rynku finansowego oraz produktach inwestycyjnych z UE, niezależnie od ich lokalizacji i pochodzenia na obszarze UE.
Ustanowienie ESAP, który będzie prowadzony przez Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (EUNGiPW), ma zmniejszyć bariery w dostępie do informacji za pomocą środków cyfrowych, zwiększyć przepływ informacji w UE oraz wspierać ich cyfrowe wykorzystanie, co przyczyni się do integracji usług finansowych i rynków kapitałowych oraz do lepszej alokacji kapitału w całej UE.
Działanie ESAP
ESAP będzie platformą internetową zawierającą finansowe i pozafinansowe informacje o poszczególnych podmiotach, które co do zasady będą dostępne dla wszystkich bez opłat czy licencji.
Od tej zasady przewidziano wyjątki – jednak obowiązek uiszczania opłat będzie wprowadzony wyłącznie w przypadku użytkowników wyszukujących i pobierających duże ilości informacji. Wysokość opłat nie będzie mogła przekroczyć ponoszonych przez EUNGiPW kosztów udostępnienia informacji. Szczegółowe rozwiązania dotyczące ponoszenia opłat – w tym określenie charakteru i zakresu usług, za które mogą być pobierane opłaty, oraz związanej z nimi struktury opłat – zostaną ustalone w wykonawczych standardach technicznych opracowanych przez EUNGiPW.
ESAP będzie skierowany przede wszystkim do użytkowników, takich jak inwestorzy, analitycy finansowi i pośrednicy rynkowi, jednak zapewni dostęp do informacji także uczelniom czy osobom prywatnym.
Wymogi techniczne
Projektowane przepisy określą także m.in. wymagania techniczne dotyczące przekazywanych danych – informacje udostępniane w ESAP muszą być sporządzane w odpowiednim formacie i każdorazowo opatrzone właściwymi metadanymi przed takim udostępnieniem.
Podmioty zobowiązane do udostępniania informacji w ESAP będą sporządzać informacje w formacie pozwalającym na ekstrakcję (pobór) danych lub w formacie pozwalającym na ich odczyt maszynowy. Stosowane będą dwa rodzaje (grupy) formatów, w zależności od rodzaju informacji. Wykaz dopuszczalnych formatów oraz ich charakterystyka zostaną określone w wykonawczych standardach technicznych opracowanych przez Europejskie Urzędy Nadzoru.
Konieczne zaangażowanie organów krajowych
Przepisy unijne wymagają ponadto wyznaczenia krajowych organów, które będą realizowały zadania tzw. organów zbierających dane.
W Polsce, zgodnie ze wskazaniami projektodawcy, organami zbierającymi dane, w zależności od rodzaju tych danych, będą Komisja Nadzoru Finansowego (KNF), Bankowy Fundusz Gwarancyjny (BFG), Polska Agencja Nadzoru Audytowego, Centralna Informacja Krajowego Rejestru Sądowego oraz Krajowa Rada Biegłych Rewidentów.
Podsumowanie
Przekazywanie danych do ESAP będzie niewątpliwie kolejnym istotnym obowiązkiem regulacyjnym dla zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji – uzupełniającym istniejące już rozbudowane obowiązki udostępniania określonych informacji przez podmioty rynku finansowego.
Przyjęcie projektu ustawy przez Radę Ministrów zaplanowano na II kw. 2025 r., po czym projekt najpewniej zostanie skierowany do prac sejmowych.
Mateusz Kosiorowski
adwokat, koordynator
Klaudiusz Mikołajczyk
praktyka ubezpieczeniowa kancelarii Wardyński i Wspólnicy
