Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych (EIOPA) oraz Europejski Bank Centralny (EBC) opublikowały 18 grudnia wspólny dokument zawierający propozycję mającą na celu zmniejszenie skutków gospodarczych katastrof naturalnych w Unii Europejskiej. Opracowanie opiera się na wariantach strategicznych przedstawionych we wspólnym dokumencie do dyskusji EBC i EIOPA z 2023 r., w którym opowiedziano się za drabinkowym podejściem do ubezpieczeń od klęsk żywiołowych, z udziałem zarówno sektora prywatnego, jak i publicznego.
Opracowanie stanowi odpowiedź na rosnącą częstotliwość i dotkliwość klęsk żywiołowych związanych ze zmianą klimatu i wynikającego z nich wzrostu strat gospodarczych. Rozwiązania zaproponowane w dokumencie mają na celu ochronę obywateli, przedsiębiorstw i rządów przed finansowymi skutkami katastrof, a tym samym ograniczenie powiązanych zagrożeń dla stabilności makroekonomicznej i finansowej w UE.
W oparciu o istniejące struktury krajowe i unijne EBC i EIOPA proponują wprowadzenie na szczeblu unijnym modelu składającego się z dwóch uzupełniających się filarów:
- Unijny system reasekuracji publiczno-prywatnej mający na celu zwiększenie ochrony ubezpieczeniowej w odniesieniu do ryzyka katastrof naturalnych. Dzięki łączeniu prywatnych ryzyk i zagrożeń w całej UE wykorzystywałby on efekt skali i dywersyfikowałby zakres wysokiego ryzyka na szczeblu europejskim. System byłby finansowany ze składek opartych na analizie ryzyka od ubezpieczycieli lub reasekuratorów lub z krajowych systemów ubezpieczeń.
- Fundusz UE na rzecz publicznego finansowania klęsk żywiołowych w celu wzmocnienia publicznego zarządzania ryzykiem związanym z klęskami żywiołowymi w państwach członkowskich. Fundusz ten, finansowany ze składek państw członkowskich, pomógłby w odbudowie infrastruktury publicznej w następstwie klęsk żywiołowych, pod warunkiem że państwa członkowskie wdrożyły uzgodnione środki zmniejszające ryzyko przed wystąpieniem zdarzenia.
W opracowaniu podkreślono, że ze względu na to, iż katastrofy naturalne stają się coraz częstsze i poważniejsze, ubezpieczenia mogą stać się mniej przystępne cenowo, a już znacząca luka w ochronie prawdopodobnie jeszcze się pogłębi. Jednocześnie dokument pokazuje, że krajowe systemy ubezpieczeń publiczno-prywatnych pomagają zmniejszyć lukę w kilku krajach. Przeanalizowano też, w jaki sposób systemy te wykorzystują w tym celu fundusze prywatne i publiczne.
– Ostatnie wydarzenia w Europie pokazały wyzwania stojące przed UE i jej państwami członkowskimi w związku z klęskami żywiołowymi – powiedziała Petra Hielkema, przewodnicząca EIOPA. – Wymaga to skoordynowanych działań. Przedstawione propozycje mają zapoczątkować dyskusję na temat możliwych sposobów zmniejszenia luki w ochronie ubezpieczeniowej poprzez rozwiązanie na szczeblu UE, przy jednoczesnym zachowaniu integralności krajowych systemów ubezpieczeniowych – dodała.
– Musimy przygotować się na rosnące zagrożenia klimatyczne. Proponowane rozwiązanie jest jednym z możliwych sposobów ograniczenia zagrożeń dla stabilności makroekonomicznej i finansowej wynikających z klęsk żywiołowych – powiedział Luis de Guindos, wiceprezes EBC.
(AM, źródło: EIOPA)
