Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych oraz Europejski Bank Centralny opublikowały 24 kwietnia wspólny dokument do dyskusji na temat sposobów lepszego ubezpieczenia gospodarstw domowych i przedsiębiorstw w Unii Europejskiej na wypadek klęsk żywiołowych związanych z klimatem. Warianty polityki określone w dokumencie mają na celu zwiększenie wykorzystania i skuteczności ubezpieczeń od katastrof klimatycznych przy jednoczesnym stworzeniu zachęt do przystosowania się do ryzyka związanego z klimatem i zmniejszenia go.
– Musimy zwiększyć popularność ubezpieczeń od katastrof klimatycznych, aby ograniczyć rosnący wpływ klęsk żywiołowych na gospodarkę i system finansowy – powiedział wiceprezes EBC Luis de Guindos. – Aby jednak przede wszystkim ograniczyć straty, musimy zadbać o to, aby płynnej i szybkiej zielonej transformacji towarzyszyły skuteczne środki adaptacji do zmian klimatu.
– Ubezpieczenia odgrywają ważną rolę w ochronie przedsiębiorstw i ludzi przed stratami spowodowanymi katastrofami klimatycznymi poprzez szybkie zapewnienie niezbędnych środków na odbudowę. Aby skutecznie chronić nasze społeczeństwo, musimy zająć się rosnącą luką w ochronie ubezpieczeniowej, proponując i znajdując odpowiednie rozwiązania – dodała przewodnicząca EIOPA Petra Hielkema.
Ochrona zbyt wąska, a wkrótce może być jeszcze węższa
Obecnie tylko około 1/4 wszystkich strat związanych z katastrofami klimatycznymi w UE jest ubezpieczona. W niektórych krajach odsetek ten wynosi poniżej 5%. Wynika to częściowo z tego, że wiele osób nie docenia kosztów szkód związanych z klimatem. Niektórzy unikają również zakupu polisy, bo wolą polegać na wsparciu rządu. Ponieważ klęski żywiołowe stają się zarówno częstsze, jak i bardziej dotkliwe, oczekuje się wzrostu kosztów produktów ochronnych. Niektórzy ubezpieczyciele mogą ograniczyć pokrycie ryzyka lub całkowicie zaprzestać oferowania niektórych rodzajów ubezpieczeń od katastrof, co jeszcze bardziej pogłębiłoby lukę ubezpieczeniową.
Brak polisy grozi wstrząsami
Brak ubezpieczenia od katastrof klimatycznych może mieć wpływ na gospodarkę i stabilność finansową. Jeżeli straty nie są pokrywane przez ubezpieczenie, tempo wznowienia działalności przez gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa jest ograniczone, co spowalnia ożywienie gospodarcze. Trwałe zakłócenia w łańcuchu dostaw mogą również prowadzić do przenoszenia się skutków z jednej firmy do drugiej i wpływać na zdolność firm do spłaty kredytów, zwiększając w ten sposób ekspozycję banków na ryzyko kredytowe. Ponadto sytuacja finansowa rządów może ulec osłabieniu, jeśli będą one musiały udzielać pomocy na pokrycie nieubezpieczonych strat.
Jak ograniczyć ryzyko
W celu wspierania ochrony ubezpieczeniowej EIOPA i EBC sugerują, aby ubezpieczyciele opracowali polityki zachęcające gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa do ograniczania ryzyka, np. poprzez przyznawanie rabatów za wdrożenie skutecznych środków łagodzących lub dostosowawczych.
Zdaniem obu instytucji w celu wsparcia ogólnej podaży ubezpieczeń można zwiększyć wykorzystanie obligacji katastroficznych, aby przenieść część ryzyka na inwestorów rynku kapitałowego. W tym samym duchu rządy mogłyby ustanowić partnerstwa publiczno-prywatne i zabezpieczenia, aby częściowo pokryć koszty, które ubezpieczyciele mogą ponieść w przypadku poważnych katastrof. Aby się chronić i zapewnić efektywne wykorzystanie środków publicznych, rządy powinny również zapewnić silne zachęty do ograniczania ryzyka. Wreszcie, krajowe systemy ubezpieczeń mogłyby zostać uzupełnione ogólnounijnym systemem publicznym, który zapewnia dostęp do wystarczających funduszy dla krajów europejskich na odbudowę po rzadkich katastrofach klimatycznych na dużą skalę.
Czas na dyskusję
Wspólny dokument do dyskusji jest częścią programu zrównoważonego finansowania EIOPA i jej prac nad poprawą ogólnego zrozumienia ryzyka związanego z klimatem. Artykuł ma na celu zainicjowanie debaty na temat sposobów rozwiązania problemu luki w ochronie ubezpieczeń klimatycznych. EIOPA i EBC zbiorą opinie na temat wariantów polityki, a także omówią je podczas warsztatów z organami regulacyjnymi, decydentami, ubezpieczycielami i naukowcami w dniu 22 maja.
(AM, źródło: EIOPA)
