Umowy ubezpieczenia na życie z ufk mają na celu, oprócz elementu ochronnego, zapewniać także zysk z ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego. W praktyce cel inwestycyjny powodował rozczarowanie, a nawet nie pokrywał wartości wpłaconych składek, co skutkowało rozwiązywaniem umów przez klientów.
Umowy obudowane są kosztami i klauzulami uprawniającymi ubezpieczycieli do zatrzymywania części środków wpłaconych przez ubezpieczających, stąd konflikty pomiędzy stronami znajdujące swój finał na salach sądowych. Wciąż jednak nie brakuje chętnych do zawierania kolejnych umów ubezpieczenia z ufk, liczących na godziwe zwroty z „inwestycji” ze składek podstawowych i dodatkowych, zapewne wyposażonych we właściwą wiedzę finansową umożliwiającą skuteczne zarządzanie środkami rozdysponowanymi na poszczególne fundusze.
Kolejny pracodawca – spółka prawa handlowego, postanowił zadbać o interesy własne i przyszłych ubezpieczonych, podejmując decyzję o wykupieniu umów ubezpieczenia na życie z ufk w wersji indywidualnej. Jako że zatrudnia i współpracuje, benefitem postanowił obdarować nie tylko pracowników (Kodeks pracy), ale również świadczących dlań pracę na podstawie umowy-zlecenia oraz b2b.
Polisy mają tworzyć pozapłacowy, dodatkowy składnik wynagrodzenia, szeroko pojęty jako benefit, zaś umowy ubezpieczenia będą zawarte z kilkoma ubezpieczycielami. Uposażonym nie będzie spółka i jako ubezpieczająca nie będzie uprawniona do świadczenia w postaci kapitału zgromadzonego na rachunkach polisy. Świadczenia z tytułu zdarzeń objętych umowami będą przysługiwać ubezpieczonym oraz wskazanym przez nich uposażonym.
Wydając decyzję, organ podatkowy podkreślił, że składki opłacane przez pracodawcę mogą być kosztem, gdy są spełnione wszystkie przesłanki z art. 16 ust. 1 pkt 59 ustawy o CIT. Pierwsza wskazuje grupy umów ubezpieczenia, druga dotyczy uprawnionego do otrzymania świadczenia, którym nie może być pracodawca, natomiast zgodnie z trzecią, umowa ubezpieczenia w okresie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym ją zawarto lub odnowiono, winna wykluczać wypłatę kwoty stanowiącej wartość odstąpienia od umowy, możliwość zaciągania zobowiązań pod zastaw praw wynikających z umowy, wypłatę z tytułu dożycia wieku oznaczonego w umowie.
Ich niespełnienie lub zmiana okoliczności faktycznych, w wyniku której przynajmniej jedna z nich przestaje być spełniona, skutkuje brakiem możliwości zaliczenia składek na ubezpieczenie do kosztów uzyskania przychodów.
W sytuacji faktycznej wnioskodawcy i jego argumentacji wszystkie warunki w przypadku pracowników zostały spełnione.
W przypadku ubezpieczonych zleceniobiorców i współpracujących (b2b) możliwość zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodów przez spółkę wynika wyłącznie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. Wydatek może być też kosztem, jeżeli pomiędzy jego poniesieniem a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu zaistnieje związek przyczynowy i koszt nie będzie objęty dyspozycją art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.
W świetle przedstawionych przez spółkę okoliczności faktycznych można zaliczać na bieżąco do kosztów uzyskania przychodów równowartości zapłaconych składek podstawowych i dodatkowych z zawartych umów. Składki nie są świadczeniem jednostronnym, są elementem wynagrodzenia za świadczone usługi z tytułu umowy cywilnoprawnej. Opłacanie składek ubezpieczeniowych będzie wskazane w umowach ze zleceniobiorcami oraz umowach o współpracę jako benefit, czyli pozapłacowy element wynagrodzenia.
(Na podst. 0111-KDIB1-3.4010.688.2023.2.DW z 11.03.2024)
Sławomir Dąblewski
dablewski@gmail.com
