Na przestrzeni ostatnich lat można zauważyć znaczący wzrost zainteresowania zabiegami z zakresu medycyny estetycznej. Wiąże się to z proporcjonalnym wzrostem podmiotów przeprowadzających zabiegi tego typu. Potencjalni odbiorcy zachęcani są przez liczne reklamy oraz promocyjne ceny.
Często dokonując wyboru salonu kosmetycznego, kosmetologicznego bądź kliniki medycyny estetycznej, klienci kierują się nie jakością, lecz ceną danej usługi. Pojawiają się zatem liczne wątpliwości, które podmioty należy uznać za uprawnione do przeprowadzania zabiegów z zakresu medycyny estetycznej oraz czy ich kwalifikacje mają wpływ na kształtowanie się odpowiedzialności cywilnej.
Kto może wykonać zabieg?
Zgodnie z treścią Rozporządzenia ministra zdrowia z 13 czerwca 2023 r. medycyna estetyczno-naprawcza stanowi umiejętność zawodową, którą w drodze certyfikacji mogą uzyskać lekarze oraz lekarze dentyści posiadający czynne prawo do wykonywania zawodu. Niestety rozporządzenie nie wprowadza definicji legalnej medycyny estetyczno-naprawczej oraz nie wyróżnia zabiegów, których przeprowadzenie dozwolone jest tylko przez lekarzy.
Należy zatem zadać pytanie, kto może wykonywać zabiegi? Okazuje się, że brak w tym zakresie jednoznacznych regulacji. Na podstawie aktualnie obowiązujących przepisów można zauważyć, że część zabiegów z zakresu medycyny estetycznej, aby była legalna, powinna być wykonywana przez lekarza. Należą do nich m.in. iniekcja toksyny botulinowej czy użycie materiałów autologicznych, np. osocza.
Chociaż stan prawny nie pozostawia wątpliwości co do wymogów kompetencyjnych, powszechnym działaniem jest przeprowadzanie zabiegów przez osoby nieposiadające odpowiednich kwalifikacji. Nie zmienia to jednak faktu, że mniej inwazyjne zabiegi należą do kompetencji kosmetologów oraz kosmetyczek, a wciąż brak jednoznacznego rozróżnienia w tym zakresie.
Świadomy wybór
Zabiegi z zakresu medycyny estetycznej mogą pociągnąć za sobą odpowiedzialność na gruncie prawa cywilnego. Do powstania odpowiedzialności może dojść w wyniku błędu w sztuce, jak i nienależytego wywiązania się z umowy zawartej z klientem. Zarówno lekarze, kosmetolodzy i kosmetyczki mogą ponosić odpowiedzialność wynikającą z zawinionego działania lub niedotrzymania warunków umowy. Jednakże tylko osoby wykonujące zawód medyczny oraz placówki prowadzące działalność leczniczą ponoszą odpowiedzialność cywilną z tytułu naruszenia praw pacjenta.
Zatem jeśli zabieg medycyny estetycznej wykona lekarz, podmiot poddający się danej procedurze uzyska status prawny pacjenta, a wraz z nim wiele wiążących się z nim uprawnień, których naruszenie rodzi odpowiedzialność cywilną.
Kluczowe jest więc poszerzanie świadomości społecznej, dzięki czemu konsument będzie w stanie dokonać świadomego wyboru podmiotu, który przeprowadzi zabieg. Niezbędne jest także uregulowanie prawne branży medycyny estetycznej w celu ochrony osób korzystających z oferowanych zabiegów.
Warto podkreślić, że przepisy powszechnie obowiązującego prawa nakładają na lekarzy oraz lekarzy dentystów obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia OC. Natomiast zarówno gabinety kosmetyczne, jak i kosmetologiczne nie mają takiego obowiązku, tu ubezpieczenie jest w pełni dobrowolne.
Julia Krosny
aplikantka adwokacka
kancelaria Strażeccy, Jaliński i Wspólnicy
