Właściwie sformułowany przez pracodawcę regulamin wynagradzania pozwoli na uniknięcie obciążeń związanych ze składkami na ubezpieczenie społeczne, jeśli jego wolą (pracodawcy) będzie finansowanie składek – w całości lub w części, na grupowe ubezpieczenie na życie, grupowe ubezpieczenie zdrowotne.
Pomijam kwestie podatkowe, bo to inna strona przedsięwzięcia. W razie niedowierzania pośrednikowi ubezpieczeniowemu na podorędziu pozostają pisemne interpretacje, o które zawsze można wystąpić do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Na stronie Zakładu dostępny jest wzór wniosku, który po wypełnieniu należy przesłać do oddziału w Gdańsku lub w Lublinie. Informacje o tym, który z nich jest właściwy dla wnioskodawcy, podane są na stronie ZUS.
Opłata za wydanie pisemnej interpretacji wynosi 40 zł, nie jest więc wysoka, zważywszy na ewentualne, negatywne konsekwencje niewłaściwego postępowania.
Z regulaminu wynagradzania mają wynikać zasady korzystania i finansowania świadczeń częściowo odpłatnych na rzecz pracowników w postaci programu grupowego ubezpieczenia na życie/grupowego ubezpieczenia zdrowotnego. Regulamin ma precyzować jednoznacznie uprawnienie pracowników do zakupu takiego świadczenia po cenach niższych niż detaliczne.
Wartość świadczenia w kwocie odpowiadającej wysokości ich finansowania przez pracodawcę będzie stanowić przychód pracownika ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z 26 lipca 1991 r. Czy ta wartość może być nieuwzględniana w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych? Tak.
Zgodnie z art. 18 ust. 1 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Wyłączone są przychody wymienione w § 2 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (…) – Dz.U. z 2017 r. Z treści § 2 tego rozporządzenia wynika, że podstawy wymiaru składek nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, ale polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.
Takim uprawnieniem (korzyścią) jest możliwość partycypowania pracownika (choćby symbolicznym) w pokryciu zakupu ubezpieczenia przez pracodawcę. Wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne będzie podlegała wartość różnicy pomiędzy ceną nabycia usługi a ponoszoną przez pracownika odpłatnością. Jest to równoznaczne z brakiem obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od ww. wartości.
Powyższe zasady mają także zastosowanie do ustalania składek na ubezpieczenie zdrowotne (art. 81 ust. 1 ustawy z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych, Dz.U. z 2022 r., poz. 2561) oraz w odniesieniu do składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (art. 104 ustawy z 20.04.2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, Dz.U. z 2022 r. poz. 690) oraz art. 29 ustawy z 13.08.2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, Dz.U. z 2020 r., poz.7).
Sławomir Dąblewski
dablewski@gmail.com
