Pasażer, którego lot został odwołany lub doznał dużego opóźnienia, może domagać się zapłaty przewidzianego prawem Unii Europejskiej odszkodowania w walucie, która obowiązuje w miejscu jego zamieszkania Odmowa wypłaty odszkodowania w walucie krajowej byłaby niezgodna z wymogiem szerokiej wykładni praw pasażerów lotniczych oraz z zasadą równego traktowania poszkodowanych pasażerów – orzekł Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE).
Rozstrzygnięcie zapadło w sprawie, w której spółka posiadająca scedowaną na nią wierzytelność odszkodowawczą za opóźnienie lotu wniosła do Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy XV Wydział Gospodarczy o zasądzenie od linii lotniczej kwoty 1698,64 zł, stanowiącej równowartość 400 euro według kursu wymiany walut obowiązującego w dniu wytoczenia powództwa. Przewoźnik wniósł o oddalenie powództwa, podnosząc między innymi zarzut sformułowania go, wbrew przepisom prawa krajowego, w niewłaściwej walucie, a mianowicie w złotych polskich, a nie w euro. Sąd wystąpił z wnioskiem o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym. Zmierza do ustalenia, czy zgodnie z rozporządzeniem w sprawie praw pasażerów lotniczych pasażer, którego lot został odwołany lub doznał dużego opóźnienia, lub jego następca prawny, może domagać się zapłaty kwoty odszkodowania w walucie krajowej, która obowiązuje w miejscu jego zamieszkania, co oznaczałoby, że wspomniany przepis stoi na przeszkodzie uregulowaniu lub praktyce orzeczniczej państwa członkowskiego, zgodnie z którymi powództwo odszkodowawcze takiego pasażera lub jego następcy prawnego podlega oddaleniu z tej tylko przyczyny, że roszczenie określono w walucie krajowej.
Ogłoszonym 3 września wyrokiem Trybunał przypomniał w pierwszej kolejności, że główny cel realizowany przez owo rozporządzenie polega na zapewnieniu wysokiego poziomu ochrony pasażerów. Zgodnie z tym celem należy dokonywać szerokiej wykładni przepisów przyznających prawa pasażerom lotniczym. Zdaniem TSUE uzależnienie prawa do odszkodowania z tytułu szkód, które stanowią poważne niedogodności wynikające z opóźnień w transporcie lotniczym pasażerów, od warunku, zgodnie z którym odszkodowanie powinno zostać wypłacone poszkodowanemu pasażerowi w euro, z wyłączeniem jakiejkolwiek innej waluty krajowej, oznaczałoby ograniczenie wykonywania tego prawa i naruszałoby w konsekwencji wymóg szerokiej wykładni.
Trybunał zauważył, że rozporządzenie ma zastosowanie do pasażerów, przy czym nie dokonuje się między nimi rozróżnienia opartego na kryterium przynależności państwowej lub miejsca zamieszkania; istotnym kryterium jest miejsce, w którym znajduje się lotnisko wylotu tych pasażerów. Pasażerowie, którym przysługuje prawo do odszkodowania, znajdują się zatem w porównywalnych sytuacjach w zakresie, w jakim szkody podlegające naprawieniu zgodnie ze wspomnianym rozporządzeniem zostają naprawione w sposób ujednolicony i natychmiastowy. Tymczasem ustanowienie warunku, zgodnie z którym kwota odszkodowania przewidzianego w rozporządzeniu mogłaby zostać zapłacona jedynie w euro może prowadzić do odmiennego traktowania poszkodowanych.
TSUE stwierdził, że brak możliwości dochodzenia owego odszkodowania przez uprawnionego pasażera w walucie krajowej mającej status prawnego środka płatniczego w państwie członkowskim miejsca jego zamieszkania byłaby niezgodna w wymogiem szerokiej wykładni praw pasażerów lotniczych przyznanych im przez wspomniane rozporządzenie oraz z zasadą równego traktowania poszkodowanych. Trybunał uściślił ponadto, że wypłata kwoty odszkodowania należnego w walucie krajowej mającej status prawnego środka płatniczego w państwie członkowskim miejsca zamieszkania danych pasażerów zakłada, siłą rzeczy, konwersję euro na tę walutę. Jako że rozporządzenie nie zawiera żadnej wskazówki w tym zakresie, warunki dokonywania konwersji walutowej, w tym ustalenie mającego do niej zastosowanie kursu wymiany, należą do prawa krajowego państw członkowskich, przy poszanowaniu zasad równoważności i skuteczności. Trybunał doszedł do wniosku, że pasażer, którego lot został odwołany lub doznał dużego opóźnienia, względnie jego następca prawny, może domagać się zapłaty odszkodowania, o którym mowa w rozporządzeniu w sprawie praw pasażerów lotniczych, w walucie krajowej, która obowiązuje w miejscu jego zamieszkania, w związku z czym rozporządzenie to stoi na przeszkodzie uregulowaniu lub praktyce orzeczniczej państwa członkowskiego, zgodnie z którymi powództwo odszkodowawcze takiego pasażera lub jego następcy prawnego podlega oddaleniu z tej tylko przyczyny, że roszczenie określono w walucie krajowej.
Wyrok z 3 września 2020 r. w sprawie C-356/19 Delfly/Smartwings Poland sp. z o.o., wcześniej Travel Service Polska sp. z o.o.
(AM, źródło: curia.eu)
