Rzecznik Praw Obywatelskich (RPO) wystąpił do Marszałka Senatu o podjęcie inicjatywy ustawodawczej mającej na celu poprawienie ustawy o szczególnych uprawnieniach osób poszkodowanych w przypadku wyczerpania sumy gwarancyjnej ustalonej na podstawie przepisów obowiązujących przed dniem 1 stycznia 2006 r. Przyjęta w 2019 roku regulacja obejmuje pomocą tylko ofiary wypadków, które miały miejsce w Polsce, tymczasem RPO wskazuje, że zna przypadki, gdy do wypadku doszło za granicą, ale sprawcą był polski kierowca, z polskim ubezpieczeniem. Dziś w takiej sytuacji – jeśli przyznana po wypadku suma gwarancyjna wyczerpie się, taka osoba zostaje bez pomocy.
Impulsem do podjęcia tematu była skarga obywatela Rzeczpospolitej Polskiej, który ucierpiał w wypadku komunikacyjnym spowodowanym także przez obywatela RP, legitymującego się OC posiadaczy pojazdów mechanicznych (ppm.) wystawionym przez zakład ubezpieczeń z naszego kraju. Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny odmówił jednak przyznania renty na zasadach określonych w w/w ustawie, wskazując, że dotyczy ona wyłącznie osób poszkodowanych z tytułu szkód powstałych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. A skoro w tej sprawie szkoda powstała poza terytorium RP, to przypadek ten nie podlega tej regulacji.
RPO sprawdził, że takich osób jest co najmniej cztery – od wejścia w życie ustawy we wrześniu 2019 r. do końca marca 2020 r. do Funduszu wpłynęły 24 roszczenia o wypłatę renty szczególnej, a cztery zgłoszenia dotyczyły szkód, które powstały poza terytorium Rzeczypospolitej. Zdaniem Rzecznika nie ma żadnych przesłanek uzasadniających wykluczenie tej grupy poszkodowanych spod przepisów ustawy. Miejsce powstania szkody nie powinno przesądzać o braku możliwości ubiegania się o rentę szczególną, w sytuacji gdy poszkodowany i sprawca są obywatelami polskimi, mamy do czynienia z polskim ubezpieczycielem oraz umową ubezpieczenia zawartą na terytorium Polski, podlegającą prawu polskiemu. Według RPO istniejące zróżnicowanie w przyznaniu ochrony osobom poszkodowanym poprzez problem wyczerpywania się sum gwarancyjnych stoi w sprzeczności z konstytucyjną zasadą równości, gwarantowaną w art. 32 ust. 1 Konstytucji.
Z ustawy o szczególnych uprawnieniach osób poszkodowanych w przypadku wyczerpania sumy gwarancyjnej ustalonej na podstawie przepisów obowiązujących przed dniem 1 stycznia 2006 r. skorzystało jak dotąd 20 osób.
(AM, źródło: RPO)
