Właścicielowi nieruchomości położonej w strefie ograniczonego użytkowania, o której mowa w art. 135 Prawa ochrony środowiska, nie przysługuje odszkodowanie w wysokości odpowiadającej kosztom zapewnienia w budynku znajdującym się na tej nieruchomości odpowiedniego klimatu akustycznego, jeżeli koszty te nie zostały poniesione – taką uchwałę podjął 28 października Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej.
Źródłem rozstrzygnięcia SN było postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu z 8 marca. Postanowił on przedstawić Sądowi Najwyższemu do rozstrzygnięcia następujące zagadnienie prawne:
„Czy właścicielowi nieruchomości położonej na obszarze ograniczonego użytkowania utworzonego dla lotniska, w razie przekroczenia wskutek ruchu lotniczego dopuszczalnego poziomu hałasu w budynku mieszkalnym znajdującym się na tej nieruchomości, przysługuje na podstawie art. 129 ust. 2 ustawy z 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2021 r., poz. 1973) roszczenie o naprawienie szkody obejmującej nieponiesione koszty zapewnienia w tym budynku klimatu akustycznego zgodnego z obowiązującymi Polskimi Normami w dziedzinie akustyki budowlanej, w braku obowiązku podjęcia przez właściciela działań w tym zakresie w związku z utworzeniem obszaru ograniczonego użytkowania?”,
a w razie negatywnej odpowiedzi:
„Czy właściciel nieruchomości położonej na obszarze ograniczonego użytkowania utworzonego dla lotniska, w razie przekroczenia wskutek ruchu lotniczego dopuszczalnego poziomu hałasu w budynku mieszkalnym znajdującym się na tej nieruchomości może na podstawie art. 435 § 1 k.c. w zw. z art. 322 ustawy z 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2021 r., poz. 1973) żądać naprawienia szkody obejmującej nieponiesione koszty zapewnienia w tym budynku klimatu akustycznego zgodnego z obowiązującymi Polskimi Normami w dziedzinie akustyki budowlanej?”.
Takie zagadnienie prawne pojawiło się podczas rozpoznawania sprawy przeciwko pozwanemu portowi lotniczemu, w której Sąd Rejonowy częściowo uznał zasadność dochodzonego roszczenia i zasądził na rzecz powoda odszkodowanie za uciążliwości akustyczne związane z ustanowieniem obszaru ograniczonego użytkowania wokół lotniska.
Jak wynikało z akt sprawy, wobec braku możliwości zapewnienia właściwego klimatu akustycznego terenów leżących w pobliżu lotniska Sejmik Województwa podjął uchwałę w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania, który zgodnie z ustawą o ochronie środowiska tworzy się w razie niemożliwości zachowania standardów jakości środowiska.
Sąd Okręgowy, przedstawiając Sądowi Najwyższego zagadnienie prawne do rozstrzygnięcia, wskazał, że zgodnie z ustaleniami biegłego, w związku z przekraczaniem poziomu hałasu, budynek powoda wymaga dokonania czynności w celu zapewnienia odpowiednich właściwości akustycznych. W sprawie pojawiła się wątpliwość, czy powodowi przysługuje roszczenie o naprawienie szkody obejmujące nieponiesione koszty zapewnienia odpowiedniej akustyki budynku.
Podobne wątpliwości pojawiły się w połączonych do wspólnego rozstrzygnięcia sprawach o sygnaturach III CZP 136/22 i III CZP 138/22.
Sprawa trafiła do SN, który następnie postanowił przedstawić składowi siedmiu sędziów następujące zagadnienie prawne:
„Czy właścicielowi nieruchomości, której wartość zmniejszyła się na skutek wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania, jednak bez związku ze szczegółowymi ograniczeniami wynikającymi z art. 135 ust. 3a Prawa ochrony środowiska, przysługuje odszkodowanie na podstawie art. 129 ust. 2 tej ustawy?”.
W odpowiedzi sędziowie podjęli następującą uchwałę:
„Właścicielowi nieruchomości położonej w strefie ograniczonego użytkowania, o której mowa w art. 135 Prawa ochrony środowiska, nie przysługuje odszkodowanie w wysokości odpowiadającej kosztom zapewnienia w budynku znajdującym się na tej nieruchomości odpowiedniego klimatu akustycznego, jeżeli koszty te nie zostały poniesione” (sygn. akt III CZP 100/22).
Uzasadnienie postanowienia zostanie opublikowane po jego podpisaniu przez skład orzekający.
(AM, źródło: SN)
