Dziś połączone Izby Sądu Najwyższego: Cywilna oraz Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych, podejmą decyzję w sprawie zadośćuczynień dla bliskich ofiar wypadków. Uchwała, która zostanie wydana na wniosek Pierwszej Prezes SN, nie tylko rozstrzygnie rozbieżności w wykładni prawa (art. 446 § 4 k.c. oraz art. 448 k.c.) występujące w orzecznictwie SN w zakresie dotyczącym tego, czy osobom bliskim poszkodowanego w stanie wegetatywnym przysługuje zadośćuczynienie pieniężne, ale też zyska moc zasady prawnej.
Sędziowie obu Izb odpowiedzą na następujące pytanie prawne: „Czy w sytuacji, gdy wskutek czynu niedozwolonego doszło do ciężkiego uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, którego konsekwencją jest niemożność nawiązania lub kontynuowania typowej więzi rodzinnej, osobom bliskim poszkodowanego przysługuje zadośćuczynienie pieniężne?”.
W sprawie chodzi o przypadki obejmujące tzw. stany terminalne czy wegetatywne, czyli takie, w których poszkodowany żyje, ale nie ma z nim żadnego kontaktu lub jest on mocno ograniczony, a leczenie nie rokuje znaczącej poprawy.
Posiedzeniu przewodniczyć będzie Pierwsza Prezes Sądu Najwyższego. Na sprawozdawców wyznaczeni zostali sędziowie Marcin Krajewski z Izby Cywilnej oraz Marcin Łochowski z Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych.
Rozstrzygnięcie zagadnienia prawnego przedstawionego przez Pierwszą Prezes Sądu Najwyższego 7 października ubiegłego roku jest pokłosiem rozbieżności w orzecznictwie Sądu Najwyższego dotyczącego wykładni art. 446 § 4 k.c. oraz art. 448 k.c. 27 marca 2018 r. Izba Cywilna SN podjęła uchwałę z wniosku Rzecznika Finansowego (III CZP 36/17) oraz w dwóch innych sprawach dotyczących tego samego problemu (III CZP 69/17 i III CZP 60/17). Konstatacja wszystkich trzech uchwał była jasna: sąd może przyznać zadośćuczynienie za krzywdę osobom najbliższym poszkodowanego, który na skutek czynu niedozwolonego doznał ciężkiego i trwałego uszczerbku na zdrowiu. Tymczasem 22 października 2019 r. Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN (sygn. akt I NSNZP 2/19) podjęła uchwałę, w której zajęła diametralnie odmienne stanowisko niż IC SN. Jej rozstrzygnięcie spotkało się z reakcją Rzecznika Praw Pacjenta oraz Rzecznika Finansowego. Pierwszy z nich w październiku 2019 r. wystąpił do Sądu Najwyższego z podobnym pytaniem prawnym, jakie ten będzie obecnie rozstrzygać, natomiast 13 grudnia 2019 r. wniosek o podjęcie uchwały przez pełen skład SN, skład połączonych Izb lub skład całej Izby złożył dr hab. Mariusz Jerzy Golecki, Rzecznik Finansowy.
Pierwotnie sędziowie mieli wypowiedzieć się w powyższej sprawie 25 marca. Jednak zarządzeniem z 15 stycznia tego roku PPSN przesunęła datę rozstrzygnięcia na 28 kwietnia, zaś 30 marca został on zmieniony na 25 maja.
Warto też zwrócić uwagę, że 22 kwietnia do Sejmu wpłynął projekt nowelizacji Kodeksu cywilnego, w którym prezydent Andrzej Duda zaproponował wprowadzenie przepisów przewidujących, że najbliższym członkom rodziny poszkodowanego przysługuje zadośćuczynienie za doznaną krzywdę w postaci zerwanej więzi rodzinnej w następstwie ciężkiego i trwałego uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia ofiary, takiego jak spowodowanie u niej stanu wegetatywnego. 20 maja odbyło się pierwsze czytanie noweli. Większość posłów zadeklarowała poparcie idei prezydenckiej inicjatywy ustawodawczej. Projekt został skierowany do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach w celu rozpatrzenia.
Artur Makowiecki
news@gu.home.pl
