Polska wciąż przoduje na unijnej liście państw, w których najłatwiej stracić życie na drodze. Po nadmiernej prędkości alkohol jest główną przyczyną wypadków i kolizji drogowych w naszym kraju, przy czym te dwie przyczyny często idą w parze. Tymczasem instrumenty, które mogłyby służyć wyeliminowaniu takich kierowców z ruchu drogowego, pozostają nieskuteczne lub wręcz nie są stosowane, a działania odpowiednich organów okazują się niewystarczające – wynika z raportu Najwyższej Izby Kontroli.
Od 2017 r. rośnie udział kierowców znajdujących się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem alkoholu podczas drogowych kontroli trzeźwości. We wspomnianym roku nietrzeźwa była jedna na 160 skontrolowanych osób prowadzących pojazdy. Trzy lata później – już jedna na 70, w sumie blisko 99 tys. W 2020 r. kierujący będący pod działaniem alkoholu spowodowali 1656 wypadków (7,9% zdarzeń z winy kierujących), w których zginęło 216 osób, czyli 10,7% wszystkich ofiar wypadków z tej kategorii, a rannych zostało 1847 osób (7,7%). Od 2011 r. ponad pięciokrotnie wzrosła liczba kierujących pod wpływem środków odurzających.
Koszty społeczne wypadków i kolizji drogowych w Polsce to 56,6 mld zł rocznie, czyli 2,7% polskiego PKB (dane na koniec 2018 r.).
O skali skutków wypadków i kolizji drogowych świadczy też wysokość ich kosztów finansowych, wynosząca w 2018 r. odpowiednio: 44,9 mld zł (wypadki) i 11,7 mld zł (kolizje). Należy przy tym pamiętać, że największy udział w kategorii kosztów wypadków i kolizji drogowych (58%) mają efekty trwałe – straty produkcji w wyniku śmierci bądź niedyspozycji pracownika w pracy.
Na nieskuteczność dotychczasowych działań w zakresie eliminowania z ruchu drogowego kierujących pojazdami pod wpływem alkoholu lub środków odurzających wskazuje fakt, że w latach 2017–2020 za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego skazano w pierwszej instancji prawie 26 tys. recydywistów. Jednocześnie wykryto ok. 424 tys. przypadków prowadzenia pojazdu „pod wpływem”. W tej grupie odnotowano blisko 80% osób kierujących w stanie nietrzeźwości, tj. popełniających przestępstwo, a nie wykroczenie. Ponad 87% wyroków za przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji zapada za prowadzenie pojazdu właśnie w stanie nietrzeźwości, pod wpływem środka odurzającego lub spowodowanie wypadku pod wpływem tych środków.
(AM, źródło: NIK)
