Ochrona interesów konsumentów jest jednym z głównych celów regulacji na europejskim rynku ubezpieczeń, ale czy produkt z najniższymi kosztami operacyjnymi zawsze odpowiada na potrzeby klienta? Odpowiedź nie jest oczywista.
W przypadku produktów opartych na inwestycjach kluczowe znaczenie ma nie tylko poziom kosztów, ale również to, co dany produkt oferuje w zamian. Produkty te łączą elementy inwestycyjne z ochronnymi, dlatego ich wartość dla klienta wymaga kompleksowej oceny, uwzględniającej dodatkowe aspekty, takie jak zakres ochrony czy oferowane usługi dodatkowe.
Czy niski wskaźnik kosztów wystarcza?
Same niskie koszty operacyjne nie zawsze przekładają się na zadowolenie klientów. Produkty ubezpieczeniowe, zwłaszcza inwestycyjne, różnią się od siebie nie tylko poziomem kosztów, ale także zakresem ochrony, która jest kluczowa dla klientów oczekujących bezpieczeństwa finansowego. Przykładem mogą być dwa produkty unit-linked: jeden z ograniczoną ochroną biometryczną, drugi z bardziej rozbudowaną. Produkt o niższym koszcie może być atrakcyjny pod kątem ceny, ale dla klientów poszukujących pełnej ochrony zdrowotnej lub gwarancji finansowej niekoniecznie będzie najlepszym wyborem. Kluczowe jest więc, aby oceniać produkty w sposób całościowy, biorąc pod uwagę korzyści, jakie oferują w odniesieniu do indywidualnych potrzeb klientów.
Warto również pamiętać, że produkty o wyższym wskaźniku kosztów mogą dostarczać większą wartość w postaci bardziej zaawansowanej ochrony. Ubezpieczenia inwestycyjne oferują klientom nie tylko możliwość pomnażania kapitału, ale przede wszystkim ochronę przed różnymi ryzykami. W przypadku osób poszukujących stabilności finansowej i ochrony zdrowia dodatkowe funkcje produktu mogą być ważniejsze niż sama cena. Z tego powodu przy ocenie wartości produktów opartych na inwestycjach konieczne jest spojrzenie na całość oferty, a nie jedynie na wskaźnik kosztów.
Nadmierne skupienie na kosztach grozi ograniczeniem różnorodności
Skupienie się wyłącznie na wskaźnikach kosztów może prowadzić do zjawiska ujednolicenia produktów, ograniczając innowacyjność w branży ubezpieczeniowej. Jeśli ubezpieczyciele będą zmuszeni do projektowania produktów zgodnie z wytycznymi dotyczącymi niskich kosztów, istnieje ryzyko, że produkty te stracą swoją elastyczność i różnorodność.
Każdy klient ma inne potrzeby, dlatego ważne jest, aby oferta była różnorodna i umożliwiała wybór najlepszego rozwiązania dla danej sytuacji życiowej.
Dodatkowo zmniejszenie różnorodności produktów na rynku może prowadzić do ograniczenia konkurencji. Ujednolicenie oferty pod względem kosztowym zmniejsza przestrzeń dla nowych, innowacyjnych rozwiązań, co jest szczególnie niekorzystne dla dynamicznie rozwijającego się sektora ubezpieczeń. Konsumenci mogliby stracić dostęp do produktów bardziej dopasowanych do ich indywidualnych oczekiwań, a rynek ubezpieczeniowy mógłby popaść w stagnację.
Całościowe podejście do oceny produktów ubezpieczeniowych
Aby produkty ubezpieczeniowe mogły realnie spełniać swoje funkcje, powinny być oceniane pod kątem szerokiego zakresu kryteriów, a nie tylko wskaźników kosztowych. Oferowane korzyści, takie jak ochrona biometryczna, gwarancje finansowe czy dodatkowe usługi, mają kluczowe znaczenie dla klientów i decydują o rzeczywistej wartości produktu. Regulacje powinny uwzględniać te elementy, promując produkty, które łączą efektywność kosztową z wysoką jakością ochrony.
Narzucanie zbyt restrykcyjnych kryteriów dotyczących kosztów może prowadzić do tego, że produkty staną się mniej dostępne dla konsumentów o specyficznych potrzebach. Produkty, które oferują większą ochronę lub szersze możliwości inwestycyjne, często wiążą się z wyższymi kosztami, ale jednocześnie zapewniają większe bezpieczeństwo finansowe. Ważne jest, aby te korzyści były w pełni uwzględniane w ocenie produktów, a nie pomijane na rzecz wyłącznie kosztowych analiz.
Benchmarki jako narzędzie nadzorcze, a nie wskaźnik oceny
Benchmarki mogą stanowić cenne narzędzie dla organów nadzoru, które monitorują rynek i analizują poziom dostarczanych usług. Jednak ich rola powinna być ograniczona wyłącznie do funkcji nadzorczych, bez narzucania ich jako podstawowego narzędzia do oceny wartości produktów. Istnieje ryzyko, że benchmarki zaczną pełnić funkcję rankingu, co wymusi na ubezpieczycielach dostosowanie swoich produktów do ustalonych norm, ograniczając ich elastyczność.
Co więcej, takie podejście mogłoby wpłynąć na percepcję rynku przez konsumentów. Produkty oceniane na podstawie jedynie wskaźników kosztowych mogą wydawać się lepsze, choć nie zawsze odpowiadają rzeczywistym potrzebom klientów. Ubezpieczyciele muszą mieć swobodę w projektowaniu produktów zgodnie z wymaganiami i preferencjami swojej docelowej grupy klientów, a nie tylko dopasowywać się do wytycznych benchmarków.
Nieprzewidziane skutki zbyt restrykcyjnych regulacji
Zbyt surowe regulacje, skoncentrowane na wskaźnikach kosztowych, mogą prowadzić do niepożądanych konsekwencji, takich jak ograniczenie różnorodności produktów czy zmniejszenie innowacyjności. Ubezpieczyciele, zmuszeni do porównywania swoich produktów z wyznaczonymi standardami, mogą nie mieć możliwości dostosowania swoich ofert do indywidualnych potrzeb klientów. W rezultacie konsumenci będą mieli mniej opcji do wyboru, co może negatywnie wpłynąć na ich zadowolenie oraz bezpieczeństwo finansowe.
Dodatkowo zbyt restrykcyjne podejście do wskaźników kosztowych może prowadzić do zmniejszenia konkurencji na rynku. Ujednolicenie produktów sprawi, że nowe rozwiązania będą pojawiały się rzadziej, co utrudni rozwój rynku. Konsumenci, którzy będą poszukiwali bardziej zaawansowanych rozwiązań, mogą nie znaleźć ich w standardowej ofercie, co zmusi ich do wyboru produktów niedostosowanych do ich potrzeb.
Pablo Pernía Martín
wiceprzewodniczący Komitetu ds. praktyk rynkowych w Insurance Europe
dyrektor Działu Prawnego w VIDACAIXA, Hiszpania
