Możliwość odroczenia płatności składek w polisach życiowych, rezygnacja ze zwyżek przy płatnościach ratalnych za ubezpieczenia komunikacyjne, uproszczenie procedur sprzedażowych i likwidacyjnych, maksymalnie szybkie płatności dla partnerów zewnętrznych, np. warsztatów, gwarancje dla firm turystycznych – to najistotniejsze z 14 rekomendacji dla sektora ubezpieczeniowego opracowanych przez Polską Izbę Ubezpieczeń (PIU), mających na celu ochronę klientów znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej w wyniku pandemii COVID-19 oraz umożliwienie kontynuowania działalności przedsiębiorstwom dotkniętych jej skutkami.
– Część klientów ubezpieczycieli zmaga się z dużymi problemami finansowymi. Ponadto pandemia wyłączyła z działalności wiele firm. Rolą ubezpieczycieli jest niesienie pomocy. W warunkach szczególnych pomoc ta powinna wykraczać poza standardowe działania wynikające z umów. Tak postępowaliśmy zawsze w przypadkach klęsk żywiołowych i tak będziemy postępować teraz – powiedział Jan Grzegorz Prądzyński, prezes zarządu PIU.
Reakcja na postulaty Rzecznika Finansowego
Rekomendacje PIU są odpowiedzią na marcowe wystąpienie Rzecznika Finansowego, w którym przedstawił on propozycje rozwiązań w jego ocenie wspierających klientów rynku ubezpieczeniowego w trudnej sytuacji, jaką spowodowała epidemia COVID-19. W pismach skierowanych do Ministerstwa Finansów, Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego oraz Izby RzF zaproponował wprowadzenie przejściowej regulacji przewidującej możliwość rozszerzenia uprawnienia do czasowego wycofania pojazdów z ruchu, prolongaty w opłacaniu składek OC posiadaczy pojazdów mechanicznych (ppm.), zawieszenie kar za brak obowiązkowej polisy, stworzenie mechanizmu pozwalającego na wycofanie środków z umów na życie o charakterze inwestycyjnym czy pokrycia ewentualnych kosztów leczenia lub organizacji i pokrycia kosztów repatriacji do Polski, nawet jeśli warunki umowy ubezpieczenia turystycznego wyłączają przypadki epidemii. Te postulaty zostały bardzo krytycznie ocenione przez PIU. W swoim stanowisku Izba uznała, że rozszerzenie odpowiedzialności ubezpieczycieli, przy jednoczesnej propozycji zmniejszenia składek oraz spadkach wartości aktywów, zagraża bezpieczeństwu klientów oraz stabilności rynku. Organizacja zapowiedziała wówczas, że wspólnie z KNF i zakładami ubezpieczeń wypracuje własną propozycję rozwiązań dla klientów.
Indywidualne podejście do rekomendacji
Rekomendacje dotyczą następujących grup: posiadaczy pojazdów będących w trudnej sytuacji finansowej, kredytobiorców oraz posiadaczy polis oszczędnościowych i inwestycyjnych, touroperatorów, podmiotów gospodarczych biorących udział w likwidacji szkód oraz lekarzy i ratowników medycznych. Rekomendacje mają charakter dobrowolny dla zakładów ubezpieczeń (ZU). Wszelkie szczegóły techniczne i organizacyjne w odniesieniu do nich ustala indywidualnie każdy ZU.
Klienci indywidualni
Opracowane przez PIU rekomendacje dotyczące klientów indywidualnych przewidują, że kredytobiorcy korzystający z odroczenia spłaty kredytu na skutek problemów finansowych mogą wystąpić z wnioskiem do zakładu ubezpieczeń o odroczenie składek w polisie okołokredytowej, a ZU może udzielić takiego odroczenia, ustalając z bankiem jego warunki. Możliwe będzie też odroczenie lub zawieszenie składek w ubezpieczeniach na życie o charakterze oszczędnościowym lub inwestycyjnym. We wszystkich przypadkach odroczenie/zawieszenie może nastąpić wyłącznie na wniosek klienta i po indywidualnej analizie sprawy przeprowadzonej przez ubezpieczyciela. Rekomendacje Izby obejmują również możliwość obniżenia lub rezygnacji ze zwyżek za płatność ratalną przy OC ppm. PIU zarekomendowała też ZU uproszczenie wszystkich procedur związanych z zawieraniem umów i wypłatą odszkodowań. Chodzi m.in. o zdalny obieg dokumentów i uproszczone oględziny. Uproszczona będzie także analiza przedmiotu ubezpieczenia, co jest szczególnie istotne np. w przypadku małych firm, chcących przedłużyć ochronę ubezpieczeniową.
– Dodatkowo, przy naprawach pojazdów, rekomendujemy zakładom priorytetowe traktowanie aut należących do pracowników służby zdrowia i ratowników medycznych – zaznaczył Jan Grzegorz Prądzyński.
Przedsiębiorstwa
Rekomendacje mają też pozwolić na zmniejszenie ryzyka utraty płynności części przedsiębiorstw. – Zakłady podjęły decyzję o najszybszej możliwej płatności kontrahentom za wykonaną usługę. Chodzi o warsztaty naprawcze, firmy transportowe czy lekarzy orzeczników. Łącznie jest to kilkanaście tysięcy podmiotów, którym możemy pomóc w trudnej sytuacji – stwierdził prezes PIU.
O pogarszającej się sytuacji branży naprawczej zrobiło się głośno kilka dni temu, kiedy to Polska Izba Motoryzacji (PIM) wystosowała pismo do Prezesa Rady Ministrów i prezesa zarządu PZU SA w sprawie zasilenia rynku napraw powypadkowych w Polsce zaliczkami finansowymi na poczet przyszłych napraw. PIM oceniła, że przekazanie zaliczek pozwoli rynkowi na przetrwanie sześciu miesięcy, czyli do czasu zakończenia pandemii, która stwarza ryzyko zamykania warsztatów i likwidacji miejsc pracy.
Organizatorzy turystyki mogą liczyć na gwarancje
Rekomendacje objęły też rozwiązania dla branży turystycznej. Przewidują one, że ZU, po indywidualnej ocenie ryzyka, będą nadal oferować gwarancje dla organizatorów turystyki. W ten sposób zapewnią ciągłość działalności biur podróży w czasie kryzysu.
– Rolą ubezpieczycieli w gospodarce jest stabilizowanie cykli koniunkturalnych. Pandemia spowoduje prawdopodobnie bardzo dotkliwy kryzys. Dzięki rekomendowanym przez nas działaniom część firm będzie mogła, mimo trudnej sytuacji finansowej, kontynuować działalność – powiedział Jan Grzegorz Prądzyński.
Wszystkie rekomendacje zostały skonsultowane nie tylko z ubezpieczycielami, ale także z Komisją Nadzoru Finansowego.
– Dzięki temu rekomendacje uwzględniają szczególną sytuację finansową klientów, ale nie wpłyną negatywnie na stabilność rynku ubezpieczeniowego. Pamiętajmy, że ubezpieczenia muszą chronić nas w najtrudniejszych chwilach i w długim okresie, niezależnie od sytuacji ekonomicznej – zaznaczył prezes PIU.
Szacowany koszt rekomendacji to 1,2–1,5 mld zł, plus ekspozycja na ryzyko w branży turystycznej wynoszące ok. 300 mln euro.
Artur Makowiecki
