W związku z toczącymi się obecnie w Unii Europejskiej pracami ustawodawczymi w zakresie rynków finansowych BIPAR w porozumieniu z organizacjami członkowskimi wydał stanowisko w zakresie potencjalnego zakazu zachęt na rynku pośrednictwa ubezpieczeniowego.
Organizacja przypomniała, że podczas prac na rewizją dyrektywy MiFIR/MiFID II zgłoszono propozycję zakazu wynagrodzenia za wysokość obrotów (płatność za przepływ zleceń, PFoF). Do niej z kolej zgłoszono 3 poprawki w Parlamencie Europejskim, przewidujące wprowadzenie zakazu wszelkiego rodzaju zachęt. BIPAR zwrócił też uwagę, że wkrótce Komisja Europejska podejmie decyzję, czy w swoim wniosku dotyczącym RIS (Retail Investment Strategy) zaproponować pełny zakaz wszystkich zachęt. Wniosek ma być opublikowany w marcu 2023 r.
BIPAR wskazuje, że obecnie istnieje wybór pomiędzy systemem stałego wynagrodzenia a systemem prowizji. Oba są silnie regulowane. Zdaniem organizacji stan ten należy utrzymać i tym samym zaprzestać dalszych prac nad jego zmianą. BIPAR wskazał, że za takim rozwiązaniem przemawia kilka argumentów:
- Pośrednicy skłaniają konsumentów do myślenia o ich długoterminowym bezpieczeństwie finansowym. Aktywna dystrybucja ubezpieczeń i produktów inwestycyjnych przez pośredników jest ważna, aby przynajmniej zwrócić uwagę konsumentów na możliwości i ich potrzeby.
- Istnieją zasadnicze różnice pomiędzy ubezpieczeniem a usługami inwestycyjnymi regulowanymi przez MiFID. Ważne jest, aby obecne i przyszłe prawodawstwo odzwierciedlało różnicę między usługą ubezpieczeniową a inwestycyjną. A także między ubezpieczeniem z elementem inwestycyjnym (IBIP) a inwestycjami.
- Nadzór nad produktem i zarządzanie nim są kluczowe, ale jeszcze nie dojrzałe. System zarządzania produktem, choć nie jest jeszcze w pełni dojrzały, ma pozytywne skutki. Pomaga on pośrednikom i konsumentom polegać na produktach i informacjach o produktach, które otrzymują od ich twórców.
- Pośrednicy wychodzą z założenia, że od momentu wprowadzenia systemu zarządzania produktem u jego twórcy ta koncepcja jest wbudowana w każdy produkt. Według BIPAR muszą oni mieć możliwość polegania na produkcie obecnym na rynku. Zdaniem organizacji byłoby nieefektywne wymaganie od każdego pośrednika, aby jeszcze raz sprawdzał stosunek wartości do ceny każdego produktu, jeśli jest on wbudowany w proces zarządzania. System nadzoru powinien doprowadzić do sytuacji, w której nierzetelne produkty finansowe są usuwane z rynku lub blokowane, zanim na nim zadebiutują.
- Dzięki IDD i MiFID II klienci mają obecnie przejrzysty wybór, jak płacić za porady i usługi pośredników. Oba systemy są ściśle regulowane. Państwa członkowskie mogą, jeśli uznają to za konieczne, wprowadzić zakazy lub ograniczenia. Do tej pory niewiele państw członkowskich to zrobiło.
- Po latach badań i dyskusji MiFID II i IDD wprowadziły pojęcie „niezależnego doradztwa” dla tych konsumentów, którzy chcą (lub mogą sobie pozwolić) na uiszczenie wynagrodzenia za doradztwo.
- Z perspektywy ekonomicznej nie istnieje system, który byłby preferowany w każdych okolicznościach.
- Dzięki systemowi prowizyjnemu klient, który chce, może poszukiwać produktu, rozwiązania lub pośrednika, który najbardziej mu odpowiada.
- System prowizyjny wzajemnie rozkłada koszty i ułatwia dostęp do doradztwa dla wszystkich klientów. Ponadto zasady zawarte w IDD i MIFIDII gwarantują zarządzanie konfliktami interesów.
- Zarówno MiFID II, jak i IDD regulują przejrzysty system wyboru. Pozwala on również systemom konkurować ze sobą. Przy wynagrodzeniu stałym porównanie doradztwa opartego na opłatach i prowizji staje się niemożliwe, a to potencjalnie zmniejsza presję konkurencyjną (kosztową) na oferowane produkty. Dlatego BIPAR jest zdania, że całkowita przejrzystość kosztów byłaby bardziej przydatna dla klienta niż zakaz pobierania prowizji.
- W systemie wynagrodzenia stałego („pure fee”) istnieje nie tylko problem luki doradczej w momencie podjęcia wstępnej decyzji o inwestycji/ubezpieczeniu, ale obserwuje się, że przeciętni inwestorzy nie chcą płacić opłaty za doradztwo w ramach utrzymania inwestycji dostosowanej do ich zmieniającej się sytuacji w kolejnych latach.
- Dla drobnych inwestorów/ubezpieczających uiszczenie wynagrodzenia stałego jest zbyt kosztowne, a system prowizyjny pozwala pośrednikom rozłożyć koszty know-how.
- System prowizyjny skłania potencjalnych inwestorów do przynajmniej rozważenia przekształcenia swoich oszczędności w (zrównoważone) inwestycje.
- Pośrednicy lub doradcy, którzy nie przestrzegają przepisów MiFID II i lub IDD, narażają się nie tylko na dotkliwe kary pieniężne, ale także na zarzuty cywilne swoich klientów.
Pełna treść stanowiska jest dostępna na stronie SPBUiR.
(AM, źródło: SPBUiR)
