Od 2020 r. serwis Medonet realizuje projekt o wdzięcznym tytule Narodowy Test Zdrowia Polaków. Jego ukoronowaniem jest raport opisujący nasze społeczeństwo pod kątem zdrowotnym – obejmuje takie zagadnienia, jak styl życia, korzystanie z opieki medycznej, choroby, na które zapadamy, ale także profilaktyka zdrowia.
W tym roku badanie zostało wykonane po raz drugi i wzięło w nim udział ponad 340 tys. osób – każdy z respondentów wypełnił ankietę weryfikującą, w jaki sposób w codziennym życiu dba o zdrowie.
Jednym ze wskaźników, jakie opracowali twórcy raportu, jest Indeks Zdrowia Polaków, ujmujący w sposób liczbowy, jak dbamy o zdrowie, na ile aktywny tryb życia prowadzimy, jak się odżywiamy, jakie działania profilaktyczne podejmujemy, w tym regularne wizyty kontrolne.
Wskaźnik opisany jest wartościami od 0% do 100%, gdzie 0% oznacza całkowite nieprzestrzeganie zaleceń zdrowego trybu życia, a 100% – ich pełne uwzględnienie. W tym roku wartość indeksu wynosiła 54,7% i była o 7,2 pkt. proc. niższa niż w 2020 r.
Najzdrowsze wykształcone kobiety z dużych miast
We wszystkich miastach średni indeks zdrowia jest niższy niż w poprzednim roku, jednakże zauważalna jest tendencja wzrostu troski o profilaktykę wraz ze wzrostem wielkości miasta, w którym mieszkamy – najlepiej sytuacja wygląda w miastach powyżej 500 tys. mieszkańców.
Równolegle kobiety są bardziej zdeterminowane od mężczyzn (indeks 56,6%, wobec 52,5%). Nie wydaje się to zaskakujące, kobiety żyją bowiem w Polsce średnio o prawie osiem lat dłużej niż mężczyźni.
Różnice w stosowaniu się do zaleceń profilaktycznych rosną także wraz ze wzrostem poziomu wykształcenia.
Lepsze jedzenie, mniej alkoholu i tytoniu
W porównaniu z rokiem 2020 jemy zdrowiej, a przynajmniej tak deklarujemy – staramy się ograniczać węglowodany, unikamy mięsa, częściej wybieramy posiłki zbilansowane, 16% z nas deklaruje, że w ogóle nie je fast foodów (w 2020 r. tak deklarowało 14%), a 34% codziennie je warzywa (30% w 2020).
Prawie co piąty Polak (19%) zadeklarował, że całkowicie stroni od alkoholu (to o 8 pkt. proc. więcej niż w 2020). Co ciekawe – częściej po alkohol sięgają osoby z wyższym wykształceniem (86% przyznaje się do jego spożywania) niż podstawowym (74%). Prawie co czwarty Polak (23%) pije kilka razy w tygodniu (choć jest to o 2 pkt. proc. mniej niż w 2020).
Mamy 27% czynnych palaczy (w 2020 r. było to o 5 pkt. proc. więcej), jednakże niemal tyle samo planuje rzucić palenie w przyszłości (26% kobiet i 25% mężczyzn).
Poprawa zdrowia fizycznego, słabiej z psychicznym
56% kobiet i 62% mężczyzn ocenia swój stan zdrowia fizycznego jako dobry lub bardzo dobry (w 2020 r. było to 52% i 61%). Najlepiej oceniają je ludzie w wieku 35–44 lata – aż 61% tej grupy wiekowej deklaruje tu swoje zadowolenie.
Przeciwny trend dotyczy zdrowia psychicznego – zarówno kobiety, jak i mężczyźni stwierdzili w ankiecie, że mają się gorzej. Co ciekawe – najbardziej ze swojego zdrowia psychicznego zadowoleni są seniorzy – osoby powyżej 65. roku życia.
Być może w związku z pracą w domu zaoszczędzony na dojazdy czas wykorzystaliśmy na przebieżkę po parku (26% z nas uprawia sport przez dwie lub więcej godzin tygodniowo), ale jednocześnie izolacja społeczna negatywnie wpłynęła na nasz psychiczny dobrostan (22% deklaruje, że nie potrafi radzić sobie ze stresem). Do zdiagnozowanej depresji przyznaje się co dziesiąty Polak.
Kiedy zestawimy wyniki Narodowego Testu Zdrowia Polaków z poziomem wypłat świadczeń ochronnych ubezpieczeń na życie w I półroczu 2021 (4 mld zł, wobec 2,9 mld w analogicznym okresie rok wcześniej, według danych PIU), możemy mieć nie lada wyzwania – jak to jest, że oceniamy nasze zdrowie fizyczne lepiej, ale wypłat z ubezpieczeń na życie jest więcej?
Tutaj z odpowiedzią przychodzi pozytywny trend, jaki widzimy w odniesieniu do zainteresowania produktami życiowymi – wzrost poziomu wypłat świadczeń jest pochodną wzrostu ubezpieczonych, a dalej składki. Składka z samych ubezpieczeń ochronnych na życie wzrosła bowiem w I poł. 2021 r. o 13,7 proc. r/r, do 4,4 mld zł.
Katarzyna Ciechońska
dyrektor ds. sprzedaży i współpracy z partnerami strategicznymi
Nationale-Nederlanden