Z opublikowanego przez Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych raportu na temat trendów konsumenckich w 2023 r. wynika, że trwający kryzys kosztów utrzymania wpływa na konsumentów ubezpieczeń i emerytur oraz ich relacje z produktami i usługami finansowymi. Jedna trzecia badanych odnotowała wzrost składek ubezpieczeniowych. Z kolei 17% konsumentów musiało zmierzyć się ze wzrostem poziomu udziałów własnych.
Raport wskazuje, że chociaż powyższe czynniki mogą być uzasadnione rosnącymi kosztami dla ubezpieczycieli, to skłoniły one niektórych konsumentów do zawieszenia, rezygnacji lub anulowania posiadanych produktów ubezpieczeniowych i emerytalnych, w efekcie czego niektórzy z nich są niedoubezpieczeni i narażeni na przyszłe ryzyko. Obywatele UE mają obecnie mniejszą pewność co do osiągnięcia komfortowej finansowo emerytury w porównaniu z rokiem ubiegłym (spadek o 3 punkty procentowe). W raporcie podkreślono również, że krajowe organy nadzoru i zakłady ubezpieczeń wdrożyły pewne środki w celu zapewnienia dalszego sprawiedliwego traktowania konsumentów w czasie obecnego kryzysu.
Oprócz zmian makroekonomicznych analiza EIOPA wskazuje na istnienie obaw dotyczących sprawiedliwego traktowania konsumentów. Zebrane dane wskazują na wyraźną różnicę między płciami w zakresie dostępu do produktów ubezpieczeniowych i emerytalnych. Kobiety w UE są o dziesięć punktów procentowych mniej pewne finansowo, jeśli chodzi o emeryturę.
Z raportu wynika ponadto, że ryzyko stosunku wartości do ceny, szczególnie w przypadku niektórych produktów ubezpieczeniowych z funduszami nadal się utrzymuje. Krajowe organy nadzoru w całej Europie w dalszym ciągu zwracają uwagę na bieżące problemy w tym segmencie rynku ze względu na wysokie koszty, dużą złożoność i czasami słabą wydajność takich produktów. Chociaż konsumenci na ogół uważają, że kupowane przez nich produkty oferują dobry stosunek jakości do ceny, wyniki badania wskazują, że ubezpieczeniowe produkty inwestycyjne są pod tym względem najmniej przychylnie oceniane, a jedna trzecia obywateli UE uważa, że ich produkty nie oferują wartości.
W raporcie EIOPA na temat trendów konsumenckich za 2023 r. zwrócono uwagę na dodatkowe zmiany w unijnym sektorze ubezpieczeń i emerytur:
- W ostatnich latach sprzedaż ubezpieczeń za pośrednictwem kanałów cyfrowych gwałtownie wzrosła – jedna czwarta konsumentów ubezpieczeń w UE kupiła co najmniej jeden produkt przez internet. Tendencja ta jest jednak bardzo zróżnicowana w poszczególnych państwach członkowskich i dotyczy produktów innych niż na życie.
- Lepsze ujawnianie informacji, ulepszone środki przejrzystości i inicjatywy na rzecz wiedzy finansowej podniosły świadomość konsumentów na temat emerytur. Jednak tylko 42% z nich uważa, że wystarczy im środków, aby żyć wygodnie na emeryturze.
- Coraz więcej konsumentów bierze pod uwagę produkty ubezpieczeniowe i emerytalne posiadające cechy zrównoważonego rozwoju. W ocenie EIOPA niezwykle istotne jest, aby twierdzenia przedsiębiorstw dotyczące zrównoważonego rozwoju były uzasadnione i nie wprowadzały w błąd.
- Kilka krajowych organów nadzoru zgłosiło przypadki niewłaściwej sprzedaży wynikające z nieodpowiednich testów wymagań i potrzeb, przeoczenia preferencji w zakresie zrównoważonego rozwoju, nieprawidłowego ujawniania informacji lub konfliktów interesów.
- Problemy związane ze sprzedażą krzyżową (cross-selling) związaną z produktami ubezpieczeniowymi chroniącymi kredyty i płatności utrzymują się nawet po ostrzeżeniu EIOPA wydanym w 2023 roku.
– Chociaż ubezpieczyciele i podmioty świadczące usługi emerytalne w UE dokładają starań, aby zapewnić sprawiedliwe traktowanie konsumentów, należy zrobić więcej, aby zapewnić wszystkim godziwe wyniki. Społeczność nadzorcza w Europie musi również dołożyć wszelkich starań, aby kilka zidentyfikowanych przez nas problematycznych produktów nie podważyło zaufania obywateli do sektorów ubezpieczeń i emerytur, które zapewniają istotne usługi finansowe konsumentom i przedsiębiorstwom – powiedziała Petra Hielkema, przewodnicząca EIOPA.
(AM, źródło: EIOPA)
