Fundację Rodzinną prezentuje się przede wszystkim jako wehikuł sukcesyjny. I słusznie, bo był to główny postulat środowiska firm rodzinnych. Tymczasem można spojrzeć na nią z dużo szerszej perspektywy. Jedną z nich jest wykorzystanie fundacji jako rozwiązania o charakterze Family Office.
Od połowy maja przedsiębiorcy rodzinni i osoby świadczące usługi doradcze na ich rzecz bacznie przyglądają się nowej instytucji prawa, jaką jest Fundacja Rodzinna.
Czym jest Family Office?
Jest to usługa adresowana głównie do zamożnych rodzin biznesowych. Polega na zapewnieniu bezpieczeństwa rodzinie z wykorzystaniem wypracowanego przez nią majątku. Im cenniejszy jest to majątek, tym jego zabezpieczenie i pomnażanie wymaga większych nakładów pracy i specjalistycznej wiedzy. Tymczasem wiedza ta jest zwykle rozproszona między firmami zajmującymi się doradztwem prawnym, finansowym, księgowym, podatkowym, inwestycyjnym.
Z założenia Family Office ma zapewnić rodzinie biznesowej kompleksową ochronę poprzez świadczenie wszystkich usług, których potrzebuje przedsiębiorca i jego rodzina.
Jakie usługi świadczy Family Office?
Są to różne aktywności na rzecz rodziny biznesowej. Fundamentalną usługą jest wsparcie w procesie sukcesji pokoleniowej. Jest to usługa interdyscyplinarna (doradztwo psychologiczne, strategiczne i organizacyjne, prawne, finansowe, księgowe i podatkowe).
Kolejnym obszarem aktywności Family Office są usługi polegające na zarządzaniu majątkiem należącym do rodziny biznesowej (np. akcjami, udziałami, wartościami niematerialnymi i prawnymi) znajdującym się często w różnych krajach i wymagającym indywidualnego zarządzania.
W ramach Family Office realizowane są także inwestycje w nieruchomości, zarówno komercyjne, jak i prywatne, niezależnie od miejsca ich lokalizacji. Pomnażanie wartości nieruchomości wymaga oczywiście specjalistycznej wiedzy w tym obszarze, w szczególności znajomości specyfiki portfela nieruchomościowego, doradztwa prawnego i podatkowego.
Podobna sytuacja jest w przypadku inwestycji w ruchomości, czym też zajmuje się Family Office (np. inwestycji w dzieła sztuki czy inny rodzaj kolekcji).
Family Office to również inwestycje w aktywa płynne, jak np. lokaty, obligacje, jednostki funduszy inwestycyjnych, ubezpieczenia kapitałowe. Jest to kolejny obszar wymagający wiedzy specjalistycznej. Im większa jest wartość takich aktywów, tym klient oczekuje bardziej zindywidualizowanego doradztwa.
W ramach Family Office świadczone są także usługi związane z administrowaniem posiadanym majątkiem, co jest najczęściej czasochłonne i wymagające zaangażowania wielu osób (np. bieżące zarządzanie nieruchomościami, wybór optymalnych ofert ubezpieczeniowych, pilnowanie terminu wykupu instrumentów finansowych, kontakt z organami administracji samorządowej i rządowej).
Im większa dbałość o członków rodziny, tym więcej pracy na ich rzecz wykonuje się w ramach Family Office (np. organizacja procesu edukacji dla najmłodszych członków lub procesu leczenia dla najbardziej potrzebujących osób z kręgu rodziny).
Podsumowując, zadaniem Family Office jest zapewnienie kompleksowego wsparcia rodzinie w zakresie ochrony i pomnażania majątku oraz udogodnień związanych z kluczowymi obszarami życia prywatnego. Największą przewagą konkurencyjną usługi Family Office jest zintegrowanie działań, ograniczenie kosztów związanych ze świadczonymi usługami, a także jasno zdefiniowana odpowiedzialność za podejmowane decyzje. Taka odpowiedzialność spoczywa na osobach zarządzających Family Office.
Im społeczeństwo staje się bardziej zamożne, tym zapotrzebowanie na takie usługi staje się coraz większe. Wyróżnia się dwa rodzaje usług w tym zakresie: single Family Office (SFO), czyli usługi na rzecz jednej rodziny, oraz multi Family Office (MFO), a więc usługi na rzecz kilku rodzin, co zapewnia wyższą efektywność kosztową.
Znaczenie Fundacji Rodzinnej w kontekście usługi Family Office
Okazuje się, że wszystkie usługi, które świadczy Family Office, można zrealizować w ramach Fundacji Rodzinnej na prawie polskim. Jej kluczowym zadaniem jest wsparcie w procesie sukcesji i tworzenie biznesów wielopokoleniowych. Jednocześnie Fundacja Rodzinna zyskała prawo do inwestycji zarówno w akcje, udziały, nieruchomości, ruchomości, jak i instrumenty finansowe. Prowadzenie działalności w tym zakresie wiąże się z atrakcyjnymi rozwiązaniami podatkowymi.
Przewagą Fundacji Rodzinnej w charakterze Family Office jest duża transparentność w zakresie praw własności (własność należy do fundacji, a nie do poszczególnych członków rodziny). Ułatwia to podejmowanie strategicznych decyzji w obszarze ochrony i pomnażania majątku.
Tylko od fundatora (najczęściej przedsiębiorcy) zależy, komu powierzy zadania w ramach usługi Family Office. Takie osoby mogą działać zarówno w randze członków zarządu Fundacji Rodzinnej, jak również w ramach dedykowanego komitetu inwestycyjnego. SFO zazwyczaj składa się z zespołu kilku lub kilkunastu osób, które mogą zostać zatrudnione przez Fundację Rodzinną.
Rozpropagowanie idei usługi Family Office w ramach Fundacji Rodzinnej to szansa dla osób z branży doradztwa finansowego. Ważne jest jednak, aby dostrzegać trend wśród zamożnych rodzin biznesowych (powierzanie swoich spraw wąskiemu gronu zaufanych ludzi).
Jako branża doradcza stoimy przed szansą świadczenia profesjonalnych usług coraz większej grupie przedsiębiorców rodzinnych. Warto jednak rozumieć zmieniające się oczekiwania tych klientów.
Przewagą konkurencyjną dla doradcy (agenta/brokera) może okazać się także współpraca z podmiotem świadczącym usługi o charakterze Family Office na rzecz firm rodzinnych działających w Polsce.
dr n. pr. Małgorzata Rejmer
prezeska zarządu Kancelarii Finansowej LEX
www.kf-lex.pl
