Od kilku miesięcy przybliżamy czytelnikom instytucję fundacji rodzinnej. Pisaliśmy już o niej jako wehikule sukcesyjnym, wskazywaliśmy na korzyści fundacji rodzinnej w kontekście roszczeń zachowkowych, a także porównywaliśmy ją do family office. Przyszedł czas na kolejną odsłonę.
Co to jest platforma inwestycyjna? W wąskim rozumieniu jest to podmiot, który daje dostęp do różnych produktów oszczędnościowych (np. towarzystwo ubezpieczeń, TFI, bank). W szerszym rozumieniu jest to podmiot, za pośrednictwem którego inwestor realizuje swoją strategię inwestycyjną, dążąc do większej dywersyfikacji i efektywności finansowej.
Pomysły inwestycyjne realizowane przez fundację rodzinną
Taką możliwość stworzył sam ustawodawca, definiując katalog dozwolonej działalności.
Jedną z nich jest nabywanie i zbywanie papierów wartościowych (w tym także instrumentów pochodnych). Fundacja może aktywnie operować m.in. na giełdzie, zyskując na wejściu istotną przewagę, czyli nie płacąc podatku Belki od zysków kapitałowych. Oznacza to w praktyce, że w dyspozycji fundacji rodzinnej pozostaje więcej środków na reinwestycję.
W ramach działalności inwestycyjnej fundacja ma także prawo przystępować do spółek, funduszy, spółdzielni (w kraju lub za granicą). Co ważne, założycielem tych podmiotów nie musi być ani fundator, ani beneficjenci (choć oczywiście mogą). Oznacza to, że nie trzeba być właścicielem spółki, żeby myśleć o inwestycji w takie aktywa z wykorzystaniem fundacji rodzinnej. Dywidendy i korzyści finansowe uzyskiwane z tego tytułu są zwolnione z podatku dochodowego. I podobnie jak w przypadku pierwszego przykładu, inwestorowi pozostaje więcej środków na reinwestycje.
Jako ciekawy pomysł inwestycyjny można także wskazać nabywanie nieruchomości w celu osiągania zysku z tytułu najmu, a w konsekwencji gromadzenie środków na dalsze zakupy nieruchomości. Inwestycje w nieruchomości są w Polsce popularne, głównie ze względu na rozumienie zasad tego rynku. Niezależnie od tego, czy inwestują jako osoby fizyczne, czy jako osoby prowadzące działalność gospodarczą w tym zakresie, muszą płacić podatek dochodowy (ryczałt, podatek liniowy lub podatek według skali). W konsekwencji na reinwestycje pozostaje mniej środków. Chyba że taki pomysł inwestycyjny będzie realizowany z wykorzystaniem fundacji rodzinnej. W takiej sytuacji zyski z najmu zwolnione są z jakiegokolwiek podatku dochodowego. Każdy inwestor jest w stanie wyliczyć, o ile szybciej będzie w stanie zrealizować swój kolejny cel inwestycyjny.
Kto powinien pomyśleć o fundacji jako takiej platformie?
Po pierwsze, każdy, kto dysponuje kapitałem przeznaczonym na inwestycje, a nie tylko na bieżącą konsumpcję. Oznacza to, że fundacją rodzinną mogą zainteresować się także osoby, które nie prowadzą firm, ale dysponują już majątkiem, który chcą pomnażać. A takich osób w Polsce jest coraz więcej. Środki na inwestycje mogą pochodzić z różnych źródeł (dobrze płatna praca, darowizna, spadek, wygrana na loterii itp.).
Drugą kategorią osób, która powinna pomyśleć o fundacji rodzinnej jako platformie inwestycyjnej, są osoby, które dysponują już majątkiem trwałym, ale chciałyby, żeby on efektywniej dla nich pracował, np. nieruchomości, które nabyli wcześniej.
Kolejną kategorią osób, dla których fundacja rodzinna będzie atrakcyjna, są aktywni inwestorzy giełdowi. Tak długo, jak środki są inwestowane, a nie konsumowane, nie ma w prawie polskim bardziej konkurencyjnego instrumentu finansowego niż fundacja rodzinna.
I na koniec wskażmy prawdopodobnie najbardziej liczną grupę osób, dla których fundacja rodzinna to ciekawa opcja inwestycyjna. Są to przedsiębiorcy rodzinni, których celem jest nie tylko budowanie firmy na pokolenia, ale także efektywne pomnażanie nadwyżek finansowych, których źródłem są dochody generowane przez ich biznes. Niektórzy przedsiębiorcy inwestują nadwyżki wyłącznie w firmę. Większość jednak, rozumiejąc znaczenie dywersyfikacji, tworzy swoje portfele inwestycyjne niezależne od spółek operacyjnych i niepowiązane z podstawowym biznesem. Dla nich fundacja rodzinna jako platforma inwestycyjna będzie rekomendowanym rozwiązaniem.
Jak połączyć doradztwo z fundacją jako platformą?
Część agentów i brokerów zajmuje się doradztwem w zakresie inwestycyjnym, m.in. z wykorzystaniem produktów ubezpieczeniowych. Realizowanie tej strategii inwestycyjnej przy udziale fundacji rodzinnej daje istotną przewagę konkurencyjną.
Po pierwsze, zyski z inwestycji nie są obarczone dodatkowym kosztem, jakim jest podatek Belki. Po drugie, środki te są bezpieczne. Fundacja nie odpowiada bowiem za zobowiązania ani fundatora, ani beneficjentów (z wyjątkiem świadczeń alimentacyjnych). Nie ma więc ryzyka ich zajęcia na poczet wierzytelności. Po trzecie, grono osób, które będzie korzystało z efektów inwestycyjnych, może być znacznie szersze niż w przypadku standardowych rozwiązań prawnych (wszyscy beneficjenci, którym fundator da takie prawo).
Wskazywanie klientom najnowszych i sprawdzonych na rynkach międzynarodowych rozwiązań inwestycyjnych buduje przewagę konkurencyjną przedstawicieli środowiska ubezpieczeniowego. Efekt synergii można osiągnąć m.in. poprzez nawiązanie współpracy z podmiotami specjalizującymi się w doradztwie prawnym i finansowym z wykorzystaniem instytucji fundacji rodzinnej.
dr n. pr. Małgorzata Rejmer
prezeska zarządu i nestorka Kancelarii Finansowej LEX
fundatorka Fundacji Rodzinnej Rejmer (nr wniosku 1/23)
www.kf-lex.pl