Jesteśmy świadkami dynamicznego rozwoju nowoczesnych technologii i opartych na nich rozwiązań biznesowych. Ten trend dodatkowo przyspieszyła pandemia, która zmusiła przedsiębiorców do przeniesienia dużej części aktywności do wirtualnej rzeczywistości.
Coraz więcej innowacyjnych rozwiązań wykorzystywanych w branży ubezpieczeniowej jest zauważalnych w interakcjach ubezpieczycieli zarówno z klientami, jak i agentami.
Tworzenie i rozwój narzędzi zwiększających konkurencyjność ubezpieczycieli wiąże się z ponoszeniem wydatków. Dzięki zastosowaniu ulgi badawczo-rozwojowej tego rodzaju koszty mogą być refinansowane oraz mogą wpłynąć na uzyskanie realnych oszczędności.
Czym jest ulga B+R?
Ulga B+R jest rozwiązaniem umożliwiającym ponowne odliczenie od podstawy opodatkowania CIT kosztów związanych z działalnością B+R. Do uznania działalności za badawczo-rozwojową niezbędne jest, aby przedsiębiorca w ramach własnych zasobów pracował nad rozwiązaniami innowacyjnymi w skali jego własnej działalności (nawet jeśli są one już dostępne na rynku).
W praktyce mechanizm stosowania ulgi nie jest skomplikowany. Określony wydatek stanowiący koszt podatkowy (pomniejszający dochód do opodatkowania) może zostać jeszcze raz odliczony od podstawy opodatkowania, co w efekcie zmniejsza podatek do zapłaty. Ulgę możemy zastosować w rozliczeniu rocznym, również w odniesieniu do poprzednich lat podatkowych (od 2016 r.).
Na pierwszy rzut oka ulga wydaje się rozwiązaniem przeznaczonym dla firm technologicznych, informatycznych czy działających w branży przemysłowej. Jednak również w branży ubezpieczeniowej możemy znaleźć wiele przykładów działalności B+R, w szczególności dotyczących wewnętrznego oprogramowania czy aplikacji udostępnianych klientom – przedstawiliśmy je w dalszej części.
Jakie koszty odliczamy?
Przepisy przewidują szeroki katalog kosztów, które mogą zostać odliczone w ramach ulgi B+R. Kluczowa z perspektywy stosowania ulgi w branży ubezpieczeniowej jest możliwość odliczenia kosztów wynagrodzeń zarówno pracowników, jak i osób zatrudnionych na podstawie umowy-zlecenia czy umowy o dzieło.
Odliczenie obejmuje również ponoszone przez przedsiębiorcę koszty składki ZUS.
Niestety, nie ma możliwości rozliczenia w ramach ulgi wydatków na wynagrodzenia współpracowników, którzy realizują usługi na podstawie B2B. Możliwe jest za to odliczenie m.in. amortyzacji środków trwałych (np. komputery) czy wartości niematerialnych i prawnych (np. oprogramowanie), wykorzystywanych w ramach B+R.
Ile odliczamy?
Ulga B+R obowiązuje od 2016 r. i w tym okresie uległa istotnym zmianom, w szczególności w zakresie wartości odliczanych kosztów. Ustawodawca z roku na rok coraz bardziej zachęcał do podejmowania działalności B+R i korzystania z ulgi.
Początkowo można było odliczyć wyłącznie 30% wartości kosztów kwalifikowanych. W 2017 r. było to 50%, natomiast od 2018 r. odlicza się 100% kosztów kwalifikowanych. Ostatnia zmiana została wprowadzona w ramach Polskiego Ładu, od 2022 r. odliczeniu w ramach ulgi podlega 200% kosztów wynagrodzeń oraz 100% pozostałych kosztów. Tym samym w Polsce mamy obecnie jedną z najbardziej atrakcyjnych, jeśli nie najatrakcyjniejszą ulgę podatkową tego typu, przy czym analogiczny instrument stosowany jest w wielu krajach.
Jakie korzyści finansowe może przynieść wdrożenie ulgi? Jeżeli np. w 2021 r. podatnik poniósł 1 mln zł kosztów wynagrodzeń w ramach działalności B+R, realna oszczędność na podatku CIT wyniesie 190 tys. zł. Od 2022 r. będzie to 380 tys. zł korzyści podatkowej.
Taki poziom wsparcia dla dużych przedsiębiorców często nie jest dostępny nawet w formie grantu na projekt B+R innowacyjny w skali rynku, przy czym korzystanie z dotacji, czyli selektywnie przyznanej pomocy publicznej na działalność B+R, wiąże się z bardzo istotnymi ograniczeniami i wysiłkiem administracyjnym.
Jak skorzystać z ulgi?
Ulga B+R nie jest pomocą publiczną, gdyż nie jest selektywna – przysługuje wszystkim na takich samych warunkach. Aby z niej skorzystać, wystarczy zatem podjęcie poniższych kroków:
- zidentyfikowanie projektów/obszarów działalności spełniających definicję działalności B+R,
- przypisanie do nich kosztów kwalifikowanych.
Ulgę rozlicza się na koniec każdego roku w deklaracji CIT-8 i nie ma przeciwwskazań, aby rozliczyć jednocześnie kilka poprzednich lat w formie korekty deklaracji podatkowych. Pod kątem przyszłych okresów warto zastanowić się jednak nad ewentualnym usprawnieniem procesów.
Coraz więcej przedsiębiorców korzysta z ulgi, a praktyka organów skarbowych jest już dobrze znana. Odpowiednia dokumentacja przygotowana na potrzeby uwzględnienia ulgi w deklaracji podatkowej będzie całkowicie wystarczająca, jeśli pojawią się pytania skarbówki.
Branża ubezpieczeniowa jest innowacyjna
Ocena możliwości wykorzystania ulgi B+R w branży ubezpieczeniowej jest prosta. Wystarczy odwiedzić strony internetowe kilku przykładowych zakładów ubezpieczeń, żeby przekonać się, że branża ubezpieczeniowa ma duży potencjał do wykorzystania ulgi B+R, a wdrażane przez ubezpieczycieli rozwiązania mają bez wątpienia innowacyjny charakter. Niektórzy z nich efektywnie korzystają już z ulgi, ale jest to niewielki odsetek uprawnionych firm.
Czego może dotyczyć działalność B+R ubezpieczyciela? Mogą to być wszelkie rozwiązania stosowane w procesie dystrybucji ubezpieczeń oraz ich obsługi czy na potrzeby wewnętrzne organizacji. Jako przykłady możemy wskazać m.in.:
- oprogramowanie umożliwiające zdalny zakup polis;
- systemy do oceny ryzyka;
- rozwiązania usprawniające obsługę klienta (np. tzw. voicebot);
- aplikacja mobilna do obsługi klientów;
- automatyzacja procesów w zakresie likwidacji szkód;
- rozwiązania dotyczące ochrony danych.
Za działalność B+R potencjalnie mogą też zostać uznane prace związane z rozwijaniem stosowanego przez ubezpieczyciela i jego agentów systemu do sprzedaży oraz obsługi polis.
W naszej ocenie zakłady ubezpieczeń opracowujące samodzielnie wskazane rozwiązania z wykorzystaniem wewnętrznych zasobów jak najbardziej mogą rozważać stosowanie ulgi w odniesieniu do swoich rozliczeń podatkowych.
Czy warto skorzystać z ulgi B+R?
Wprowadzane w ostatnich latach zmiany podatkowe zwiększają obciążenie podatkowe przedsiębiorców oraz nakładają na nich coraz to nowe obowiązki. Ulga B+R jest natomiast pozytywnym akcentem, który umożliwia podatnikom uzyskanie istotnych oszczędności finansowych. Może ona być ciekawym rozwiązaniem na obniżenie opodatkowania „przy okazji” opracowywania w ramach prowadzonej działalności różnego rodzaju innowacji.
Jednocześnie trzeba pamiętać, że skorzystanie z ulgi jest stosunkowo niekomplikowane oraz nie generuje istotnego ryzyka podatkowego. Warto więc przeanalizować w ramach organizacji możliwość wdrożenia ulgi B+R właśnie teraz, kiedy jeszcze rozliczenie podatkowe za 2016 r. się nie przedawniło i może zostać nią objęte.
Adrian Salabura
menedżer w ALTO
Jakub Sobieski
aplikant radcowski, konsultant w ALTO
