Nie sposób nie zgodzić się z UNKF, że media społecznościowe odgrywają coraz większą rolę w funkcjonowaniu podmiotów rynku finansowego. Stanowią one nie tylko kanał dystrybucji usług, ale także dogodną formę kontaktu z klientami, którzy – szczególnie w czasie pandemii – częściej wybierają zdalne formy komunikacji np. z zakładami ubezpieczeń. Chęć całościowego spojrzenia na wykorzystanie social mediów w sektorze finansowym nie jest zatem zaskakująca. Niemniej, po raz pierwszy mamy do czynienia z próbą ujęcia wskazanej kwestii w ramy regulacyjne. Oczywiście stanowisko UKNF nie jest źródłem prawa, lecz Urząd oczekiwać będzie jego uwzględnienia jako pewnego wzorca postępowania. Co więc oznacza przyjęcie stanowiska w sprawie mediów społecznościowych? – wyjaśnia dr Michał P. Ziemiak specjalnie dla „Gazety Ubezpieczeniowej”.
Po pierwsze, podmioty nadzorowane będą zobligowane do opracowania i wdrożenia polityki wykorzystywania social mediów, określającej m.in. katalog wykorzystywanych mediów czy osoby upoważnione do korzystania z nich. Konta powinny być łatwe do zidentyfikowania, zaś podmioty nadzorowane nie powinny korzystać z portali, które mogą narazić je na „uszczerbek reputacyjny”. Dla podmiotów nadzorowanych oznacza to konieczność wciągnięcia problemu wykorzystywania mediów społecznościowych w mechanizmy compliance.
Po drugie, treści publikowane w mediach społecznościowych powinny być transparentne, a ze względu na ich zazwyczaj skrótową formę podmioty nadzorowane powinny zapewnić całościową informację na swoich stronach www. Ta część stanowiska UKNF dotyczy więc social mediów jako platformy pozyskiwania klientów. Nie sposób jednak odnieść wrażenia, że dublowane są tu ogólne reguły rzetelnego przekazu reklamowego czy prawidłowego przetwarzania danych osobowych wynikające np. z art. 7 ust. 3 ustawy o dystrybucji ubezpieczeń czy RODO. Oczywiście są one doprecyzowane, choć można się zastanawiać, czy np. wykorzystanie tzw. hasztagów wymagało aż tyle uwagi.
Po trzecie, stanowisko podkreśla odpowiedzialność za publikowanie fake newsów, a także obliguje do wypracowania standardów postępowania z negatywnymi komentarzami umieszczanymi przez osoby trzecie.
Po czwarte, w razie podejmowania współpracy np. z agencjami PR podmioty nadzorowane zobowiązane będą do dokładnej analizy przedmiotu planowanej współpracy oraz otoczenia regulacyjnego działalności nadzorowanej (obejmującego m.in. sposób i zakres działania agencji).
Po piąte, wprowadzony zostanie obowiązek archiwizowania wpisów, w tym komentarzy osób trzecich. Wymóg ten wydaje się najbardziej niezrozumiały, zważywszy na niewyartykułowanie przez UKNF potrzeby ani celu takiej archiwizacji.
Po szóste, podmioty nadzorowane zobowiązane zostaną do stosowania konkretnych rozwiązań z zakresu cyberbezpieczeństwa, np. co najmniej dwuetapowej weryfikacji (2FA) w trakcie procesu logowania się do kont w mediach społecznościowych.
Ostatecznie stanowisko UKNF budzi mieszane uczucia. Z jednej strony zawiera ciekawe i pożyteczne wskazówki korzystania z social mediów (np. dotyczące bezpieczeństwa informatycznego), z drugiej zaś dubluje materię ustawową i wprowadza często niezrozumiałe obowiązki, których cel i sens nie jest do końca jasny.
Konsekwencje przyjęcia stanowiska UKNF w sprawie social mediów dla podmiotów nadzorowanych
- obowiązek wdrożenia kompleksowej polityki i oceny ryzyka korzystania z social mediów;
- obowiązek wewnętrznego nadzorowania wykorzystywania social mediów (w ramach procesów compliance);
- transparentność przekazu oraz adresowania treści;
- odpowiednie zarządzanie ryzykiem wizerunkowym – identyfikowanie zagrożeń reputacyjnych związanych z udostępnianiem wpisów podmiotów trzecich w mediach społecznościowych;
- dostosowanie sposobu korzystania z agencji (reklamowych czy PR) do otoczenia regulacyjnego oraz profilu prowadzonej działalności;
- obowiązek archiwizowania wpisów w social mediach;
- konieczność stosowania konkretnych rozwiązań informatycznych (cyberbezpieczeństwo).
Dr Michał P. Ziemiak jest adiunktem w Katedrze Prawa Ubezpieczeniowego i Medycznego UMK, radcą prawnym, członkiem polskiego Oddziału Association Internationale de Droit des Assurances (AIDA)
(am)
