Komisja Nadzoru Finansowego ujawniła na swojej stronie internetowej informacje otrzymane od zakładów ubezpieczeń, które 1 listopada ubiegłego roku nie stosowały rekomendacji dotyczących likwidacji szkód z ubezpieczeń komunikacyjnych ani nie zamierzały się do nich zastosować. W niektórych przypadkach zdecydował brak czasu na wdrożenie odpowiednich narzędzi, w innych wytłumaczeniem było posiadanie alternatywnych metod, a w jeszcze innych – odwołanie się do orzecznictwa Sądu Najwyższego.
Opracowując projekt rekomendacji, KNF wielokrotnie wskazywała, że będą one stosowane według zasady „zastosuj lub wyjaśnij”. Zgodnie z treścią art. 365 ust. 5 ustawy o działalności ubezpieczeniowej towarzystwa, które nie stosują się do rekomendacji ani nie zamierzają się do nich zastosować, informują organ nadzoru, w jaki sposób zamierzają osiągnąć cele, dla realizacji których wydał on rekomendacje. Komisja zaś ujawni takie informacje na swojej stronie internetowej.
15 przypadków niestosowania rekomendacji
Zgodnie z upublicznioną 3 stycznia listą niestosowanie rekomendacji zgłosiło 16 ubezpieczycieli, w gronie których znalazły się zarówno krajowe zakłady, jak i oddziały zagranicznych firm bądź towarzystwa działające na zasadzie swobody przepływu usług. Były to: Agro Ubezpieczenia TUW, Compensa, Euro Insurances, Generali, InterRisk, Partner TUiR, Polski Gaz TUW, Sogessur Oddział w Polsce, TU Europa, TUW „TUW”, TUZ Ubezpieczenia, TVM verzekeringen N.V., UNIQA, Warta, Wiener oraz Euroins.
Towarzystwa, które znalazły się na liście opublikowanej przez Komisję, nie stosowały zróżnicowanej liczby rekomendacji lub tiretów. I tak np. TUiR Warta zadeklarowała niestosowanie 25 punktów lub tiretów rekomendacji, podczas gdy Agro Ubezpieczenia TUW nie będzie stosować tylko jednego tiretu. Z kolei Sogessur Oddział w Polsce przyznał, iż nie stosuje całej rekomendacji 16, przewidującej, że „zakład ubezpieczeń, ustalając wysokość świadczenia z umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów, może, za wyraźną zgodą uprawnionego, zorganizować naprawę pojazdu w warsztacie naprawczym, której wynikiem będzie przywrócenie pojazdu do stanu sprzed zdarzenia wyrządzającego szkodę (kompleksowa usługa likwidacji szkody komunikacyjnej), jednakże nie może uzależniać wypłaty świadczenia od skorzystania z tej usługi”. Natomiast TVM verzekeringen N.V. zadeklarował, że nie stosuje 23 punktów lub tiretów poszczególnych rekomendacji.
Za mało czasu na dostosowanie się do rekomendacji
Powody, dla których firmy ubezpieczeniowe nie stosowały wybranych elementów rekomendacji, są zróżnicowane. Jednym z nich jest konieczność dostosowania narzędzi i procesów do wymogów postawionych przez Komisję. I tak np. UNIQA TU nie stosowała rekomendacji 13.2, według której „dokumentacja szkodowa dotycząca każdego postępowania likwidacyjnego powinna zawierać dowody wysyłki i otrzymania przez zakład ubezpieczeń poszczególnych dokumentów sporządzonych zarówno w formie pisemnej, jak i elektronicznej. W przypadku przechowywania dokumentacji w formie elektronicznej, dokumenty papierowe powinny być zdigitalizowane”. Ubezpieczyciel wyjaśnił, że według stanu na dzień 1 listopada stosował to postanowienie w niepełnym zakresie. Jednocześnie zadeklarował, że chcąc osiągnąć cel przyjęty w rekomendacji, będzie rozpatrywać na korzyść klienta wszystkie reklamacje dotyczące niedoręczenia decyzji w szkodzie czy innych pism informacyjnych. UNIQA podkreśliła, że w I kwartale tego roku wdroży rozwiązanie technologiczne umożliwiające raportowanie szczegółów wysyłki listów zwykłych, co pozwoli jej w pełni zastosować się do rekomendacji.
Alternatywna forma osiągnięcia celu
Innym powodem niestosowania rekomendacji jest posiadanie alternatywnych mechanizmów, pozwalających osiągnąć cele zaplanowane przez KNF. Jako przykład można podać Wiener TU, które nie stosowało rekomendacji 12.1: „zakład ubezpieczeń powinien opracować i przyjąć procedury określające sposób kontaktowania się pomiędzy likwidatorem a podmiotami w toku postępowania likwidacyjnego, stanowiące element systemu zarządzania zakładu ubezpieczeń oraz zapewnić ich funkcjonowanie”. Zakład wyjaśnił, że w ramach jego organizacji funkcjonuje system zapewniający możliwość kontaktu z likwidatorem za pośrednictwem contact center. Jeżeli klient nie uzyska informacji podczas kontaktu telefonicznego nawiązanego za pośrednictwem CC, wówczas likwidator merytoryczny inicjuje bezpośredni kontakt z poszkodowanym.
Orzecznictwo SN jako argument
Jeszcze inną drogę wybrało TUW „TUW” w przypadku rekomendacji 15.3 tiret 2. Przewiduje ona, że zakład będzie ustalać wysokość świadczenia na podstawie kalkulacji kosztów naprawy pojazdu, dokonanej w oparciu o rynkową wartość usług, materiałów i części zamiennych w dniu wyliczenia świadczenia, z uwzględnieniem VAT, przy zastosowaniu stawki za roboczogodzinę oszacowanej na podstawie cen stosowanych przez warsztaty naprawcze działające na rynku lokalnym, rozumianym jako obszar gminy lub powiatu, na terenie których znajduje się miejsce zamieszkania albo siedziba uprawnionego. TUW odstąpił od wdrożenia rekomendacji w części, która ogranicza rynek lokalny. Zakład zadeklarował, że w zakresie tego pojęcia stosuje się do orzecznictwa sądowego (m.in. uchwała Sądu Najwyższego z 13 czerwca 2003 r. (III CZP 32/03), w której SN mówi o „odpowiednim rynku lokalnym”, jedynie przykładowo wskazując na teren określonego miasta lub gminy. „Sąd Najwyższy w uzasadnieniu ww. uchwały słusznie nie wskazał precyzyjnych granic rynku lokalnego, bowiem rynek ten powinien być ustalany z uwzględnieniem okoliczności każdego przypadku. Zakres terytorialny odpowiedniego rynku lokalnego może być szerszy w przypadku napraw o większej wartości, bardziej specjalistycznych czy dotyczących pojazdów rzadszych marek” – argumentowało TUW „TUW”.
Pełna lista jest dostępna na stronie KNF.
Artur Makowiecki
news@gu.com.pl
