Ograniczenia wprowadzone w związku z pandemią Covid-19 korzystnie wpłynęły na rentowność techniczną w segmencie autocasco. Nie zahamowały natomiast rosnącego znaczenia umów grupowych w sektorze ubezpieczeń na życie – takie wnioski płyną z „Raportu o stanie sektora ubezpieczeń po dwóch kwartałach 2020 roku”, opublikowanego przez Komisję Nadzoru Finansowego.
Według dokumentu zamieszczonego na stronie internetowej nadzoru, w I połowie 2020 roku przychody zakładów ubezpieczeń wyniosły 42,85 mld zł. W ich strukturze dominowały: składka przypisana brutto (73,46% ogólnej wartości) i przychody z lokat (7,36%, wraz z niezrealizowanymi zyskami z lokat wyniosły 16,67%). Ogółem przychody zakładów ubezpieczeń były o 0,58 mld zł (1,34%) niższe od odnotowanych na koniec czerwca 2019 r. Składka przypisana brutto krajowych zakładów w pierwszej połowie 2020 r. wyniosła 31,48 mld zł i była o 2,05% niższa niż rok wcześniej.
Składka z umów grupowych nadal rośnie
W dziale I nastąpił spadek składki o 4,4%, do 10,47 mld zł. Zakłady życiowe zebrały 4,26 mld zł składek brutto z tytułu ubezpieczeń grupowych oraz 5,86 mld zł z umów indywidualnych. W stosunku do I poł. 2019 r. składka z „grupówek” wzrosła o 0,06 mld zł, a z polis indywidualnych zmniejszyła się o 0,53 mld zł. Wzrost składki grupowej wykazało 14 zakładów, zaś 11 odnotowało spadek przypisu z umów indywidualnych. Osiem spośród 24 zakładów działu I (9 przed rokiem) posiadało ponad 50% udział składki z ubezpieczeń grupowych w całym portfelu.
Z danych zebranych przez KNF wynika również, że przypis z wpłat jednorazowych osiągnął poziom 1,59 mld zł (-0,71 mld zł r/r). Natomiast składka płacona okresowo zwiększyła się o 0,24 mld zł, do 8,53 mld zł. Spadek składki opłacanej jednorazowo w porównaniu z analogicznym okresem 2019 r. wykazało 11 zakładów. Jedynie 4 towarzystwa życiowe posiadały przekraczający 50% udział składek jednorazowych w całym portfelu ubezpieczeń (6 przed rokiem).
Spada udział polis komunikacyjnych w portfelu
Z kolei towarzystwa majątkowe zebrały 19,66 mld zł – o 1,35% (0,27 mld zł) mniej niż na koniec czerwca 2019 r. Wzrost przypisu z działalności bezpośredniej odnotowano w 11 grupach ubezpieczeń. Największy – o 0,16 mld zł (8,87%), do 2,01 mld zł w ubezpieczeniach grupy 8 (ubezpieczenia szkód spowodowanych żywiołami, obejmujące szkody rzeczowe nieujęte w grupach 3–7). Trzy grupy zanotowały natomiast spadek przypisu w porównaniu z tym samym okresem poprzedniego roku. Największy z nich – 0,34 mld zł, czyli 4,42%, do 7,28 mld zł – miał miejsce w gr. 10 (OC komunikacyjne).
W ramach reasekuracji czynnej wysokość składki przypisanej brutto wyniosła 1,7 mld zł i była wyższa o 0,08 mld zł (4,78%) niż rok wcześniej.
W strukturze ubezpieczeń osobowych i majątkowych bezpośrednich na koniec I połowy 2020 roku dominowała „komunikacja” (grupy 3 i 10), stanowiąca łącznie 58,84% składki przypisanej brutto działu II z działalności bezpośredniej, przy czym udział gr. 10 wyniósł 37,01%, natomiast gr. 3 – 21,83%. Udział ubezpieczeń komunikacyjnych zmniejszył się o 1,49 pkt proc. w porównaniu do analogicznego okresu poprzedniego roku.
Niższe koszty towarzystw
Łączne koszty rynku ubezpieczeń na dzień 30 czerwca tego roku wyniosły 39,04 mld zł – o 0,3 mld zł (0,76%) mniej niż w I półroczu 2019 r. W ich strukturze dominowały odszkodowania i świadczenia wypłacone brutto (50,36% ogólnej wartości kosztów) oraz łączne koszty akwizycji i koszty administracyjne (21,73%). W pierwszym półroczu 2020 r. wypłacono w ujęciu brutto 19,66 mld zł odszkodowań i świadczeń wraz z kosztami likwidacji szkód i windykacji regresów. Wartość ta zmniejszyła się rok do roku o 0,9 mld zł (4,38%). Autorzy raportu tłumaczą tę obniżkę efektem spadku wypłaconych odszkodowań i świadczeń z ubezpieczeń na życie.
Gwarancje na minusie
Na koniec I półrocza 2020 roku wynik techniczny zakładów ubezpieczeń wyniósł 3,54 mld zł, co oznacza wzrost o 17,5% r/r. Na lepszą rentowność techniczną całego sektora wpłynęła poprawa wskaźnika zarówno w dziale I (1,85 mld zł, +13,38% r/r), jak i w dziale II (22,38%, do 1,69 mld zł).
Największe spadki wyniku technicznego odnotowano w grupie 15 (gwarancje ubezpieczeniowe), gdzie wynik techniczny obniżył się z 0,003 mld zł do straty w wysokości 0,04 mld zł. Pogorszenie nastąpiło też w gr. 13 (OC ogólnej, nieujętej w grupach 10–12) – z 0,14 mld zł do 0,10 mld zł oraz w gr. 16 (ubezpieczenia ryzyk finansowych) – z 0,04 mld zł do 0,01 mld zł.
Autorzy dokumentu wyjaśniają, że przyczyną pogorszenia wyniku w grupie 15 był spadek składki zarobionej na udziale własnym za sprawą wzrostu zmiany stanu rezerwy składek i na ryzyko niewygasłe brutto. Z kolei spadek w grupie 13 spowodowany był przede wszystkim wzrostem odszkodowań i świadczeń wypłaconych brutto oraz wzrostem zmiany stanu rezerw na niewypłacone odszkodowania i świadczenia brutto, a w konsekwencji wzrostem szkodowości, przy wyższych przychodach z tytułu składki przypisanej brutto. Natomiast gorszy wynik techniczny gr. 16 związany był przede wszystkim ze wzrostem odszkodowań i świadczeń na udziale własnym wraz ze zmianą stanu rezerw na niewypłacone odszkodowania i świadczenia na udziale własnym przy spadku przychodów z tytułu składki przypisanej.
Pandemia pomogła rentowności AC
Największy wzrost odnotowano natomiast w grupie 3 (AC) – z 0,19 mld zł do 0,41 mld zł (+118,08% r/r). Według KNF był to w głównej mierze efekt wzrostu składki zarobionej na udziale własnym za sprawą ujemnej zmiany stanu rezerwy składek i na ryzyko niewygasłe brutto w porównaniu do analogicznego okresu ubiegłego roku. Dodatkowo na poprawę wpływ miał spadek odszkodowań i świadczeń wypłaconych brutto, jak również niższa wartość zmiany stanu rezerw na niewypłacone odszkodowania i świadczenia brutto. Korzystne zmiany po stronie szkodowej są wynikiem niższej częstości szkód na skutek ograniczonego ruchu pojazdów w związku z obostrzeniami związanymi z obowiązującym w kraju stanem epidemii w II kw. 2020 r.
Wyraźne polepszenie odnotowano też w grupie 8, gdzie wynik techniczny wzrósł ze straty w wysokości 0,06 mld zł do 0,04 mld zł zysku. Poprawa była spowodowana przede wszystkim niższą liczbą szkód spowodowanych przez zjawiska atmosferyczne i w konsekwencji mniejszą wartością przyrostu rezerwy na niewypłacone odszkodowania i świadczenia oraz spadkiem wartości odszkodowań i świadczeń wypłaconych, przy jednoczesnym wzroście przychodów z tytułu składki przypisanej brutto.
Poprawa wskaźnika szkodowości
Wskaźnik szkodowości na udziale własnym działu II w I półroczu 2020 r. spadł w porównaniu z analogicznym okresem 2019 roku z 62,08% do 59,09%. Oznacza to, że zakłady ubezpieczeń tego działu przeznaczyły na wypłatę odszkodowań i świadczeń powiększonych o zmianę stanu rezerw na niewypłacone odszkodowania i świadczenia 59,09% składki zarobionej na udziale własnym.
Zyski, aktywa, kapitał
Wynik finansowy netto sektora ubezpieczeń na dzień 30 czerwca tego roku wyniósł 3,81 mld zł i spadł o 6,91% względem tego samego okresu 2019 r . W dziale I zysk netto uplasował się na poziomie 1,5 mld zł (+13,66% r/r), natomiast w dziale II osiągnął wartość 2,31 mld zł (-16,7% r/r).
Na koniec I połowy 2020 r. wartość aktywów zakładów ubezpieczeń wyniosła 196,9 mld zł, z czego 92,24 mld zł stanowiły aktywa sektora życiowego, natomiast 104,66 mld zł – majątkowego. Wzrost aktywów odnotowano jedynie w zakładach non-life (+4,54%).
Z kolei wartość rezerw techniczno-ubezpieczeniowych brutto dla celów rachunkowości zakładów ubezpieczeń wyniosła 148,33 mld zł (75,68 mld zł dział I, 72,65 mld zł dział II).
Na dzień 30 czerwca 2020 roku zezwolenie na prowadzenie działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej w Polsce posiadało 59 krajowych zakładów ubezpieczeń/reasekuracji – 26 zakładów ubezpieczeń działu I, 32 działu II oraz 1 zakład reasekuracji.
AM, news@gu.home.pl
(źródło: KNF)
