Komisja Nadzoru Finansowego opublikowała komunikat, w którym wyjaśnia, dlaczego podjęte przez nią działania w ramach interwencji produktowej w zakresie umów ubezpieczenia z UFK były wbrew opinii Europejskiego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych z 30 marca 2021 r. Do takiego działania KNF obliguje art. 18 ust. 3 Rozporządzenia PRIIP.
15 lipca nadzór wprowadził na mocy decyzji DNM-DNMZWP.6065.79.2021 zakazy w przedmiocie wprowadzania do obrotu, dystrybucji i sprzedaży ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych – następujących polis na życie z UFK:
- dla których średni zwrot jest niższy niż 50% stopy procentowej dla okresu N według odpowiedniej struktury terminowej stopy wolnej od ryzyka (punkt I.1 sentencji decyzji – kryterium 1);
- w przypadku których określone w regulaminie funduszu zasady i ograniczenia inwestycyjne nie zapewniają, aby środki ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego nie były lokowane w instrumenty contingent convertibles (punkt I.2 sentencji decyzji – kryterium 2).
KNF przypomniała, że EIOPA w swojej opinii wskazała, iż fakt braku w kryterium 1 rozróżnienia dla odmiennych rodzajów klienta docelowego może spowodować, że przykładowo produkty sprofilowane dla profesjonalnego klienta znikną z oferty rynkowej. Ta argumentacja opiera się na konstatacji, że klient profesjonalny za dostęp do nietypowych lub niedetalicznych instrumentów finansowych byłby gotów płacić więcej (w aspekcie ponoszonych kosztów za zarządzanie). Z kolei w opinii KNF opłaty za zarządzanie aktywami w ramach polis z UFK po wprowadzeniu w życie interwencji produktowej będą mogły być pobierane na poziomie zapewniającym efektywne i prawidłowe zarządzanie tymi aktywami nawet w przypadku realizowania nietypowych strategii inwestycyjnych dla klientów profesjonalnych. Ponadto, zgodnie z intencją przyświecającą interwencji produktowej, powinno wystąpić zjawisko odwrotne do wskazanego przez EIOPA, to znaczy tańsze produkty powinny przyciągnąć więcej klientów, w szczególności inwestorów profesjonalnych.
EIOPA wskazała też, że powiązanie kryterium 1 ze strukturą terminową stopy wolnej od ryzyka (RFR) niesie ze sobą ryzyko wyeliminowania z rynku tanich produktów, gdyby stopy te były wysokie. Z kolei w przypadku niskich stóp procentowych, EIOPA wskazuje na ryzyko utrzymania się na rynku produktów generujących niską wartość dla klienta. W pierwszym przypadku Komisja uważa, że ryzyko mogłoby zmaterializować się tylko w przypadku całkowitej jej bierności. Tymczasem na bieżąco monitoruje ona poziomy struktury terminowej stopy wolnej od ryzyka, a po wprowadzeniu interwencji produktowej w życie zamierza zintensyfikować bieżący monitoring „uefek”. W przypadku pojawienia się dynamicznych wzrostów poziomu krzywej RFR rozważy zaś zmianę parametrów kryterium 1.
W drugim przypadku KNF uważa, że ryzyko jest ograniczane poprzez kryterium 1. „Jeśli bowiem produkt potencjalnie nie będzie generował wartości dla klienta, wówczas zasadne jest, aby taki produkt nie był oferowany i został wycofany z oferty (lub nie był do niej wprowadzany, w przypadku produktu nowego). Reasumując, podniesione przez EIOPA ryzyko, związane z niskim poziomem stóp procentowych, w opinii organu nadzoru jest ryzykiem ograniczanym poprzez interwencję produktową” – uważa nadzór.
W przypadku produktów długoterminowych, w którym zalecany okres utrzymywania jest krótszy niż 10 lat, EIOPA uznała za właściwe sprawdzenie kryterium 1 na koniec w/w okresu, a nie na koniec 10. roku. Analizy KNF wykazały, że zasadniczo na polskim rynku nie występują umowy ubezpieczenia z UFK, dla których zalecany okres utrzymywania jest krótszy niż 10 lat i jest różny od okresu obowiązywania umowy. To oznacza, iż brak ofert, do których wskazania EIOPA miałyby zastosowanie.
W swojej opinii Urząd zalecił też weryfikację, czyli usunięcie dziesięcioletniego okresu utrzymywania produktu w przypadku gdy rynek docelowy klientów jest odpowiednio wyselekcjonowany, a ci poszukują inwestycji długoterminowych i mających możliwość utrzymania inwestycji przez ponad 10 lat. Zdaniem KNF kryterium 1 we właściwy sposób obejmuje również przypadki określone w tej części opinii EIOPA. Wymaga ono bowiem sprawdzenia zwrotu z inwestycji dla klienta w dwóch punktach czasowych – dziesięcioletnim oraz w zalecanym okresie utrzymywania produktu. Usunięcie pierwszego okresu doprowadziłoby do sytuacji, w której kryterium przestałoby mieć efektywny wpływ na oferowane produkty.
Zdaniem KNF wszystkie przedstawione przez nią argumenty przesądzają, że rozstrzygnięcie wdrożone decyzją z 15 lipca jest w pełni uzasadnione oraz proporcjonalne i tym samym niezbędne było jego podjęcie.
Więcej na temat interwencji produktowej KNF:
Opinia EIOPA:
(AM, źródło: KNF)