Właśnie ukazał się kolejny raport Mercer „CFA Global Pension Index (MCGPI) – edycja 2020”. W badaniu uwzględniono 39 systemów emerytalnych, obejmujących 2/3 populacji świata, w tym także polski. Został on oceniony niżej niż rok wcześniej
Dla potrzeb porównania wykorzystano 50 wskaźników podzielonych na trzy grupy kryteriów: adekwatności (40% znaczenia), wypłacalności w długim terminie (35%) i bezpieczeństwa prawnego systemu (25%). W ramach pierwszego kryterium przeanalizowano m.in. wysokość świadczeń emerytalnych, zachęty podatkowe itd. W drugim kryterium analizowana była zdolność systemu do realizacji zobowiązań emerytalnych w przyszłości, wielkość długu publicznego, tempo wzrostu gospodarczego itd. W trzecim natomiast oceniono m.in. system prawny, regulacje i efektywność nadzoru państwa.
Polski system emerytalny uzyskał w raporcie niższą ocenę niż rok wcześniej i został sklasyfikowany na 25. miejscu (21. w zestawieniu za ubiegły rok).
– Niższej ocenie towarzyszyła także mniejsza liczba przyznanych punktów (utrata 2,7 pkt). Jednocześnie nasza ocena (54,7 pkt) była znacznie poniżej średniej (59,7 pkt). Pozytywne efekty reformy PPK zostały m.in. skompensowane przez rekordowo niskie prognozy przyszłych emerytur (część raportu „Pension at a Glance 2019” OECD i grupy G20). Polska płaci wysoką cenę za obniżenie wieku emerytalnego, ubytek z rynku pracy osób starszych, niskie minimalne emerytury i wiele elementów, które negatywnie wpływają na poziom, stabilność i integralność naszego systemu emerytalnego. Trudno mieć także nadzieję, że planowana na przyszły rok ostateczna likwidacja otwartych funduszy emerytalnych (OFE) nie spowoduje dalszych, istotnych spadków – tłumaczy Krzysztof Nowak, prezes zarządu Mercer Polska.
| Ranking 2020 | Kraj | Ocena w pkt. | Różnica 2020 do 2019 | |
| 2020 | 2019 | |||
| 1 | Holandia | 82.6 | 81.0 | 1.6 |
| 2 | Dania | 81.4 | 80.3 | 1.1 |
| 3 | Izrael | 74.7 | N/a | N/a |
| 4 | Australia | 74.2 | 75.3 | -1.1 |
| 5 | Finlandia | 72.9 | 73.6 | -0.7 |
| 6 | Szwecja | 71.2 | 72.3 | -1.1 |
| 7 | Singapur | 71.2 | 70.8 | 0.4 |
| 8 | Norwegia | 71.2 | 71.2 | 0.0 |
| 9 | Kanada | 69.3 | 69.2 | 0.1 |
| 10 | Nowa Zelandia | 68.3 | 70.1 | -1.8 |
| 11 | Niemcy | 67.3 | 66.1 | 1.2 |
| 12 | Szwajcaria | 67.0 | 66.7 | 0.3 |
| 13 | Chile | 67.0 | 68.7 | -1.7 |
| 14 | Irlandia | 65.0 | 67.3 | -2.3 |
| 15 | UK | 64.9 | 64.4 | 0.5 |
| 16 | Belgia | 63.3 | ||
| 17 | Hong Kong SAR | 61.1 | 61.9 | -0.8 |
| 18 | USA | 60.3 | 60.6 | -0.3 |
| 19 | Malezja | 60.1 | 60.6 | -0.5 |
| 20 | Francja | 60.0 | 60.2 | -0.2 |
| 21 | Kolumbia | 58.5 | 58.4 | 0.1 |
| 22 | Hiszpania | 57.7 | 54.7 | 3.0 |
| 23 | Arabia Saudyjska | 57.5 | 57.1 | 0.4 |
| 24 | Peru | 57.2 | 58.5 | -1.3 |
| 25 | Polska | 54.7 | 57.4 | -2.7 |
| 26 | Brazylia | 54.5 | 55.9 | -1.4 |
| 27 | RPA | 53.2 | 52.6 | 0.6 |
| 28 | Austria | 52.1 | 53.9 | -1.8 |
| 29 | Włochy | 51.9 | 52.2 | -0.3 |
| 30 | Indonezja | 51.4 | 52.2 | -0.8 |
| 31 | Korea Płd. | 50.5 | 49.8 | 0.7 |
| 32 | Japonia | 48.5 | 48.3 | 0.2 |
| 33 | Chiny | 47.3 | 48.7 | -1.4 |
| 34 | Indie | 45.7 | 45.8 | -0.1 |
| 35 | Meksyk | 44.7 | 45.3 | -0.6 |
| 36 | Filipiny | 43.0 | 43.7 | -0.7 |
| 37 | Turcja | 42.7 | 42.2 | 0.5 |
| 38 | Argentyna | 42.5 | 39.5 | 3.0 |
| 39 | Tajlandia | 40.8 | 39.4 | 1.4 |
| Średnia | 59.7 | 59.3 |
W bezpośrednim otoczeniu Polski znalazły się takie kraje, jak Arabia Saudyjska, Austria, Hiszpania, Korea Południowa oraz Włochy. Lepiej od naszego oceniono systemy emerytalne m.in. Francji, Niemiec, Belgii, Wielkiej Brytanii oraz USA. W rankingu wyprzedziliśmy natomiast m.in. Japonię czy Turcję.
Ekspert wskazuje, że najwyżej oceniony kraj (Holandia) uzyskał ponad dwa razy więcej punktów niż najgorszy (Tajlandia). Różnice są znaczące, a grupa krajów najwyżej ocenianych to wciąż w dużej części „bogata stara Europa”. Polska aspiruje do tego grupy.
– Niestety od wielu lat nasze aspiracje nie znajdują potwierdzenia w liczbach, a różnice w stosunku do najlepszych systemów, i także do średniej oceny, wciąż rosną – zauważa Krzysztof Nowak.
W pierwszej dziesiątce znalazły się właściwie wszystkie kraje Skandynawii: Dania, Finlandia, Szwecja i Norwegia. Ranking zamykają Turcja, Argentyna i Tajlandia – wszystkie z mniej niż 43 pkt.
– A jak wygląda zdaniem autorów badania idealny system emerytalny? W skrócie to system z odpowiednio skalkulowaną minimalną emeryturą, z min. 70% stopą zastąpienia (w Polsce obecnie to ok. 50%, a w 2060 roku być może nie więcej niż 35%), z minimum 60% kapitału emerytalnego wypłacanego jako regularny dochód (na wzór naszego ZUS-u) oraz z 80% uczestnictwem w prywatnych planach emerytalnych (dla porównania w Polsce mamy ok. 40% partycypację w PPK, 70% w PPE, ale wciąż znaczne grupy pracownicze, np. samozatrudnieni są poza systemem). I jeszcze jeden element dobrego systemu emerytalnego – zabezpieczenie emerytur kobiet i wyrównanie poziomu świadczeń pomiędzy kobietami i mężczyznami – wylicza Krzysztof Nowak.
(AM, źródło: Mercer Polska)
