Analiza skarg napływających do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich ujawniła przypadki, w których Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny odmawiał wypłaty renty, bo szkoda powstała poza Polską. Ustawa o szczególnych uprawnieniach osób poszkodowanych w przypadku wyczerpania sumy gwarancyjnej dotyczy bowiem wyłącznie szkód powstałych na terytorium naszego kraju. Senat zaproponował rozszerzenie przepisów, ale projekt utknął w Sejmie. Dlatego RPO wystąpił w tej sprawie do przewodniczącego sejmowej Komisji Finansów Publicznych.
Rzecznik zwracał uwagę na wspomniany powyżej problem, występując w 2020 r. do marszałka Senatu o nowelizację przepisów ustawy. Argumentował wówczas, że nie ma żadnych przesłanek uzasadniających wykluczenie grupy poszkodowanych w wypadkach za granicą. Miejsce powstania szkody nie powinno przesądzać o braku możliwości ubiegania się o rentę szczególną, a zróżnicowanie w przyznaniu ochrony osobom poszkodowanym stoi w sprzeczności z konstytucyjną zasadą równości gwarantowaną w art. 32 ust. 1 Konstytucji.
Po wystąpieniu RPO Senat podjął uchwałę w sprawie wniesienia do Sejmu projektu zmiany ustawy. Akt, który wpłynął do Sejmu 13 stycznia 2022 r. (druk nr 1968), zakłada, że przepisy ustawy znajdą zastosowanie także do poszkodowanych z tytułu szkód powstałych poza RP. RPO stwierdza jednak, że prace nad nowelizacją nie zmierzają do finału.
Tymczasem do RPO docierają kolejne sygnały od poszkodowanych, którym UFG odmawia wypłaty świadczenia rentowego. Jako przykład podano sprawę poszkodowanego, który w 1976 r. doznał trwałego kalectwa i zwrócił się do UFG o wypłatę szczególnego świadczenia rentowego. Fundusz odmówił, stwierdzając, że wypadek miał miejsce przed wejściem w życie ustawy o działalności ubezpieczeniowej.
Z punktu widzenia RPO prezentowane przez UFG stanowisko budzi uzasadniony sprzeciw. Wykluczenie części obywateli spod ustawy przewidującej szczególne uprawnienia osób poszkodowanych w przypadku wyczerpania sumy gwarancyjnej jest w ocenie Rzecznika trudne do zaakceptowania. Dlatego jego zdaniem należałoby podjąć działania zmierzające do objęcia ochroną szerszej grupy poszkodowanych, tak aby miała ona zastosowanie do obywateli, którzy zmagają się z problemem wyczerpania sumy gwarancyjnej.
Stąd też Marcin Wiącek zwrócił się do przewodniczącego sejmowej Komisji Finansów Publicznych Andrzeja Kosztowniaka o informację na temat aktualnego stanu prac legislacyjnych nad senackim projektem.
(AM, źródło: RPO)
