W odpowiedzi na pytania podmiotów nadzorowanych Urząd Komisji Nadzoru Finansowego (UKNF) opublikował swoje stanowisko dotyczące skutków niezrealizowania obowiązku doskonalenia umiejętności zawodowych, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2017 r. o dystrybucji ubezpieczeń.
W komunikacie Urząd podkreślił, że jego zdaniem wskazanie przez ustawodawcę wprost terminu, w jakim powinno nastąpić wykonanie obowiązku ukończenia szkolenia zawodowego w przypadku osób, o których mowa w art. 12 ust. 1 i 10 ustawy oznacza, że nie można uzupełnić z mocą wsteczną szkolenia zawodowego za rok poprzedni. W szczególności „uzupełnienie” nie może nastąpić poprzez ukończenie szkolenia w zwiększonej liczbie godzin w kolejnym roku kalendarzowym. UKNF zastrzegł, że czym innym jest natomiast możliwość korekty błędów formalnych dotyczących otrzymanych dokumentów potwierdzających ukończenie szkolenia zawodowego. Przez błędy formalne należy rozumieć niedochowanie wymagań wskazanych w treści art. 12 ust. 8 i 9 ustawy. Możliwość korekty nie dotyczy natomiast konwalidowania uchybień dotyczących samego szkolenia.
„Obowiązek wynikający z art. 12 ust. 1 i 10 u.d.u. należy powiązać z obowiązkami wynikającymi z art. 7 ust. 1, zgodnie z którym dystrybutor ubezpieczeń, wykonując dystrybucję ubezpieczeń, postępuje uczciwie, rzetelnie i profesjonalnie, zgodnie z najlepiej pojętym interesem klientów. Coroczne dopełnienie obowiązku ukończenia szkolenia zawodowego przez osoby, o których mowa w art. 12 ust. 1 i 10 umożliwia nabycie, utrwalanie i aktualizację wiedzy niezbędnej do właściwego wykonywania czynności przez ww. osoby. W ocenie organu nadzoru, przejawem profesjonalizmu dystrybutora ubezpieczeń jest nie tylko osobiste dopełnienie tego obowiązku (jeżeli obowiązek dotyczy danego dystrybutora), lecz również korzystanie przy wykonywaniu działalności dystrybucyjnej z usług osób, które zadośćuczyniły temu obowiązkowi” – głosi komunikat.
UKNF zaznaczył też, że w razie stwierdzenia przez dystrybutora ubezpieczeń, iż wykonuje czynności przy pomocy osób fizycznych, które nie zrealizowały obowiązku ukończenia szkolenia zawodowego w 2019 r., powinien on zadbać, aby takie osoby nie wykonywały czynności dystrybucyjnych do czasu zrealizowania tego obowiązku za 2020 r. Dopełnienie obowiązku nie zwalnia z odpowiedzialności z tytułu jego niezrealizowania za 2019 r. Analogiczne działania powinny zostać podjęte także przez dystrybutorów, którzy osobiście nie dopełnili obowiązku ukończenia szkolenia zawodowego.
Nadzór podkreślił również, że w jego ocenie wdrożenie i stosowanie regulacji wewnętrznych w zakresie spełnienia obowiązku ukończenia szkolenia zawodowego może stanowić wsparcie systemowe przy realizacji tego obowiązku spoczywającego na dystrybutorach oraz realizacji obowiązków wynikających z art. 7 ustawy, w zakresie korzystania przy wykonywaniu działalności dystrybucyjnej z usług osób, które zrealizowały obowiązek ukończenia szkolenia zawodowego, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy.
UKNF przypomniał też, jakie konsekwencje może mieć brak realizacji obowiązku ukończenia szkolenia zawodowego, określonego w art. 12 ust. 1 ustawy o dystrybucji ubezpieczeń. Zastosowanie ma wówczas art. 84 ust. 2 tejże ustawy, zgodnie z którym nadzór może m.in. wydać wobec dystrybutora ubezpieczeń lub dystrybutora reasekuracji decyzję nakazującą powstrzymanie się od ponownego naruszania prawa, cofnąć zezwolenie na wykonywanie działalności brokerskiej podmiotowi wykonującemu tę działalność, dokonującemu naruszenia przepisów prawa lub wykreślić z rejestru agentów agenta ubezpieczeniowego dokonującego naruszenia przepisów prawa.
Z kolei brak skutecznego nadzoru nad realizacją obowiązku szkoleniowego przez osoby fizyczne wykonujące czynności dystrybucyjne, skutkującego posługiwaniem się przez dystrybutora ubezpieczeń osobami, które nie dopełniły obowiązku ukończenia szkolenia zawodowego, może skutkować zastosowaniem art. 84 ust. 1 ustawy o dystrybucji ubezpieczeń. Zgodnie z nim organ nadzoru może w drodze decyzji wydać publiczne oświadczenie wskazujące osobę odpowiedzialną za naruszenie prawa oraz charakter tego naruszenia, nakazać dystrybutorowi powstrzymanie się od ponownego naruszania prawa, zawiesić w czynnościach członka zarządu dystrybutora-osoby prawnej odpowiedzialnego za dokonanie naruszenia przepisów prawa, nałożyć na dystrybutora-osobę prawną lub fizyczną karę pieniężną czy też cofnąć zezwolenie na wykonywanie działalności brokerskiej dokonującemu naruszenia przepisów prawa lub wykreślić z rejestru agentów naruszających przepisy prawa.
„W ramach sprawowanego nadzoru nad dystrybucją ubezpieczeń, UKNF monitoruje sposób wykonywania obowiązku doskonalenia umiejętności zawodowych wskazany w art. 12 u.d.u. W przypadku stwierdzonych naruszeń przepisów prawa w przedmiotowym zakresie, organ nadzoru skorzysta z przysługujących mu, wskazanych powyżej, środków nadzorczych. Podejmując decyzję o zastosowaniu konkretnego środka, organ nadzoru będzie kierował się przesłankami określonymi w treści art. 85 ustawy o dystrybucji ubezpieczeń, biorąc również pod uwagę m.in. stopień braku realizacji obowiązku (np. czy osoba zobowiązana w ogóle nie zrealizowała obowiązku, czy też realizowała go w niepełnym wymiarze), a także przyczyny braku realizacji obowiązku, czy też skalę posługiwania się osobami nieprzeszkolonymi przez dystrybutora. Stosowanym środkiem nadzorczym mogą być w szczególności kary pieniężne określone w treści art. 84 ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy. W przypadku stwierdzenia rażących naruszeń przepisów prawa organ nadzoru nie wyklucza jednakże podejmowania innych działań nadzorczych, z wykreśleniem z rejestru pośredników ubezpieczeniowych włącznie” – napisano w komunikacie.
(AM, źródło: KNF)
