Piotr Sak, poseł PiS, wystąpił 15 grudnia do ministrów sprawiedliwości, finansów oraz infrastruktury z interpelacjami w sprawie rozważenia możliwości wprowadzenia zmian legislacyjnych w kwestii obliczania wysokości odszkodowania z tytułu utraty wartości handlowej pojazdu oraz uregulowania rynku odszkodowawczego.
W pierwszej z interpelacji parlamentarzysta podniósł, że według docierających do niego informacji wykorzystywany powszechnie od kilku lat do obliczania utarty wartości handlowej program ekspercki, tj. instrukcja określania rynkowego ubytku wartości pojazdów nr 1/2009 z dnia 12 lutego 2009 r. oraz instrukcja określania wartości pojazdów nr 1/2016 r. do stosowania przez stowarzyszenie rzeczoznawców samochodowych Ekspertmot i w Komputerowym Systemie Info-Ekspert/SRTSiRD, jest nieaktualny i daje nieadekwatne wyniki w odniesieniu do realiów rynkowych. „Ponadto interesariusze relacjonują, iż stosowanie innych metod do dokonania ww. wyliczeń jest negowane i odrzucane przez ubezpieczycieli, w związku z czym należy stwierdzić, iż działania Komisji Nadzoru Finansowego i Rzecznika Finansowego w zakresie lobbowania systemu Info-Ekspert mają charakter monopolistyczny i wykluczający pozostałe systemy. Specjaliści w zakresie rzeczoznawstwa wskazują, iż wybór metody wyliczenia rynkowego ubytku wartości powinien opierać się na konkretnym kazusie, tak aby system ten był adekwatny do zakresu i przedmiotu szkody, co implikować będzie uzyskaniem realnej wartości szkody. Należy wskazać, iż alternatywne metody obliczeniowe zostały opracowane albo zaadaptowane do realiów polskiego rynku przez inne instytucje lub stowarzyszenia rzeczoznawcze” – wskazał Piotr Sak.
Dlatego zwrócił się o informację, czy resorty planują wprowadzenie zmian legislacyjnych umożliwiających dokonywanie szacunku rynkowego ubytku wartości w oparciu o dostępne metody i programy eksperckie, czy widzą potrzebę przeprowadzenia szkoleń lub przesłania publikacji w tym zakresie do sądów rejonowych i okręgowych lub też dostrzegają podniesiony problem i planują optymalizację przepisów i procedur w innym zakresie.
Pytanie o regulację rynku odszkodowawczego…
W drugiej interpelacji poseł zapytał o możliwość regulacji rynku odszkodowawczego. Wśród proponowanych rozwiązań Piotr Sak wymienił wprowadzenie licencji doradcy odszkodowawczego, czyli stworzenie zawodu doradcy odszkodowawczego, opisanie reguł i warunków niezbędnych do uzyskania licencji, procedury egzaminacyjnej, właściwego rejestru doradców oraz nadzoru nad tą profesją, a także odpowiedzialności dyscyplinarnej. „Nie należy jednak zapominać, że kancelarie takie mają źródło swojej działalności w nadużyciach głównie firm ubezpieczeniowych, bez których po prostu by nie powstawały. Tym samym wskazane są m.in. regulacje wzmacniające poszkodowanego i jego reprezentanta, jakim jest zazwyczaj serwis naprawczy, ograniczając w ten sposób masowe i uporczywe spory sądowe dotyczące tej samej tematyki” – dodał poseł. Piotr Sak zwrócił się do ministerstw o informację na temat ewentualnych planów wprowadzenia regulacji odszkodowawców, ich zawartości merytorycznej oraz harmonogramu procesu legislacyjnego. Ponadto zapytał, czy prace „uwzględniają ochronę przedsiębiorców z sektora napraw MŚP, którzy poprzez upoważnienie do rozliczenia bezgotówkowego reprezentują poszkodowanego w sposób profesjonalny bez dodatkowych kosztów spotykanych w kancelariach odszkodowawczych. Obecnie wiele takich firm, chroniąc swoich klientów, ceduje na siebie roszczenie jako rzeczywisty wykonawca naprawy, a następnie, popadając w kłopoty finansowe, wiele lat dochodzi należnej zapłaty”.
…nad którą prace już trwają
W piśmie z 18 listopada 2022 r. stanowiącym odpowiedź Ministerstwa Sprawiedliwości na wystąpienie Rzecznika Praw Obywatelskich Marcina Wiącka z 7 listopada Marcin Warchoł, sekretarz stanu w MS, wyjaśnił, że 17 października resort skierował projekt regulacji branży odszkodowawczej do Zespołu do spraw Programowania Prac Rządu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w celu uzyskania wpisu w Wykazie Prac Legislacyjnych RM. Zadeklarował, że niezwłocznie po jego uzyskaniu MS skieruje swoją propozycję regulacji do uzgodnień, opiniowania i konsultacji publicznych, w tym do zaopiniowania przez RPO. Wiceminister zapewnił, że projekt uzyskał wstępnie pozytywną opinię Rządowego Centrum Analiz.
Resort chce podzielonej płatności
Marcin Warchoł poinformował, że projekt ustawy wprowadza m.in. rozwiązania mające zapobiegać przetrzymywaniu przez kancelarie odszkodowawcze pieniędzy należnych poszkodowanym. Jest to odpowiedź na doniesienia o trudnościach w odzyskaniu pieniędzy od jednej z większych firm zajmujących się dochodzeniem roszczeń. Proponowane przepisy przewidują również model podzielonej płatności, w którym np. ubezpieczyciel miałby przekazywać jedną część należnych środków bezpośrednio na rzecz pokrzywdzonego, a drugą bezpośrednio na rzecz kancelarii odszkodowawczej w wysokości uzgodnionej z pokrzywdzonym, stanowiącej wynagrodzenie za świadczoną usługę.
25% dla kancelarii i ani grosza więcej
Projekt zawiera także rozwiązania ograniczające procentowe wynagrodzenie kancelarii odszkodowawczych.
W ówczesnym stanie prac ustalono, że:
- umowa pomiędzy przedsiębiorcą wykonującym działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług w zakresie dochodzenia roszczeń z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wynikającą z czynu niedozwolonego (kancelarią odszkodowawczą) a konsumentem – polegającą na świadczeniu usług w zakresie dochodzenia roszczenia z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wynikającą z czynu niedozwolonego może określać wynagrodzenie tej kancelarii w stosunku do kwoty uzyskanej na rzecz klienta, nie więcej jednak niż 25% tej kwoty;
- postanowienia umowy przewidujące zwrot wydatków kancelarii przez klienta lub pobieranie dodatkowych opłat obok kwoty wynagrodzenia są nieważne.
(AM, źródło: Sejm, gu.com.pl)
