W 2019 roku ponownie wzrosła wartość przychodów brokerów z tytułu prowizji, mimo spadku łącznej sumy wynagrodzeń wypłacanych przez zakłady z rynku życiowego. Z kolei liczba nowych zezwoleń na działalność brokerską po raz kolejny była niższa od odnotowanej w roku poprzednim – wynika z opublikowanego przez Komisję Nadzoru Finansowego „Raportu o stanie rynku brokerskiego w 2019 roku”.
Według danych upublicznionych przez KNF, do końca 2019 roku wydano 2771 zezwoleń na wykonywanie działalności brokerskiej – o 775 więcej niż w 2018 r. Z tej grupy 2673 licencje dotyczyły działalności ubezpieczeniowej. 1833 z nich udzielono osobom fizycznym a 840 – prawnym. Z kolei 98 zezwoleń to licencje dla brokerów reasekuracyjnych (odpowiednio: 23 i 75).
Ogólna liczba zarejestrowanych brokerów na dzień 31 grudnia 2019 roku wyniosła 1458 podmiotów, z czego 1405 wykonywało działalność w zakresie ubezpieczeń, a jedynie 53 w zakresie reasekuracji. Wartość ta oznacza przyrost liczby zarejestrowanych brokerów o 0,8% w stosunku do 2018 roku.
Spadła liczba zezwoleń
W 2019 r. wydano 75 zezwoleń na wykonywania działalności brokerskiej, o blisko 5,1% mniej niż w 2018 r. (79). 73 licencje – 97,3% wszystkich – dotyczyły działalności ubezpieczeniowej, a 2 reasekuracyjnej (rok wcześniej odpowiednio: 74 i 5). W pierwszej z grup wydano 45 zezwoleń dla osób fizycznych i 28 dla prawnych (44 i 30), natomiast w drugiej oba zezwolenia zostały przyznane osobom prawnym (rok wcześniej 2 dla osób fizycznych i 3 dla prawnych).
W 2019 r. z rejestru brokerów wykreślono 65 podmiotów (41 osób fizycznych i 24 prawne). 58,5% wykreśleń dotyczyło osób fizycznych.
Ponad 6 tys. zatrudnionych branży brokerskiej
Broker ubezpieczeniowy oraz reasekuracyjny może wykonywać czynności brokerskie w zakresie ubezpieczeń lub reasekuracji wyłącznie przy pomocy osób fizycznych, które spełniają wymogi określone w art. 34 ust. 4 pkt 1 lit. a‒e ustawy o dystrybucji ubezpieczeń oraz są wpisane do rejestru brokerów. Podstawowym warunkiem, jaki powinny spełniać te osoby, jest zdanie egzaminu przed Komisją Egzaminacyjną dla Brokerów Ubezpieczeniowych i Reasekuracyjnych odpowiednio do zakresu działalności albo uzyskanie odpowiedniego zwolnienia z egzaminu. Zatrudnienie na rynku brokerskim w 2019 roku wynosiło 6058 osób, w tym 3617 spełniało powyższe wymogi i wykonywało czynności brokerskie (60% stanu zatrudnienia), a 2441 osób było pracownikami niezajmującymi się wykonywaniem czynności brokerskich (40%).
Najwięcej brokerów jest w stolicy i na Mazowszu
Największa liczba brokerów (355) znajdowała się w województwie mazowieckim, natomiast zdecydowanym liderem wśród miast najczęściej wybieranych na siedzibę jest Warszawa (251 brokerów). Na drugim miejscu znajduje się Wrocław (86 brokerów), na trzecim zaś Poznań (62 brokerów). Warto również odnotować, że aglomerację trójmiejską wybrało łącznie 81 brokerów. W kategorii „województwo” najmniejszą ich liczbę odnotowano w świętokrzyskim (15).
Jak po OC, to do InterRisk
Tradycyjnie głównym dostawcą OC dla brokerów pozostaje InterRisk. Towarzystwo wystawiło 76,28% wszystkich umów. OC z tytułu działalności brokerskiej wystawiło ponadto 9 innych towarzystw Największy wzrost zawartych umów zanotował PZU SA (z 8,85% w 2018 r. do 11,53% w 2019 r.), natomiast największy spadek odnotowała UNIQA TU (z 7,27% w 2018 r. do 1,94% w 2019 r.).
0,36% brokerów wykazało, że w stosunku do nich klienci zgłosili skargi na wykonywaną działalność brokerską. Z kolei 0,87% podało, że w stosunku do nich klienci zgłosili reklamacje.
W 2019 r. brokerzy nie odnotowali zgłoszeń roszczeń o naprawienie szkody z ich OC.
Prowizje przekroczyły pułap 1,5 mld zł
Przychód brokerów z tytułu prowizji wypłaconej przez zakłady ubezpieczeń wyniósł 1504,75 mln zł – o 4,04% więcej niż w 2018 r. (1446,28 mln zł). Oznacza to, że 2019 był kolejnym rokiem ze wzrostem dynamiki prowizji.
Mimo że osoby fizyczne stanowią 63% wszystkich zarejestrowanych brokerów, to wygenerowały one jedynie 17,9% całkowitych przychodów z tytułu prowizji od zakładów ubezpieczeń w 2019 r., czyli 269,58 mln zł (269,91 mln zł w roku poprzednim). Wartość prowizji uzyskanej przez brokerów-osoby prawne wyniosła 1235,17 mln zł – blisko 60 mln zł więcej niż w 2018 r. (1176,37 mln zł).
Średnia prowizja coraz niższa
Wynagrodzenia wypłacone przez zakłady z działu I sięgnęły 206,15 mln zł (269,91 mln zł w 2018 r., -23,6% r/r), a z działu II –1298,6 mln zł (1176,37 mln zł, +10,4% r/r).
Średnia roczna wartość prowizji statystycznego brokera wyniosła 1032,07 tys. zł. Było to o 7,1% mniej niż w roku poprzednim (1110,82 tys. zł). W przypadku brokerów osób fizycznych średnia prowizja spadła o 13% (z 337,38 tys. zł do 293,66 tys. zł), a w przypadku osób prawnych spadła o 2,4% (z 2,34 mln zł do 2,29 mln zł).
Średnia prowizja przypadająca na brokera w 2019 roku w dziale I uplasowała się na poziomie 7,06% wysokości ulokowanej składki. W dziale II wskaźnik ten wyniósł 16,26%. Oznacza to, że w porównaniu do 2018 r. nastąpił 17,4% spadek średniej prowizji w sektorze życiowym oraz 6,5% wzrost w sektorze majątkowym.
Willis nadal numerem jeden
Z raportu wynika ponadto, że w 2019 r. do kas grupy 25 brokerów o najwyższych przychodach (same osoby prawne, spośród których 3 to spółki z udziałem kapitału zagranicznego) wpłynęło łącznie 766,7 mln zł, czyli 50,9% całkowitych przychodów rynku brokerskiego w Polsce (798,8 mln zł rok wcześniej, 55,2%).
Liderem rynku był Willis Towers Watson Polska z przychodami prowizyjnymi na poziomie 137,28 mln zł (116,67 mln zł w roku poprzednim). Jego rezultat był wyższy do zsumowanych wyników brokera numer dwa, czyli firmy Mentor (70,94 mln zł vs. 66,3 mln zł) oraz trzy – Aon Polska (66,05 mln zł vs. 62,45 mln zł).
0,8% ogółu brokerów osiągnęło przychody w przedziale od 20 mln zł i więcej (wyłącznie osoby prawne). Najliczniejszą grupę stanowili natomiast brokerzy o przychodach w przedziale 100–500 tys. zł (45,2%).
Największe przychody – 591,36 mln zł (średnio 1,67 mln zł) osiągnięto w województwie mazowieckim. Region ten odpowiadał za 39,3% krajowego wyniku brokerów. Kolejnymi województwami były kujawsko-pomorskie – 313,34 mln zł (20,8%), w którym odnotowano najwyższą średnią wynoszącą 3,13 mln zł oraz śląskie – 142,61 mln zł (9,5%). Najlepszym miejskim wynikiem legitymowała się Warszawa: stołeczne przychody w kwocie 548,43 mln zł stanowiły 92,7% wyniku wojewódzkiego i 36,4% wyniku krajowego.
Więcej ulokowanych składek
W 2019 roku brokerzy ulokowali w towarzystwach ubezpieczeń 10 905,03 mln zł składek – o 1,95% więcej niż w 2018 r. (10 696,44 mln zł). Do zakładów majątkowych trafiło 7986,93 mln zł (7856,21 mln zł w roku poprzednim, +1,66% r/r), a do życiowych – 2918,11 mln zł (2840,23 mln zł, +2,74% r/r). Brokerzy-osoby fizyczne ulokowali 1503,31 mln zł, zaś brokerzy-osoby prawne – 9401,73 mln zł.
Dziesięciu największych brokerów (stosując kryterium wielkości ulokowanej składki) pośredniczyło w zawarciu umów ubezpieczenia o łącznej składce równej 3869,89 mln zł, czyli 35,49% wszystkich składek ulokowanych przez kanał brokerski. Z kolei dwudziestu największych brokerów ulokowało 5626,08 mln zł składek (51,59%).
Najwięcej składek uplasowano w PZU
W 2019 roku brokerzy współpracowali ze 104 zakładami ubezpieczeń, z czego zdecydowaną większość stanowiły firmy z działu II (76 zakładów ubezpieczeń, 73,08%). One też odpowiadały za zdecydowaną większość kwoty składek ulokowanych przez brokerów (73,24%). Polskie zakłady stanowiły 59,6% zakładów, z którymi współpracowali brokerzy w 2019 roku. Trafiło do nich 93,49% składek plasowanych przez kanał brokerski.
Najwięcej składek ulokowano w największych towarzystwach Grupy PZU: PZU SA (1898,97 mln zł) i PZU Życie (1773,73 mln zł). Trzecie miejsce przypadło STU Ergo Hestia (1365,41 mln zł). Z danych zebranych przez KNF wynika, że 10 zakładów, w których brokerzy ulokowali najwięcej składek zainkasowało w sumie 7837,19 mln zł (71,9% ogólnej sumy ulokowanej w 2019 r. przez kanał brokerski).
W PZU SA składka ulokowana przez brokerów stanowiła 14,56% rocznego przypisu. W PZU Życie było to już 20,67%, a w Ergo Hestii – 21,42%.
Warta i Ergo Hestia najlepiej współpracują z brokerami
Towarzystwami najwyżej ocenianymi przez brokerów za współpracę zostały STU Ergo Hestia i TUiR Warta. Ich oceny uplasowały się na poziomie 4,26 pkt. w pięciopunktowej skali. Rezultaty przekraczające pułap 4 pkt uzyskały też PZU SA (4,13 pkt.), UNIQA TU (4,1 pkt.), Compensa TU (4,06 pkt.), InterRisk (4,03 pkt.) oraz Generali TU (4,02 pkt.).
Artur Makowiecki
news@gu.home.pl
