W grudniu 2019 r. Rzecznik Finansowy złożył wniosek o uchwałę Sądu Najwyższego w związku z dostrzeżoną rozbieżnością w orzecznictwie. Dotyczyła ona prawa do zadośćuczynienia dla bliskich osób żyjących, ale ciężko poszkodowanych np. w wypadkach komunikacyjnych. Zdaniem Rzecznika takie prawo powinno im przysługiwać. SN ostatecznie odmówił podjęcia uchwały w tej sprawie.
We wniosku skierowanym do SN w dniu 13 grudnia Rzecznik zadał następujące pytanie prawne: „Czy osobie bliskiej poszkodowanego, który na skutek czynu niedozwolonego doznał ciężkiego i trwałego rozstroju zdrowia, może przysługiwać zadośćuczynienie pieniężne na podstawie przepisu art. 448 k.c.?”.
Wystąpienie RzF było reakcją na uchwałę Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN z 22 października 2019 r. (sygn. akt I NSNZP 2/19). Zajęła ona zupełnie przeciwstawne stanowisko do przedstawionego kilka miesięcy wcześniej przez Izbę Cywilną SN. 27 marca 2018 r. podjęła ona uchwały w odpowiedzi na trzy jednobrzmiące pytania prawne (III CZP 36/17, III CZP 69/17 i III CZP 60/17), w których uznała, że sąd może przyznać zadośćuczynienie za krzywdę osobom najbliższym poszkodowanego, który na skutek czynu niedozwolonego doznał ciężkiego i trwałego uszczerbku na zdrowiu. Może być ono wypłacane np. z obowiązkowej polisy komunikacyjnej OC, jeśli poszkodowany ucierpiał w wypadku samochodowym. Takie same zasady mogą być też zastosowane w odniesieniu do bliskich osób poszkodowanych w wyniku błędów medycznych, np. tych popełnionych przy porodzie.
15 września siedmioosobowy skład Sądu Najwyższego rozpatrzył wniosek RzF. Ostatecznie SN postanowił odmówić podjęcia uchwały. Warto przypomnieć, że nowelizacją ustawy Kodeks cywilny z dnia 24 czerwca 2021 przyznano prawo do zadośćuczynienia dla najbliższych członków rodziny osób, które na skutek czynu niedozwolonego znajdują się w stanie wegetatywnym.
Sygnatura sprawy III CZP 3/22 (poprzednio III CZP 93/19).
Artur Makowiecki
news@gu.com.pl
