Zastosowanie się do nieprawidłowej porady zdrowotnej, dotyczącej stosowania rośliny zamieszczonej w artykule wydrukowanym w gazecie, której zastosowanie doprowadziło do powstania uszczerbku na zdrowiu czytelnika, nie stanowi produktu wadliwego w rozumieniu prawa UE. Artykuł taki nie może zatem prowadzić do powstania niezależnej od winy odpowiedzialności wydawcy lub drukarza owej gazety na podstawie dyrektywy w sprawie odpowiedzialności za produkty wadliwe – uznał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
Sprawa rozpatrywana przez TSUE dotyczyła artykułu opublikowanego w austriackiej gazecie, opisującego korzyści płynące ze stosowania okładów z tartego chrzanu. Tekst był podpisany przez osobę będącą członkiem zakonu, która jako ekspert w dziedzinie ziół leczniczych udziela bezpłatnie porad w rubryce publikowanej codziennie przez tytuł. Wskazany w artykule okres od dwóch do pięciu godzin, podczas którego substancja miała być stosowana, był jednak nieprawidłowy, ponieważ zamiast słowa „minut” użyto słowa „godzin”. Powódka, będąca obywatelką austriacką, opierając się na wskazanym w tekście czasie leczenia, nałożyła okład z tej substancji na staw skokowy swej stopy na około trzy godziny i zdjęła go dopiero wtedy, gdy zaczęła odczuwać silny ból, którego źródłem była toksyczna reakcja skórna. Uznawszy, że wyrządzono jej krzywdę, wystąpiła przeciwko wydawnictwu z żądaniem zadośćuczynienia za uszkodzenie ciała.
Żądanie zostało oddalone w obu instancjach. Sprawa trafiła do austriackiego Oberster Gerichtshof (sądu najwyższego). Ten wystąpił do TSUE z pytaniem prejudycjalnym. W odpowiedzi Trybunał stwierdził, że „produktu wadliwego” w rozumieniu dyrektywy w sprawie odpowiedzialności za produkty wadliwe nie stanowi wydrukowany egzemplarz gazety, na łamach której poruszono tematykę paramedyczną i udzielono nieprawidłowej porady zdrowotnej dotyczącej stosowania rośliny, zastosowanie się do której to porady przez czytelnika gazety doprowadziło do powstania uszczerbku na jego zdrowiu.
TSUE podkreślił, że w rozumieniu dyrektywy produkt jest wadliwy, jeżeli nie zapewnia bezpieczeństwa, jakiego można w uzasadniony sposób oczekiwać. Jego wadliwość określa się na podstawie określonych elementów nieodłącznie z nim związanych, odnoszących się w szczególności do jego wyglądu, sposobu użycia oraz czasu, w którym został on wprowadzony do obrotu.
Trybunał zaznaczył, że w omawianej sprawie nieprawidłowa porada nie wykazuje związku z wydrukowaną gazetą, która stanowi jej nośnik. W szczególności usługa ta nie dotyczy ani wyglądu, ani sposobu użycia tytułu, wobec czego nie należy zatem do elementów nieodłącznie związanych z wydrukowaną gazetą, które same w sobie pozwalają ocenić, czy produkt ten jest wadliwy.
Podkreślając, że odpowiedzialność usługodawców oraz producentów wyrobów gotowych stanowią dwa odrębne systemy odpowiedzialności, gdyż działalności tych pierwszych nie zrównuje się z działalnością producentów, importerów i dostawców, TSUE przypomniał, że ze względu na specyfikę usług system odpowiedzialności usługodawcy powinien być przedmiotem odrębnej regulacji. W ocenie Trybunału nieprawidłowa porada zdrowotna, która została opublikowana w gazecie i która dotyczy sposobu użycia innej rzeczy, nie jest zatem objęta zakresem stosowania dyrektywy w sprawie odpowiedzialności za produkty wadliwe i nie może czynić tej gazety wadliwą ani prowadzić do powstania, na podstawie tej dyrektywy, niezależnej od winy odpowiedzialności „producenta”, bez względu na to, czy chodzi tu o wydawcę owej gazety, jej drukarza, czy też autora artykułu. W tym względzie Trybunał wyjaśnił, że chociaż w omawianej sprawie nie powstaje przewidziana w dyrektywie niezależna od winy odpowiedzialność za produkty wadliwe, to zastosowanie mogą znaleźć inne systemy odpowiedzialności umownej lub pozaumownej oparte na różnych podstawach, takich jak rękojmia za wady ukryte lub wina.
Wyrok TSUE z 10 czerwca w sprawie C-65/20 KRONE – Verlag
(AM, źródło: TSUE)
