26 listopada Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z przeniesieniem środków z Otwartych Funduszy Emerytalnych (OFE) na Indywidualne Konta Emerytalne (IKE), przedłożony przez ministra funduszy i polityki regionalnej. Na mocy tej regulacji środki z OFE będą mogły trafić do IKE lub ZUS. Projekt zostanie przekazany do prac w parlamencie.
– Przygotowując projekt ustawy, kierowaliśmy się założeniem przedstawionym przez premiera Mateusza Morawieckiego, że konieczne jest ustawowe zagwarantowanie, iż środki wpłacane do OFE to oszczędności emerytalne Polaków – powiedziała Małgorzata Jarosińska-Jedynak, minister funduszy i polityki regionalnej. – Dlatego pieniądze z OFE zostaną domyślnie przeniesione do instrumentu, jakim są Indywidualne Konta Emerytalne. W projekcie ustawy zapisaliśmy wprost, że środki zgromadzone na IKE będą prywatną własnością oszczędzającego i nie będą mogły stanowić przedmiotu transferu do budżetu państwa – podkreśliła.
Projekt ustawy zakłada, że opcją domyślną dla członków OFE będą IKE. W tym przypadku od środków zgromadzonych w funduszach zostanie pobrana 15% opłata przekształceniowa. Środki zgromadzone na kontach będą w całości prywatne i dziedziczone. Będzie je można wypłacić jednorazowo lub w ratach, bez podatku po osiągnięciu wieku emerytalnego, zgodnie z pierwotnymi celami reformy z 1999 r. Alternatywą dla tej opcji będzie przekazanie środków do ZUS. W takiej sytuacji nie zostanie pobrana opłata przekształceniowa, ale pieniądze nie będą dziedziczone. Automatycznie do ZUS przekazane zostaną pieniądze zgromadzone w OFE przez osoby, w przypadku których z uwagi na tzw. suwak (obecnie obowiązujące systematyczne przekazywanie pieniędzy uczestników OFE do ZUS rozpoczynające się na 10 lat przed osiągnięciem przez nich wieku emerytalnego) większość środków z OFE została już przekazana do ZUS. Członek OFE będzie mógł złożyć deklarację o przeniesieniu środków do ZUS. Niezłożenie deklaracji oznacza wybór opcji domyślnej z IKE.
Powszechne Towarzystwa Emerytalne (PTE) zarządzające OFE przekształcą się w Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych (TFI). OFE staną się Specjalistycznymi Funduszami Inwestycyjnymi Otwartymi (SFIO), które będą zarządzane przez TFI. SFIO powstałe z przekształcenia OFE będą zarządzać przyszłymi IKE oraz inwestować na rynku kapitałowym z odpowiednim określeniem poziomu ryzyka. Powstanie też specjalny mechanizm przenoszenia aktywów do subfunduszu bardziej pasywnego, mniej podatnego na wahania rynku, w ciągu 5 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego.
Przyjęto, że zarządzaniem środkami Funduszu Rezerwy Demograficznej (FRD) będzie się zajmowało TFI Polskiego Funduszu Rozwoju (obecnie jest to ZUS). Według autorów projektu, zmiana jest uzasadniona, bo do FRD trafią środki z OFE przeniesione do ZUS. W efekcie zmieni się struktura Funduszu, która umożliwi zarządzanie środkami FRD w celach inwestycyjnych.
W wyniku konsultacji publicznych obok poprawek redakcyjno-legislacyjnych wprowadzono kilka ważnych zmian. Przede wszystkim ustawową gwarancję, że pieniądze przekazane do IKE stają się prywatną własnością oszczędzających.
Jedną z istotniejszych jest również korekta zapisu dotycząca sposobu wyliczania minimalnej emerytury.
– Po przeprowadzonych konsultacjach zdecydowano, że pozostanie on taki jak obecnie, czyli jeśli na koncie ZUS nie będzie wystarczających środków, by wypłacić minimalną emeryturę, to różnica zostanie pokryta w całości ze środków budżetu państwa, a nie – jak przewidywał projekt przed konsultacjami – również z uwzględnieniem środków przeniesionych z OFE na Indywidualne Konta Emerytalne – powiedziała Małgorzata Jarosińska-Jedynak.
Etap prac rządowych zakończył się z chwilą przyjęcia projektu przez Radę Ministrów. Ustawa wejdzie w życie 1 czerwca 2020 roku.
(AM, źródło: premier.gov.pl, MFiPR, gu.compl)