Islandzki system emerytalny został uznany za najlepszy na świecie w swoim debiucie w 13. edycji rankingu Mercer CFA Institute Global Pension Index. Drugie i trzecie miejsce w rankingu zajęły odpowiednio Holandia i Dania, po dekadzie rywalizacji o pozycję lidera. Badanie potwierdza, że jednym z największych wyzwań jest zmniejszenie różnic w wysokości emerytur kobiet i mężczyzn – problem nieodłącznie związany z każdym systemem.
MCGPI jest kompleksowym badaniem systemów emerytalnych, obejmującym 65% światowej populacji. Badanie porównuje różne systemy emerytalne, identyfikując ich słabe i dobre strony, wskazując możliwe obszary poprawy i działania, dzięki którym systemy mogłyby zapewnić bardziej adekwatne i stabilne świadczenia emerytalne. Trzy najlepsze systemy, wszystkie ocenione jako „A”, to systemy zrównoważone i dobrze zarządzane, zapewniające właściwy poziom świadczeń emerytalnych.
Prezes i dyrektor generalny CFA Institute, Margaret Franklin, CFA, powiedziała, że świadomość tego, w jaki sposób należy reformować systemy emerytalne, jest ważniejsza niż kiedykolwiek wcześniej.
– Pandemia pogłębiła nierówności społeczno-ekonomiczne w wielu częściach świata. Z perspektywy długoterminowych inwestycji działamy w niezwykle trudnym środowisku, z historycznie niskimi stopami procentowymi, a w niektórych przypadkach ujemnymi stopami zwrotu, co wyraźnie wpływa na efektywność systemów emerytalnych – powiedziała Margaret Franklin. – Dodatkowym i pilnym wyzwaniem jest luka emerytalna związana z płcią, w związku z którą kobiety otrzymują niższe emerytury. Mając na uwadze powyższe obawy, gwarancja stabilnej emerytury zależy od decydentów politycznych i uczestników rynku emerytalnego, którzy wspólne podejmować muszą działania mające na celu analizę mocnych i słabych stron systemów emerytalnych i finalnie dostarczanie lepszych świadczeń emerytalnych – dodała.
Senior Partner w Mercer i główny autor badania, dr David Knox, zgodził się z Margaret Franklin, mówiąc, że wiele reform należy podjąć już teraz.
– Rządy na całym świecie w odpowiedzi na Covid-19 uruchomiły szereg programów stymulacyjnych, które zwiększyły dług publiczny, ograniczając tym samym przyszłe możliwości rządów w zakresie wspierania działań na rzecz osób najstarszych. W systemach emerytalnych coraz powszechniejsze stają się plany „akumulacyjne” (Defined Contribution) oparte o składki, a nie gwarancje dochodów. Tym samym zmniejsza się znaczenie tradycyjnych rozwiązań o zdefiniowanym świadczeniu (Defined Benefit). Pomimo tych wyzwań, nie jest to czas, aby zaprzestawać reformowania systemów emerytalnych – przeciwnie, jest to czas, by zmiany przyspieszać. Indywidualni uczestnicy systemu muszą brać coraz większą odpowiedzialność za swoje własne emerytury, ale potrzebują właściwych regulacji, wsparcia i ochrony – powiedział.
Wysokość świadczeń emerytalnych zróżnicowana w przypadku płci
Analizy przeprowadzone w ramach MCGPI wskazują, że nie ma jednej przyczyny różnic w wysokości emerytur kobiet i mężczyzn. Jednocześnie we wszystkich analizowanych systemach różnice w poziomie świadczeń emerytalnych dla obu płci są zauważane.
– Przyczyny różnic w wysokości świadczeń emerytalnych ze względu na płeć są zróżnicowane. W każdym kraju i regionie występują specyficzne kwestie związane z zatrudnieniem, konstrukcją systemu emerytalnego oraz uwarunkowaniami społeczno-kulturowymi, które przyczyniają się do tego, że kobiety znajdują się w znacznie gorszej sytuacji niż mężczyźni – powiedział David Knox.
W analizie ujawniono słabości samych systemów emerytalnych, które różnice pogłębiają. Dotyczy to m.in. braku naliczania świadczeń emerytalnych za okresy urlopów macierzyńskich, realizowania opieki nad dziećmi czy rodzicami oraz brak indeksacji emerytur w trakcie pobierania świadczeń emerytalnych, co ma większy wpływ na kobiety ze względu na ich dłuższą oczekiwaną długość życia.
– Wiemy, że zniwelowanie różnic w wysokości emerytur kobiet i mężczyzn jest ogromnym wyzwaniem, biorąc pod uwagę ścisły związek emerytury z zatrudnieniem i wynagrodzeniami. Jednak w sytuacji, gdy ubóstwo wśród osób starszych jest bardziej powszechne wśród kobiet, nie możemy pozwolić sobie na bezczynność – powiedział David Knox. – Istnieje szereg działań, które możemy podjąć. Na początek należy znieść ograniczenia nadające uprawnienia do świadczeń związane z zatrudnieniem i warunkami pracy. Niezależnie od tego, ile dana osoba zarabia, jak dużo i jak długo pracuje, powinna mieć możliwość uczestniczenia w systemie emerytalnym, który zapewnia odpowiednie świadczenia. Należy również uwzględnić w wartości świadczeń okresy sprawowania opieki macierzyńskiej i opieki nad osobami starszymi. Opiekunowie świadczą cenne usługi na rzecz społeczeństwa i nie powinni być karani niższą wartością świadczeń za rezygnację z regularnej pracy – dodał.
W MCGPI Islandia uzyskała najwyższą ogólną wartość wskaźnika (84,2), tuż za nią uplasowała się Holandia (83,5). Tajlandia miała najniższą wartość indeksu (40,6).
W Indeksie wykorzystano średnią ważoną trzech wskaźników cząstkowych: adekwatności, wypłacalności w długim terminie oraz integralności i bezpieczeństwa prawnego systemu.
W przypadku każdego indeksu cząstkowego systemami o najwyższych wartościach były: Islandia w odniesieniu do adekwatności (82,7) oraz w odniesieniu do wypłacalności (84,6) i Finlandia w odniesieniu do integralności (93,1). Systemy o najniższych wartościach we wszystkich wskaźnikach cząstkowych to odpowiednio: Indie (33,5), Włochy (21,3) i Filipiny (35).
W porównaniu z wynikami badania z 2020 r. Chiny i Wielka Brytania wykazały największą poprawę. To efekt znaczących reform i poprawy sytuacji uczestników systemu oraz zmian w regulacjach prawnych dotyczących emerytur.
2021 Mercer CFA Institute Global Pension Index
| Kraj | Ogólna wartość indeksu | Sub-indeks | ||
| Adekwatność | Wypłacalność | Integralność | ||
| Argentyna (42) | 41,5 | 52,7 | 27,7 | 43 |
| Australia (6) | 75 | 67,4 | 75,7 | 86,3 |
| Austria (33) | 53 | 65,3 | 23,5 | 74,5 |
| Belgia (17) | 64,5 | 74,9 | 36,3 | 87,4 |
| Brazylia (30) | 54,7 | 71,2 | 24,1 | 71,2 |
| Kanada (12) | 69,8 | 69 | 65,7 | 76,7 |
| Chile (16) | 67 | 57,6 | 68,8 | 79,3 |
| Chiny (28) | 55,1 | 62,6 | 43,5 | 59,4 |
| Kolumbia (25) | 58,4 | 62 | 46,2 | 69,8 |
| Dania (3) | 82 | 81,1 | 83,5 | 81,4 |
| Finlandia (7) | 73,3 | 71,4 | 61,5 | 93,1 |
| Francja (21) | 60,5 | 79,1 | 41,8 | 56,8 |
| Niemcy (14) | 67,9 | 79,3 | 45,4 | 81,2 |
| Hong Kong (18) | 61,8 | 55,1 | 51,1 | 87,7 |
| Islandia (1) | 84,2 | 82,7 | 84,6 | 86 |
| Indie (40) | 43,3 | 33,5 | 41,8 | 61 |
| Indonezja (35) | 50,4 | 44,7 | 43,6 | 69,2 |
| Irlandia (13) | 68,3 | 78 | 47,4 | 82,1 |
| Izrael (4) | 77,1 | 73,6 | 76,1 | 83,9 |
| Włochy (32) | 53,4 | 68,2 | 21,3 | 74,9 |
| Japonia (36) | 49,8 | 52,9 | 37,5 | 61,9 |
| Korea (38) | 48,3 | 43,4 | 52,7 | 50 |
| Malezja (23) | 59,6 | 50,6 | 57,5 | 76,8 |
| Meksyk (37) | 49 | 47,3 | 54,7 | 43,8 |
| Holandia (2) | 83,5 | 82,3 | 81,6 | 87,9 |
| Nowa Zelandia(15) | 67,4 | 61,8 | 62,5 | 83,2 |
| Norwegia (5) | 75,2 | 81,2 | 57,4 | 90,2 |
| Peru (29) | 55 | 58,8 | 44,2 | 64,1 |
| Filipiny (41) | 42,7 | 38,9 | 52,5 | 35 |
| Polska (27) | 55,2 | 60,9 | 41,3 | 65,6 |
| Arabia Saud. (26) | 58,1 | 61,7 | 50,9 | 62,5 |
| Singapur(10) | 70,7 | 73,5 | 59,8 | 81,5 |
| RPA (31) | 53,6 | 44,3 | 46,5 | 78,5 |
| Hiszpania (24) | 58,6 | 72,9 | 28,1 | 78,3 |
| Szwecja (8) | 72,9 | 67,8 | 73,7 | 80 |
| Szwajcaria (11) | 70 | 65,4 | 67,2 | 81,3 |
| Tajwan (34) | 51,8 | 40,8 | 51,9 | 69,3 |
| Tajlandia (43) | 40,6 | 35,2 | 40 | 50 |
| Turcja (39) | 45,8 | 47,7 | 28,6 | 66,7 |
| ZEA (22) | 59,6 | 59,7 | 50,2 | 72,6 |
| Wielka Brytania (9) | 71,6 | 73,9 | 59,8 | 84,4 |
| Urugwaj (20) | 60,7 | 62,1 | 49,2 | 74,4 |
| USA (19) | 61,4 | 60,9 | 63,6 | 59,2 |
| Średnia | 61 | 62,2 | 51,7 | 72,1 |
O rankingu:
Global Pension Index porównuje systemy emerytalne na całym świecie, analizując słabości i wskazując potencjalne obszary reform, które zapewniłyby bardziej adekwatne i stabilne świadczenia emerytalne. W tym roku porównano 43 systemy emerytalne na całym świecie, obejmujące łącznie 65% światowej populacji. W tegorocznej edycji uwzględniono cztery nowe kraje: Islandię, Tajwan, Zjednoczone Emiraty Arabskie i Urugwaj.
Globalny Indeks Emerytalny wykorzystuje średnią ważoną trzech subindeksów: adekwatności, wypłacalności w długim terminie oraz integralności i bezpieczeństwa prawnego systemu, porównując każdy system emerytalny z uwzględnieniem ponad 50 wskaźników cząstkowych.
(AM, źródło: Mercer)
