Polacy najczęściej boją się chorób i śmierci osób najbliższych. Za coraz bardziej prawdopodobne uznają zagrożenia pogodowe. Obawiają się też braku pieniędzy na starość i skutków wypadków samochodowych – wynika z raportu „Mapa ryzyka Polaków”, opisującego najistotniejsze troski społeczeństwa i związane z tym potrzeby ubezpieczeniowe, stworzonego przez Polską Izbę Ubezpieczeń oraz Deloitte.
PIU przeprowadziła badanie, w którym respondenci byli pytani o 40 negatywnych zdarzeń mogących pojawić się w życiu. Przy każdym z tych zdarzeń otrzymywali dwa pytania:
- Jak bardzo się tego boisz?
- Jak bardzo uznajesz to za prawdopodobne w swoim życiu?
Z odpowiedzi ankietowanych wynikało, że trzy główne obawy Polaków są takie same bez względu na wiek, płeć i miejsce zamieszkania. Są to: śmierć najbliższej osoby, brak pieniędzy na leczenie poważnej choroby oraz ciężka choroba najbliższej osoby.
– Polacy boją się o zdrowie swoje i najbliższych. Martwi ich brak dostępu do opieki medycznej, ale też brak pieniędzy na leczenie poważnych chorób i na starość. Rosną obawy związane z niekorzystnymi zjawiskami pogodowymi. Polacy boją się też wypadków samochodowych, choć to ryzyko w dużym stopniu zależy od naszego zachowania – podkreśla Jan Grzegorz Prądzyński, prezes zarządu Polskiej Izby Ubezpieczeń.
Wypadki samochodowe to na „Mapie ryzyka Polaków” ósma najistotniejsza obawa na 40 zbadanych ryzyk.
– W latach 2011–2020 ubezpieczyciele zlikwidowali 18,5 mln szkód komunikacyjnych i wypłacili 116 mld zł odszkodowań. Niezmiennie pozostajemy w czołówce Europy, jeśli chodzi o śmiertelne ofiary wypadków. Od lat proponujemy powiązanie stawek za OC komunikacyjne z mandatami i punktami karnymi. To przełożyłoby się na poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego, bo część kierowców, jeżdżących niebezpiecznie, zmieniłaby swoje nawyki, mając w głowie perspektywę zapłaty wyższej składki z OC – mówi Jan Grzegorz Prądzyński.
Wśród ważnych dla Polaków obaw znalazły się również te wynikające z katastrof pogodowych i zmian klimatu. Dziewiąta i dziesiąta najważniejsza obawa respondentów to odpowiednio ocieplenie klimatu oraz silne wiatry lub huragany. Lęki te są wyższe u mieszkańców wsi i mniejszych miast, ze względu na słabszą infrastrukturę i niższe zasoby finansowe.
– Ubezpieczyciele mogą być elementem strategii zarządzania ryzykiem klimatycznym, ale nie mogą tej strategii zastępować. Gołym okiem widać, że nieprzemyślana i gęsta zabudowa powoduje coraz więcej niekorzystnych zjawisk, np. powodzi miejskich. Ubezpieczyciele są w stanie zabezpieczyć finansowo poszkodowanych, ale dobra strategia i planowanie pozwoliłyby uniknąć wielu szkód pogodowych – mówi Jan Grzegorz Prądzyński.
Co zmieniła pandemia?
Tworząc „Mapę ryzyka Polaków”, PIU przeprowadziła dwie fale badania. Po raz pierwszy zapytała Polaków o ich największe obawy w lutym 2020 r., na kilka tygodni przed pierwszym lockdownem. Po raz drugi – rok po ogłoszeniu pandemii, w lutym 2021 r.
– To pozwoliło nam nie tylko zbadać najważniejsze obawy i troski respondentów, ale również sprawdzić, jak zmieniły się one w czasie pandemii – mówi Julia Patorska, partner w Deloitte.
Autorzy raportu zwracają uwagę, że podczas pandemii znacząco zwiększył się procent respondentów bojących się skutków ciężkich chorób osób najbliższych (o 4 pkt. proc.) i braku dostępu do opieki medycznej (+5 pp.). Zwiększyły się też obawy dotyczące kradzieży telefonu i kradzieży pieniędzy przez internet (odpowiednio o 5 i 4 pp.). Czas pandemii wzmocnił przekonanie o przydatności ubezpieczeń. W lutym 2021 r. 83% respondentów zgadzało się ze stwierdzeniem, że „ubezpieczenie jest przydatne, gdy w życiu dzieją się złe rzeczy”. Rok wcześniej było to 78%.
– Badania potwierdzają zaufanie Polaków do ubezpieczeń, natomiast to zaufanie powinno bardziej przekładać się na skłonność do ubezpieczania się. Z jednej strony deklarujemy obawy o ciężkie choroby, życie najbliższych osób, brak pieniędzy na leczenie i na starość. Z drugiej strony wciąż większość z nas nie oszczędza długoterminowo, a na ochronne polisy na życie, zwłaszcza w formie indywidualnej, wydajemy wciąż mniej niż średnia w UE – mówi Jan Grzegorz Prądzyński.
„Mapa ryzyka Polaków” – dziesięć głównych obaw
| Ryzyko | A: Procent respondentów obawiających się ryzyka | B: Procent respondentów uznających ryzyko za prawdopodobne w swoim życiu | Wskaźnik ryzyka (średnia arytmetyczna A i B) |
| Śmierć najbliższej osoby | 85 proc. | 56 proc. | 71 proc. |
| Brak pieniędzy na leczenie poważnej choroby | 80 proc. | 55 proc. | 68 proc. |
| Ciężka choroba najbliższej osoby | 87 proc. | 47 proc. | 67 proc. |
| Nowotwór | 81 proc. | 39 proc. | 60 proc. |
| Brak pieniędzy na starość | 73 proc. | 47 proc. | 60 proc. |
| Utrata sprawności | 80 proc. | 36 proc. | 58 proc. |
| Brak dostępu do opieki medycznej | 71 proc. | 45 proc. | 58 proc. |
| Wypadek samochodowy | 70 proc. | 43 proc. | 57 proc. |
| Ocieplenie klimatu | 47 proc. | 64 proc. | 56 proc. |
| Silny wiatr / huragan | 54 proc. | 55 proc. | 55 proc. |
Raport „Mapa ryzyka Polaków” jest dostępny pod adresem:
O badaniach:
Badania do raportu „Mapa ryzyka Polaków” przeprowadziła firma SW Research. Badania odbywały się w lutym 2020 r. oraz w lutym 2021 r. Każde z nich przeprowadzono na próbie 2000 respondentów metodą CAWI. Głównym celem badania było zidentyfikowanie kluczowych czynników ryzyka dla Polaków pod kątem oceny obawy i prawdopodobieństwa.
(AM, źródło: PIU)
