W artykule Szkody z udziałem pojazdu zarejestrowanego na terenie Ukrainy, opublikowanym na łamach „GU” nr 15 z 11 kwietnia, pisałem o bezpłatnym OC granicznym w ramach wsparcia dla osób przybywających z Ukrainy do Polski po 24 lutego 2022 r. Od tego czasu upłynęły już dwa miesiące. I co dalej?

Teraz poszerzę i uzupełnię tę wiedzę w zakresie m.in. możliwości zawierania polis dobrowolnych autocasco (AC) oraz wskażę przepisy ustawy Prawo o ruchu drogowym w kontekście czasowego zamieszkania na terenie Polski.

Finansowanie przez TU tylko jednorazowo

Z treści informacji, do których dotarłem, po 24 kwietnia 2022 r. ubezpieczenie OC graniczne będzie zawierane na standardowych zasadach, czyli odpłatnie. Należy jednak tę informację każdorazowo zweryfikować u ubezpieczycieli, którzy dotychczas takie ubezpieczenie oferowali bezpłatnie.

Powyższe łączyć się może z granicznym terminem Specustawy. Na podstawie art. 60 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw składka za umowę OC granicznego zawieranego na okres 30 dni była finansowana jednorazowo – przez zakład ubezpieczeń, z którym została zawarta ta umowa, lub przez powiązany z nim podmiot – przez okres dwóch miesięcy od 22 lutego 2022 r. Kiedy powstaje ten artykuł, czyli 26 kwietnia 2022 r., brak nowych przepisów prawa pozwalających na kontynuowanie pomocy finansowej w zakresie OC granicznego na dotychczasowych zasadach. Nie wykluczam jednak, że niebawem nastąpi zmiana i zostanie podjęta decyzja zmieniająca.

Analizując polski rynek ubezpieczeń komunikacyjnych w zakresie możliwości ubezpieczenia pojazdów zarejestrowanych na terenie Ukrainy w zakresie dobrowolnego ubezpieczenia autocasco (AC), należy stwierdzić, iż zawarcie takiej umowy jest bardzo trudne i stanowi duże wyzwanie także dla pośrednika ubezpieczeniowego.

Ubezpieczyciele, wśród których przeprowadzono analizę, zgodnie odpowiadali, że nie ma możliwości ubezpieczenia w zakresie AC pojazdów, które nie posiadają polskich tablic rejestracyjnych / nie są zarejestrowane na terenie Polski. Taką informację przekazali ubezpieczyciele, których łączny portfel ubezpieczeń komunikacyjnych na polskim rynku stanowi ponad 80%.

TU powołują się na zapis o.w.u. AC, z którego wynika, iż przedmiotem ubezpieczenia są pojazdy (…) zarejestrowane w Rzeczypospolitej Polskiej stosownie do ustawy „Prawo o ruchu drogowym”.

Co prawda zapisy niektórych o.w.u. AC przewidują możliwość ubezpieczenia pojazdów, w porozumieniu z ubezpieczycielem, (…) niepodlegających rejestracji w RP lub zarejestrowanych poza RP (…), jednak z uwagi na wewnętrzne procedury towarzystwa ubezpieczeniowe robią to bardzo niechętnie. Nie twierdzę, że w każdym przypadku jest to niemożliwe, aczkolwiek dla osób prywatnych ta możliwość jest bardzo mocno ograniczona. Nie wykluczam również takiego rozwiązania, że w najbliższym czasie ubezpieczyciele działający na rynku polskim wypracują ofertę AC dla takich pojazdów, które nie posiadają polskich tablic rejestracyjnych, ale np. ukraińskie. Oczywiście zakres obowiązywania takiej polisy AC może zostać ograniczony do terenu Polski. Liczymy na to, że tak się stanie.

Zezwolenie na czasowy pobyt – pomocne w ubezpieczaniu

Jednym z rozwiązań, które pozwoliłyby na zawarcie umowy ubezpieczenia obowiązkowego OC ppm na okres 12 miesięcy oraz dobrowolnego AC na terenie Polski, jest uzyskanie zezwolenia na czasowy pobyt na terenie naszego kraju, a tym samym rejestrację auta.

Osoby przyjeżdżające do Polski na okres krótszy niż sześć miesięcy, czyli podczas pobytu czasowego w kraju Unii Europejskiej, nie muszą rejestrować samochodu w Polsce. W takiej sytuacji rejestracja jest dobrowolna. Natomiast w przypadku przebywania w kraju Unii Europejskiej, a więc również w Polsce, przez okres dłuższy niż sześć miesięcy i jednocześnie korzystania z pobytu stałego, taka rejestracja auta jest wręcz wskazana.

Ważnym elementem jest to, że przy rejestracji pojazdu kluczowe znaczenie ma miejsce stałego zamieszkania cudzoziemca. Zgodnie z art. 25 Ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny miejsce zamieszkania stanowi miejscowość, w której dana osoba przebywa z zamiarem stałego pobytu. W związku z tym wraz z wnioskiem o rejestrację pojazdu należy złożyć dokument potwierdzający to miejsce, którym może być np. umowa najmu mieszkania czy też umowa o pracę. W zależności od załączonych dokumentów niewykluczone jest również to, że oświadczenie o miejscu stałego zamieszkania będzie wystarczające.

dr Piotr Okrasa
dyrektor Biura Ubezpieczeń Komunikacyjnych
Grupa Brokerska Quantum sp. z o.o.