Charakter szkód, jakie może wyrządzić profesjonalista, jest specyficzny dla wykonywanego zawodu i w większości przypadków ubezpieczenia obowiązkowe oraz dobrowolne odpowiedzialności cywilnej ogólnej nie będą wystarczające.
Ubezpieczenie OC zawodowej daje szeroką ochronę na wypadek potencjalnych roszczeń wielokrotnie przekraczających wartość otrzymywanego wynagrodzenia.
Ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zawodowej (PLI – Professional Liability Insurance) to klasa produktów ubezpieczeniowych dla podmiotów/osób prowadzących działalność w szczególnych branżach, w których ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej ogólnej (GTPL – General Third Public Liability) nie zapewni wystarczającej ochrony, ze względu na powszechnie stosowane grupy wyłączeń dotyczące szkód:
- Obejmowanych ochroną w ramach systemu ubezpieczeń obowiązkowych (np. podmiotów leczniczych, ochroniarskich, inżynierów budownictwa, pośredników ubezpieczeniowych – katalog zawodów jest tutaj zamknięty i nie budzi wątpliwości w przeciwieństwie do kwestii minimalnych sum gwarancyjnych, które w większości przypadków są stanowczo za niskie);
- Wynikających z wykonywania określonego zawodu, który został wyłączony z ochrony w wordingu konkretnych ogólnych warunków ubezpieczenia – przykładowe powszechnie stosowane wyłączenia dotyczą projektantów, osób zarządzających, doradców, nauczycieli, przewoźników, psychologów, farmaceutów, osób wykonujących samodzielne funkcje techniczne w budownictwie i wiele innych – katalog wyłączeń jest tutaj otwarty i zależy od autora o.w.u.;
- Będących czystymi stratami finansowymi (w uproszczeniu niebędących szkodami osobowymi ani rzeczowymi i następczymi względem rzeczowych i osobowych). Zwykle dostępna w ramach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ogólnej klauzula CSF zawiera wyłączenie produktu i usługi, a jeśli nie, to pozostałe zapisy i tak sprawią, że nie zapewni ona ochrony dla szkód finansowych wynikających m.in. z wadliwego doradztwa/consultingu, usług IT, nadzoru, prac badawczych, bankowości, działalności reklamowej itp.
Ubezpieczenie PLI niespodziewanie potrzebne
Uwzględniając wszystkie zapisy ograniczające, zaczynamy dostrzegać, że ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej zawodowej staje się niezbędne tam, gdzie się tego wcześniej nie spodziewaliśmy. Problematyczny może być m.in. przypadek działalności budowlano-montażowych, doradztwa technicznego, które nie posiadają własnych biur projektowych, ale zatrudniają osoby wykonujące samodzielne funkcje techniczne w budownictwie.
W zależności od zapisów o.w.u. szkoda wyrządzona np. przez kierownika budowy może nie zostać objęta ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej ogólnej firmy budowlanej, a regresu do indywidualnego ubezpieczenia odpowiedzialności zawodowej pracownika (inżyniera budownictwa) nie będzie można zrealizować ze względu na przepisy Kodeksu pracy. W przypadku innej formy zatrudnienia umowa ubezpieczenia czasem pozwoli na regres, ale czy minimalnej sumy na poziomie 50 tys. euro wystarczy?
Szeroki zakres ochrony dla profesjonalisty
Dodatkowym atutem ubezpieczeń OC zawodowej jest możliwość uzyskania szerszej ochrony ubezpieczeniowej obejmującej szkody wynikające z lub polegające m.in. na:
- przekroczeniu terminów i kosztów,
- kosztach wykonania zastępczego (np. przeprojektowania),
- naruszeniu dóbr osobistych, praw własności intelektualnej,
- zapłacie kar umownych i/lub administracyjnych nałożonych na osoby trzecie.
W niektórych branżach ubezpieczenia odpowiedzialności zawodowej dopiero zyskują na popularności. Przykładowo, wiele podmiotów oferujących usługi informatyczne posiada wyłączenie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ogólnej, ponieważ wymóg kontraktowy z usługobiorcą nie precyzuje zakresu wymaganego ubezpieczenia OC.
Dobry pośrednik ubezpieczeniowy powinien znać działalność będącą przedmiotem ubezpieczenia i różnice pomiędzy dostępnymi produktami GTPL i PLI, a następnie musi umieć przekazać tę wiedzę poszukującemu ochrony ubezpieczeniowej w formie rzetelnej i przystępnej porady, tak aby klient mógł podjąć świadomą decyzję.
W wielu przypadkach przygotowany program ochrony ubezpieczeniowej będzie zawierał rekomendacje zawarcia zarówno ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ogólnej, jak i zawodowej.
Dariusz Kuciński
senior broker ubezpieczeniowy w Grupie Brokerskiej Quantum, związany z branżą ubezpieczeniową od 14 lat, absolwent ekonomii na Wydziale Ekonomiczno-Socjologicznym Uniwersytetu Łódzkiego
