Zapewne niewielu z nas pracujących w ubezpieczeniach w charakterze agenta / osoby wykonującej czynności agencyjne / współpracownika ma okazję korzystać z ubezpieczenia na życie, abonamentu lub ubezpieczenia zdrowotnego opłacanego ze środków partnera biznesowego – towarzystwa ubezpieczeń, spółki prowadzącej działalność w branży ubezpieczeniowej.

Ja nie miałem do tej pory okazji korzystać z takiego dobrodziejstwa, choć znany mi jest przypadek ubezpieczyciela, który tak ceni sobie swoich współpracowników, że nie szczędzi środków na ich ubezpieczenie na życie z wysokimi sumami oraz zdrowotne. Taki wyjątek w regule. Co innego pracownicy – ci zawsze są cenni, ich ubezpieczenia są opłacane przez pracodawcę. Atrakcyjne ubezpieczenie jest taką wartością dodaną, benefitem, wyróżnikiem na rynku pracy. Do tego pakiet na siłkę, kawa firmowa, wczasy pod lub za gruszą, joga, psycholog.

Współpracownik nie pracownik, nawet jeśli wyjątkowo dobry. Jeśli dobry, dobrze zarabia. Dobrze zarabiając i kierując się ideą koniecznego zabezpieczenia na wypadek niespodziewanego, sam sobie kupi ubezpieczenie i będzie nim wymachiwał przed nosem potencjalnemu klientowi. Jeśli słaby, może kupi, jeśli kupił ideę ubezpieczenia i prowizja pozwala na pokrycie kosztu z nim związanego, bo jakby co, to co?

Przeglądając interpretacje podatkowe, napotkałem taką, w której to spółka prawa handlowego świadcząca usługi w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego postanowiła ubezpieczyć na życie swojego prezesa oraz współpracowników (umowa B2B). Ubezpieczenie rozszerzono o świadczenia zdrowotne. Spółka uznała, że zarówno prezes, jak i współpracownicy są dla prowadzonego biznesu równie cenni, co jest niezwykle rzadką konstatacją.

Powstała jednak wątpliwość, czy środki własne wydatkowane przez spółkę na ten cel będą mogły być uznane jako koszty uzyskania przychodu? W tym celu zwróciła się do organu podatkowego o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej. We wniosku podkreśliła, że zarówno prezes zarządu oraz współpracownicy są narażeni na ryzyko komunikacyjne w związku z podróżami służbowymi, tym samym i spółka narażona jest na ryzyko finansowe związane z wyżej wymienionymi czynnikami.

Podstawowym ryzykiem, którego chce uniknąć, jest długotrwały brak możliwości świadczenia usług przez potencjalnie poszkodowanych ubezpieczonych. Zarówno prezes zarządu, jak i osoby fizyczne pracujące na rzecz spółki na podstawie umowy o współpracę wykonują czynności agencyjne; pośredniczą w sprzedaży ubezpieczeń (zarówno majątkowych, jak i na życie), prowadzą szkolenia oraz media społecznościowe.

Zdaniem spółki – wnioskodawczyni wydatki poniesione na opłacenie ubezpieczenia na życie na rzecz współpracowników i prezesa zarządu będą spełniały przesłankę z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, a dodatkowo nie mieszczą się w katalogu przesłanek negatywnych wskazanych w art. 16 ust. 1 ustawy. Prowadzi to do wniosku, że wykupienie ubezpieczenia na życie, którym będzie objęty prezes zarządu oraz współpracownicy spółki, stanowić będzie dla wnioskodawczyni koszt uzyskania przychodów.

I tak, i nie, orzekł organ podatkowy. Wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli pomiędzy jego poniesieniem a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu zaistnieje związek przyczynowy i koszt nie będzie objęty dyspozycją art. 16 ust. 1 ustawy o CIT. Wydatki z tytułu ubezpieczenia na życie obejmującego prezesa zarządu spółki, wypłacane na podstawie uchwały zarządu, mogą stanowić koszty uzyskania przychodów.

Z kolei jeśli chodzi o wydatki poniesione z tytułu składek na rzecz osób fizycznych, z którymi spółka zawarła umowy o współpracę (B2B), należy wskazać, że przepis art. 16 ust. 1 pkt 59 ustawy o CIT nie obejmuje swym zakresem sytuacji, gdy ubezpieczonym są osoby niebędące pracownikami ubezpieczającego.

Stąd pomiędzy poniesionym kosztem składki na rzecz osób współpracujących a osiągniętymi przez wnioskodawczynię przychodami nie zachodzi związek, o jakim mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. Świadczenia w postaci składek nie stanowią dla tych osób pozapłacowego elementu wynagrodzenia, należnego im za świadczone usługi. Nie będą zatem kosztem uzyskania przychodu. (sygn. 0111-KDWB.4010.72.2023.3.KKM, data wydania: 22.11.2023 r.)

Sławomir Dąblewski

dablewski@gmail.com