Bezumowne opuszczenie struktur Unii Europejskiej przez Wielką Brytanię spowoduje komplikacje w zakresie swobody przemieszczania się pojazdami mechanicznymi między tym państwem a krajami EOG. Utrudni też poszkodowanym w wypadkach transgranicznych dochodzenie roszczeń. PBUK oraz Rada Biur skupiająca Biura Narodowe państw członkowskich Systemu Zielonej Karty przygotowały szereg rozwiązań wprowadzających na tym polu znaczne udogodnienia.
Wielka Brytania opuści struktury Unii Europejskiej najprawdopodobniej bez umowy. Stanie się to 31 grudnia 2020 r. Zmienią się więc relacje między tym państwem a krajami Europejskiego Obszaru Gospodarczego, w tym Polską. Będzie to miało konsekwencje zarówno dla posiadaczy pojazdów mechanicznych, jak i poszkodowanych w wypadkach transgranicznych.
W przypadku Systemu Zielonej Karty, Biuro Narodowe Wielkiej Brytanii (MIB) pozostanie jego członkiem. Na mocy Dyrektywy Komunikacyjnej wszystkie Biura Narodowe krajów EOG udzielają wzajemnych gwarancji w ramach Porozumienia Wielostronnego.
– Mając na uwadze ochronę poszkodowanych w wypadkach transgranicznych oraz posiadaczy i kierujących pojazdami mechanicznymi zarejestrowanymi w jednym z krajów EOG i Wielkiej Brytanii, dotychczasowi sygnatariusze Porozumienia Wielostronnego, w tym PBUK oraz MIB, podjęli decyzję o dalszym dobrowolnym członkostwie MIB w Porozumieniu Wielostronnym, z zachowaniem wszelkich dotychczasowych praw i obowiązków – mówi Mariusz Wichtowski, prezes zarządu PBUK.
W konsekwencji utrzymany zostanie swobodny przepływ pojazdów mechanicznych między Wielką Brytanią a krajami EOG, bez konieczności dokonywania dodatkowych czynności związanych z ochroną ubezpieczeniową.
– W początkowym okresie po wyjściu Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej można się jednak spodziewać perturbacji w chwili przekraczania granicy pomiędzy tym państwem a EOG. Dlatego PBUK zarekomendowało swoim członkom – zakładom ubezpieczeń oferującym na terenie Polski ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych – wystawiane certyfikatów Zielonej Karty wszystkim zainteresowanym posiadaczom pojazdów mechanicznych, udającym się do Wielkiej Brytanii – dodaje Mariusz Wichtowski.
Ochrona poszkodowanych, w tym likwidacja szkód i wypłata świadczeń odszkodowawczych, pozostanie w niezmienionym kształcie.
– Oznacza to, że wszyscy poszkodowani na terenie Polski w wypadkach spowodowanych ruchem pojazdu mechanicznego zarejestrowanego w Wielkiej Brytanii otrzymają odszkodowanie bez względu na to, czy taki pojazd był ubezpieczony, czy też nie – wyjaśnia Mariusz Wichtowski.
Z kolei System Ochrony Gości umożliwia poszkodowanym uzyskanie odszkodowania w następstwie zdarzenia zaistniałego poza granicami Polski – po powrocie do kraju i bez konieczności ponoszenia jakichkolwiek kosztów.
W tym celu dyrektywa przewiduje, że każdy zakład ubezpieczeń pochodzący z kraju EOG i posiadający licencję w zakresie ubezpieczenia OC ppm. zobowiązany jest do wyznaczenia swojego reprezentanta do spraw roszczeń w każdym kraju EOG. Jego zadaniem jest przeprowadzenie całego postępowania likwidacyjnego, z wypłatą odszkodowania włącznie. Regulacja ta przestanie obowiązywać wobec Wielkiej Brytanii. Poszkodowani w wypadkach tam zaistniałych nie będą już mieć prawa do dochodzenia roszczeń w kraju swojego zamieszkania. Pozostanie im jedynie droga postępowania cywilnego kierowanego bezpośrednio wobec brytyjskiego zakładu ubezpieczeń. Jednak w celu zgłoszenia roszczeń wobec zakładu ubezpieczeń niezbędne jest uzyskanie potwierdzenia istnienia stosownego OC ppm.
– Aby zapewnić poszkodowanym możliwość uzyskania takich informacji Biura Narodowe Polski i Wielkiej Brytanii, czyli PBUK oraz MIB, zawarły porozumienie umożliwiające wymianę danych w interesie poszkodowanych i dla zabezpieczenia ich praw odszkodowawczych – mówi Mariusz Wichtowski.
Brexit wiązać się będzie również z zakończeniem działalności reprezentantów do spraw roszczeń oraz organu odszkodowawczego w Wielkiej Brytanii. Uniemożliwi to poszkodowanym, którzy są brytyjskimi obywatelami lub rezydentami dochodzenie roszczeń w kraju ich zamieszkania w przypadku zdarzeń zaistniałych na terenie EOG. W podobnej sytuacji znajdą się obywatele oraz rezydenci Polski w odniesieniu do wypadków zaistniałych na terenie Wielkiej Brytanii. Dotyczyć to będzie również zdarzeń, w których sprawca był nieubezpieczony.
W celu zabezpieczenia interesów poszkodowanych PBUK (jako organ odszkodowawczy) oraz MIB zawarły porozumienie przewidujące dalsze prowadzenie postępowań likwidacji szkód przez organy odszkodowawcze w odniesieniu do wszystkich zdarzeń zaistniałych i zgłoszonych do PBUK i MIB do zakończenia okresu przejściowego.
– Po tym terminie poszkodowani nie będą mieć możliwości skorzystania z tej procedury i pozostanie im jedynie możliwość bezpośredniego dochodzenia roszczeń w kraju siedziby zobowiązanego ubezpieczyciela lub funduszu gwarancyjnego w przypadku pojazdów nieubezpieczonych – mówi Mariusz Wichtowski.
W przypadku zdarzeń zaistniałych na terenie Wielkiej Brytanii poszkodowani utracą też możliwość dochodzenia swoich roszczeń od tamtejszych zakładów przed sądami powszechnymi w Polsce.
Otwartą kwestią pozostaje uznawanie przez brytyjski wymiar sprawiedliwości dotychczasowych orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE).
Brexit nie wypłynie natomiast – w zakresie funkcjonowania obowiązkowego ubezpieczenia OC ppm. – na sytuację finansową zakładów ubezpieczeń oraz PBUK, jak również finansów publicznych.
(AM, źródło: PBUK)
