Sezon jachtowy chyli się ku końcowi. Z dnia na dzień żagli na horyzoncie będzie coraz mniej, a i potężne (wielo)litrowe jednostki jachtów motorowych słychać będzie coraz rzadziej. I choć śpiew studentów i dźwięk ich gitar słyszeć będziemy jeszcze we wrześniu, to powoli można rezerwować stanowisko do zimowania i termin slipu.

W ostatnim moim artykule dzieliłem się z tobą, drogi czytelniku, przypadkami „ciężkimi” z likwidacji szkód w jachtach (GU nr 30). Jednostka, która zatonęła na skutek uderzenia skutera wodnego czy uszkodzenia kadłuba innego skutera. Sprawy rzadkie i technicznie skomplikowane.

Dlatego dziś opowiem o szkodach, jakie występowały dotychczas najczęściej w tym sezonie. Jest to forma uzupełnienia informacji, które miałem przyjemność przedstawić podczas webinaru na żywo pt. „Jaka szkoda” realizowanego przez „Gazetę Ubezpieczeniową” we współpracy z Crawford Polska. (link do webinaru: https://bit.ly/32Y3QjC)

Problem 1: Złamany maszt

Moje doświadczenie pokazuje, że najczęstszy typ szkody na jachcie żaglowym to złamany maszt – i nie jest to tegoroczne odkrycie. Poprzednie lata także były zdominowane przez tego typu zdarzenia. Jak do nich dochodzi?

Najczęściej podczas składania masztu „na biegowo”. Załoga zbliża się do przeszkody typu most czy kanał, którego pokonanie wymaga złożenia masztu. Sternik – steruje, pozostali – składają maszt bez zatrzymania jachtu. Dochodzi do falowania (co biorąc pod uwagę wycieczkowce czy jachty motorowe zwalniające lub właśnie rozpędzające się przed przeszkodą nie jest trudne), załogant odpowiedzialny za linę do opuszczania masztu (fał talii bramki) wypuszcza tę linę, a maszt upada (oby na podporę, a nie na głowy załogantów), co powoduje jego złamanie tuż za linią podpory.

Efekt: przerwany urlop, przymusowy powrót do portu, czas oczekiwania od dwóch do kilku dni (zależnie od dostępności części w sklepie i możliwości wymiany elementów ze starego masztu).

Przyczyna: najczęściej pośpiech i brak uwagi.

Jak uniknąć: przed podejściem do przeszkody, która wymaga złożenia masztu, polecam odpłynąć od szlaku, w miarę możliwości znaleźć osłonięte miejsce, rzucić kotwicę i pozwolić, aby jacht się ustabilizował (obrócił dziobem do wiatru czy falowania). Dopiero wtedy, z zachowaniem zasad bezpieczeństwa, złożyć maszt, zabezpieczyć go na podporze i pokonać przeszkodę.

Cała operacja – choć brzmi jak masa czasu – zajmie 20–30 minut, a pozwoli zminimalizować ryzyko utraty dni drogocennego urlopu!

Średni koszt szkody: ok. 1800 zł wzwyż – zależnie od modelu jachtu.

Problem 2: Przekładnia napędowa

Oto drugi najczęstszy przykład szkody – tym razem na jachcie motorowym. Konstrukcja jachtu motorowego – czyli napędzanego wyłącznie silnikiem (wbudowanym lub zaburtowym) zakłada przeważnie, że najniższym (znajdującym się najgłębiej) elementem jest właśnie przekładnia napędowa zakończona śrubą. Dlatego wszelkie przypadki spotkań jednostki z dnem kończą się uszkodzeniami tego elementu, a nie kadłuba jachtu.

Najczęstszy opis okoliczności zdarzenia: „W trakcie płynięcia po (tu nazwa jednego z mazurskich jezior) doszło do nagłego uderzenia w przeszkodę podwodną (lub uderzenia w dno). Po zdarzeniu uruchomiliśmy ponownie silnik i powoli spłynęliśmy do portu, bo cała łódź wpadała w wibracje”.

Po dopłynięciu do portu i podniesieniu jachtu z wody okazuje się, że śruba napędowa jest wyszczerbiona, a obudowa przekładni uszkodzona mechanicznie. Po rozmontowaniu i analizie układu wałków i zębatek następuje ich kwalifikacja do dalszego użytku – m.in. przy użyciu specjalistycznej aparatury pomiarowej.

Efekt: konieczność przerwania urlopu, wyjęcia jachtu z wody, demontażu i rozmontowania przekładni, następnie zamówienia odpowiednich podzespołów (poszczególnych zębatek czy wałków) lub całej przekładni – zależnie od zakresu uszkodzeń i zasadności ekonomicznej dla naprawy.

Czas naprawy: od kilku do kilkunastu dni – zależnie od dostępności części zamiennych. 

Przyczyna: niestety tak jak w przypadku masztów, przyczyną uszkodzeń przekładni jest często brak uwagi. Użytkownicy nie zawsze uruchamiają echosondę, nie ustawiają alarmu na wypadek przekroczenia głębokości granicznej lub zwyczajnie ignorują powiadomienia („przecież w zeszłym roku tu płynęliśmy bez problemu”), a poziom wysokości wód to rzecz zmienna…

Jak uniknąć: przede wszystkim uważając i uruchamiając aparaturę pomiarową na jachcie. Czy wchodząc w zakręt, którym jechaliśmy rok wcześniej tym samym samochodem, analizujemy warunki na drodze? Tak – mogła pojawić się dziura, zakręt mógł być nieco inaczej wyprofilowany, w końcu mój samochód mógł ulec niewielkim – ale znaczącym – zmianom w parametrach technicznych, co będzie mieć wpływ na przebieg pokonywania zakrętu.

Podobnie jest na jachcie: woda może być płytsza, przekładnia mogła być inaczej wytrymowana, mogłem mieć mniejsze obciążenie bagażami. Tak jak nie jeździmy samochodem „na pamięć”, tak też nie pływajmy „na pamięć”. 

To wszystko ma ogromne znaczenie. Po co marnować czas na naprawy w porcie, jeśli można pływać w słońcu?

Tego właśnie tobie, drogi czytelniku, życzę. Mniej przymusowego czasu w porcie, a więcej na wodzie!

Bartosz Pudełko
specjalista Crawford Polska

Polska Izba Ubezpieczeń szybko zebrała dane o ofercie różnych ubezpieczycieli i przygotowała porady, jak wybrać najlepszą polisę. Nie zapomniała też o przedsiębiorcach – rekomendowała kontynuowanie udzielania gwarancji ubezpieczeniowych organizatorom turystyki, aby mogli zachować ciągłość działalności w czasie lockdownu.

Rzetelne źródło informacji

W sytuacjach kryzysowych, takich jak wybuch epidemii, edukacja obywateli na temat tego, jak działają ubezpieczenia, jest niezwykle istotna. Polska Izba Ubezpieczeń przygotowała więc wiele materiałów poradnikowych, które publikowaliśmy zarówno na naszym blogu eksperckim, jaki i na stronie nawypadekgdy.pl. Udostępnialiśmy je także agentom na grupie Ubezpieczeniowe know-how na Facebooku.

W naszych opracowaniach prezentowaliśmy informacje na temat oferty różnych firm ubezpieczeniowych, aby Polacy mogli łatwo wybrać odpowiednią polisę turystyczną. Ubezpieczyciele starali się jak najlepiej dostosować do zaistniałej sytuacji, dlatego na rynku zaczęło pojawiać się coraz więcej ubezpieczeń, które nie wyłączają szkód wynikających z wprowadzenia w danym kraju stanu epidemii.

Uczulamy jednak, że firmy ubezpieczeniowe muszą respektować lokalne obostrzenia i postępować zgodnie z wytycznymi władz, co oznacza, że pomoc za granicą może być ograniczona. Przypominamy też, że w razie konieczności odbycia kwarantanny w innym kraju trzeba jak najszybciej przedłużyć ochronę ubezpieczeniową.

Na co zwrócić szczególną uwagę przy wyborze polisy?

Kluczowa kwestia to wybór zakresu oraz sumy ubezpieczenia. Najważniejsze są koszty leczenia, które znacząco różnią się w zależności od kraju. Aby mądrze określić sumę ubezpieczenia, osoby wyjeżdżające za granicę muszą dowiedzieć się, ile kosztuje opieka w publicznych placówkach medycznych i jakie usługi są odpłatne. W razie wypadku należy liczyć się ze znacznie większymi wydatkami niż w Polsce. Przykładowo hospitalizacja w USA może kosztować 10 tys. dol. za dzień.

Stale przypominamy też, że w polisie należy uwzględnić choroby przewlekłe, a także koszty ratownictwa oraz transportu medycznego. W Polsce poszkodowany nie ponosi kosztów akcji ratowniczej, ale w wielu krajach będzie musiał za nią zapłacić – kwota ta może przekroczyć nawet kilkanaście tysięcy euro.

Dodatkowo należy pamiętać, że podstawowy wariant ubezpieczenia nie obejmuje sportów wysokiego ryzyka oraz ekstremalnych. Jeśli ktoś planuje je uprawiać, warto się doubezpieczyć. Kolejna kwestia to sprawdzenie, jakie usługi assistance oferuje ubezpieczyciel. Mogą okazać się bardzo przydatne zarówno podczas wakacji krajowych, jak i zagranicznych, zwłaszcza jeśli planujemy podróż własnym samochodem.

Z ubezpieczenia turystycznego nie powinni rezygnować posiadacze karty EKUZ. Zapewnia ona jedynie dostęp do świadczeń, które są nieodpłatne w ramach publicznej opieki medycznej w państwach członkowskich UE oraz EFTA. Nie refunduje też kosztów akcji ratowniczych oraz transportu medycznego do Polski.

NNW w tym roku szczególnie ważne

Z sondażu CBOS „Letnie wyjazdy wypoczynkowe w czasach pandemii” wynika, że w tym roku, w związku z pandemią koronawirusa, ponad 80% Polaków wybiera wakacje w kraju. W tej sytuacji szczególnie podkreślamy rolę ubezpieczenia NNW.

Warto je kupić niezależnie od polisy turystycznej, ponieważ wypłaty z różnych ubezpieczeń się nie sumują. Oznacza to, że poszkodowany otrzyma świadczenie z każdej posiadanej polisy. Dzieciom wyjeżdżającym na zorganizowane obozy przyda się NNW szkolne.

Wsparcie dla organizatorów turystyki

Oprócz wspierania poszkodowanych celem branży ubezpieczeniowej jest także niwelowanie negatywnych skutków kryzysów gospodarczych. Turystyka bardzo ucierpiała z powodu pandemii. PIU w swoich rekomendacjach dla ubezpieczycieli z kwietnia br. postulowała więc kontynuację udzielania gwarancji organizatorom turystyki, po indywidualnej ocenie ryzyka. W ten sposób rynek ubezpieczeń umożliwia tym podmiotom ciągłość działania.

Warto dodać, że jeśli taka gwarancja okaże się niewystarczająca, polski system prawny zapewnia dodatkowe zabezpieczenie w postaci Turystycznego Funduszu Gwarancyjnego, obsługiwanego przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. Zapewnia on wypłatę środków m.in. na pokrycie kosztów związanych z kontynuacją imprezy turystycznej czy zapewnieniem Polakom powrotu do kraju na wypadek niewypłacalności touroperatora.

Andrzej Maciążek
wiceprezes zarządu Polskiej Izby Ubezpieczeń